Activity

Ibilbide ttikia / Recorrido corto / Petit tour

Download

Trail photos

Photo ofIbilbide ttikia / Recorrido corto / Petit tour Photo ofIbilbide ttikia / Recorrido corto / Petit tour Photo ofIbilbide ttikia / Recorrido corto / Petit tour

Author

Trail stats

Distance
1.05 mi
Elevation gain
23 ft
Technical difficulty
Easy
Elevation loss
23 ft
Max elevation
270 ft
TrailRank 
45 4.5
Min elevation
220 ft
Trail type
Loop
Moving time
16 minutes
Time
21 minutes
Coordinates
252
Uploaded
May 18, 2020
Recorded
May 2020
  • Rating

  •   4.5 2 Reviews
Share

near Lesaka, Navarra (España)

Viewed 2028 times, downloaded 108 times

Trail photos

Photo ofIbilbide ttikia / Recorrido corto / Petit tour Photo ofIbilbide ttikia / Recorrido corto / Petit tour Photo ofIbilbide ttikia / Recorrido corto / Petit tour

Itinerary description

LESAKA

Herri arkitektura hagitz eder eta zaindua duen Bortzirietako udalerria da Lesaka. Erreka, zubi eta iturri ugari ikusi daitezke herrigunetik. Mendiz inguratua eta Onin erreka bihotzetik igarota, Lesakako herrialdea auzo ezberdinetan banatzen da: Alkaiaga, Auzoberri, Biurruna, Kaztapegi, Endara, Endarlatsa, Frain, Izotzaldea, Lesaka, Nabaz, Otsango, Zala eta Zalain.
Herriari buruzko lehen aipamenak 1203. urtekoak dira, badirudi XIV. mendearen lehen erdialdean sortu zela Lesakako herrigunea. Lesakak gaztelako armadaren hainbat eraso, arpilatze eta sute jasan zituen urte ezberdinetan. 1499. urtean, nafarroako errege-erreginak ziren Joan Albretekoak eta Katalina I.ak Lesakan hamabortzero merkatua eta urtero bi feria egiteko pribilegioa eman zien. Horrekin batera burdinolak ere ezarri ziren; hortaz, merkatu-feriei eta burdinolei esker, nabarmen egin zuen goiti udalerriaren garapen ekonomikoak.
Uztailean Lesakara hurbiltzeko parada ederra dago, Iruñean bezalaxe, hemen ere San Fermin bestak ospatzen baitira. Hango ekitaldi koloretsuenetako bat Onin errekaren ondoko petrilen gainean eta zubian egiten den dantza tradizionala da (zubigainekoa).


LESAKA

Lesaka es uno de las cinco villas que conforman Bortziriak, destaca por su bonita y muy cuidada arquitectura y por sus calles veremos diversos puentes, ríos y fuentes.
Rodeada de montañas y atravesada por el río Onin, Lesaka se divide en diversos barrios: Alkaiaga, Auzoberri, Biurruna, Kaztapegi, Endara, Endarlatsa, Frain, Izotzaldea, Lesaka, Nabaz, Otsango, Zala eta Zalain.
Las primeras referencias a Lesaka aparecen en 1203, seguramente el núcleo urbano surge en la primera mitad del siglo XIV. Durante diferentes años Lesaka sufrió diversos ataques, saqueos e incendios por parte de las tropas castellanas. El año 1499 los reyes de Navarra Juan de Albret y Catalina I. otorgaron a Lesaka el privilegio de celebrar un mercado quincenalmente y dos ferias anuales. Esto, junto con el establecimiento de ferrerías contribuyó al desarrollo económico de la localidad.
Una magnífica ocasión para acercarse a Lesaka es en julio, ya que al igual que en Pamplona, también aquí se festeja San Fermín. Entre sus actos más coloridos destaca el tradicional bail que se interpreta sobre los petriles y el puente del río Onin (Zubigainekoa).


LESAKA

Lesaka est l’un des cinq villages de la vallée de Bortziriak. L’archi- tecture du village est spécialement remarquable et, dans les différentes rues du centre ville, on retrouve des ponts, des rivières et des fontaines.
Entourée de montagnes et traversée par l'Onin, Lesaka, distribuée en différents quartiers: Alkaiaga, Auzoberri, Biurruna, Kaztapegi, Endara, Endarlatsa, Frain, Izotzaldea, Lesaka, Nabaz, Otsango, Zala eta Zalain.
Les premières références du village datent de 1203, le centre ville s’est surement constitué pendant la première moitié du XIVème siècle. Pendant une période Lesaka a subi des attaques, des saccages et des incendies de la part des troupes castillanes. En 1499 les rois de Navarre Jean d’Albret et Catherine I ont donné au village le privilège d’organiser un marché tous les quinze jours et deux foires par an. L’obtention de ces privilèges, accompagnée de l’implantation des forges, a favorisé le développement économique du village.
Si vous en avez la possibilité, venez à Lesaka au mois de juillet, à l'occasion des fêtes de San Fermín qui sont célébrées ici, comme à Pamplona. Parmi les activités au programme, ne manquez pas les danses traditionnelles exécutées sur les parapets de l'Onin, un spectacle haut en couleurs.

Waypoints

PictographPhoto Altitude 223 ft
Photo ofKomentua / Convento / Couvent

Komentua / Convento / Couvent

Antoiu karrikatik hurbil 1770ean egindako komentua (1) aurkitzen da, Karmeldar Oinutsek Nafarroan izan zuten komentu nagusietakoa izan zen, obra Arriola Indiano pasaitarrak ordaindu zuen. Cuzcotik zilar landuzko zazpi kutxa bidali zituen Lesakara, komentua sortu eta behar bezala hornitzeko. Egun, eliza baino ez da zutik geratzen eta fatxadan, erdiko nitxoan Juan Adanek eginiko Doloreetako Amabirjina ikus dezakegu. Aldeetan bi armarri; eskuinaldean Arriolatarrena eta ezkerraldean Arriola, Zelarain, Bertiz eta Bordako armak biltzen dituena. 2013ko abenduaz geroztik alboko eraikinean Harriondoa Kultur Etxea aurkitzen da. El convento (1) está ubicado cerca de la calle Antoiu. Construido en 1770, su promotor fue Arriola, indiano nacido en Pasajes; fue uno de los principales conventos de las Carmelitas Descalzas en Navarra. Hoy en día solo queda en pie la iglesia. En la fachada, en el nicho central, podemos ver a la Virgen de los Dolores, hecha por Juan Adán. Actualmente, desde diciembre de 2013, el convento alberga la Casa de Cultura Harriondoa. Le couvent (1) est situé près de la rue Antoiu. Construit en 1770, son promoteur était Arriola, un Indien né à Pasajes; C'était l'un des principaux couvents des carmélites déchaussées de Navarre. Aujourd'hui, seule l'église reste debout. Sur la façade, dans la niche centrale, on peut voir la Virgen de los Dolores, réalisée par Juan Adán. Actuellement, depuis décembre 2013, le couvent abrite la Maison de la culture Harriondoa.

PictographPhoto Altitude 243 ft
Photo ofMinddurenea

Minddurenea

Zarandia kalean Minddurenea dorretxea (2) aurkitzen da, seguruenik Lesakako eraikinik zaharrena, XIV. mendekoa dela diote arkeologoek. Orain dela urte guti arte, baserri-itxura zuen dorretxeak; huntzak estalirik egoten zen orduan, eta ezaugarri bereziak zituen. Julio Caro Barojak lan batean baino gehiagotan marraztu zuen hura, dorretxearen jatorrizko itxura mantenduz. La torre Minddurenea (2), ubicada en la calle Zarandia, es probablemente el edificio más antiguo de Lesaka. Según los arqueólogos fue construida en el siglo XIV. Hasta hace poco la torre tenía aspecto de caserío; las almenas estaban cubiertas y tenían características especiales. Julio Caro Baroja lo dibujó en más de una ocasión, manteniendo el aspecto original de la torre. La tour Minddurenea (2), située sur la rue Zarandia, est probablement le plus ancien bâtiment de Lesaka. Selon les archéologues, il a été construit au 14ème siècle. Jusqu'à récemment, la tour ressemblait à une ferme; les créneaux étaient couverts et avaient des caractéristiques particulières. Julio Caro Baroja l'a dessiné à plusieurs reprises, en conservant l'aspect d'origine de la tour.

PictographPhoto Altitude 243 ft
Photo ofJuanamenea

Juanamenea

Minddurenea dorretxeatik gertu Juanamenea (3) edo Zarandia apezpikuaren etxea dago; Su-hesia eta dorre gotikoa dituena. Etxe honetan, Zarandia apezpikua bizi izan zen; 1861. urtean hil zen, Huescako apezpiku zela. 1687. urtekoa da Juanamenea; interesgarriak dira haren su-hesiak (Lesakako etxe anitzen ezaugarria; etxeen kanpoaldera ateratzen diren paretak dira). Burdinazko zenbait egiturek sendotzen eta apaintzen dituzte teilatu-hegalaren euskarriak. Lorategian, nahiz eta kanpotik ia ikusten ez den, dorre gotiko txiki bat dago eta Wellington dukeak han hartu zuen ostatu. Cristobal Balenciagak ere etxe honetan egunak igarotzen zituen. Cerca de la torre de Minddurenea está la casa de Juanamenea (3) o Casa del obispo Zarandia; ya que en esta casa vivía el obispo Zarandia, obispo de Huesca que murió en 1861. La casa fue construida en 1687. Al igual que en muchas casas de Lesaka posee muros cortafuego y voladizo. Algunas estructuras de hierro refuerzan y adornan el soporte del techo. En el jardín, aunque apenas visible desde el exterior, hay una pequeña torre gótica que, según cuentan, alojó al duque de Wellington. Cristóbal Balenciaga también estuvo alojado en esta casa. Près de la tour Minddurenea se trouve la maison de Juanamenea (3) ou maison de l'évêque Zarandia; puisque Mgr Zarandia vivait dans cette maison, évêque de Huesca décédé en 1861. La maison a été construite en 1687. Comme dans beaucoup de maisons à Lesaka, elle a des murs coupe-feu et en porte-à-faux. Certaines structures en fer renforcent et ornent le support du toit. Dans le jardin, bien que peu visible de l'extérieur, il y a une petite tour gothique qui, selon ce qui est dit, abritait le duc de Wellington. Cristóbal Balenciaga a également été hébergé dans cette maison.

PictographPhoto Altitude 270 ft
Photo ofEliza / Iglesia / L´eglise

Eliza / Iglesia / L´eglise

Lesakako San Martin de Tours eliza (4) XVI, XVII eta XVIII. mendeetan eraikia da. XVIII. mendeko rokoko estiloko erretaulan Luis Salvador Carmonaren eskulturekin osatua dago. Nafarroako Monumentuen Katalogoaren arabera, Nafarroako elizarik monumentalenetarikoa da, eta katedralen antzeko dimentsioak ditu barnealdean. Hiru mendetan zehar egina izan arren, batasuna du elizak, bai kanpoaldean bai barnealdean. Errate baterako, izar-itxurako ganga gotikoa dago eliza osoan. Barnealdean, aldare nagusiko erretaula nabarmentzen da, Tomas Jauregik egina; rococo estiloko zenbait eskulturaz apaindu zuen. Juan de Barrenetxea Agirre lesakarrak ordaindu zituen erretaula eta elizako bertze elementuak; Guatemalatik bidali zuen dirua. La iglesia San Martín de Tours de Lesaka (4) se construyo entre los siglos XVI, XVII y XVIII. El retablo, de estilo rococó, es del siglo XVIII y alberga esculturas de Luis Salvador Carmona. Según el Catálogo de Monumentos de Navarra es una de las iglesias más monumentales de Navarra y en su interior tiene dimensiones similares a las catedrales. Aunque su construcción abarcó tres siglos, la iglesia tiene unidad, tanto por fuera como por dentro, estando cubierta por bóvedas estrelladas de estilo gótico. También en el interior se encuentra el retablo del altar mayor, construido por Tomás Palacio y decorado con algunas esculturas de estilo rococó, Juan de Barrenetxea pagó los retablos y otros elementos de la iglesia, enviando el dinero desde Guatemala. L'église San Martín de Tours à Lesaka (4) a été construite entre le XVIe, le XVIIe et le XVIIIe siècle. Le retable, de style rococo, date du XVIIIe siècle et abrite des sculptures de Luis Salvador Carmona. Selon le Catalogue des monuments de Navarre, c'est l'une des églises les plus monumentales de Navarre et à l'intérieur, elle a des dimensions similaires aux cathédrales. Bien que sa construction ait duré trois siècles, l'église a une unité, à l'extérieur et à l'intérieur, étant couverte de voûtes en forme d'étoile de style gothique. À l'intérieur se trouve également le retable du maître-autel, construit par Tomás Palacio et décoré de sculptures de style rococo, Juan de Barrenetxea a payé les retables et d'autres éléments de l'église, envoyant l'argent du Guatemala.

PictographPhoto Altitude 242 ft
Photo ofMatxinbeltzenea

Matxinbeltzenea

Arretxea karrikan Matxinbeltzenea (5) etxea dago, gaur egun Bortzirietako Euskaltegia bertan dago. Antzina ordea, mojen eskola izan zen. Matxinbeltzenea (5) se encuentra en la calle Arretxea. Antigua escuela de monjas, en la actualidad Matxinbeltzenea es el «euskal- tegi” de Bortziriak. Matxinbeltzenea (5) est situé sur la rue Arretxea. Ancienne école religieuse, Matxinbeltzenea est aujourd'hui l'euskaltegi de Bortziriak.

PictographPhoto Altitude 247 ft
Photo ofBordienea

Bordienea

Ote karrikan Bordienea jauregia (6) aurkitzen da. Bordienea XVIII. mendeko lau fatxada ezberdin dituen etxea da. Bistan dituen harrizko lanak biziki bereziak dira, eta haien artean ekialeko leiho okerrak atentzioa ematen du, baita erreka gainean dagoen eta komun gisa erabiltzen zen dorre zirkularrak baita ere. En la calle Ote se encuentra el palacio Bordienea (6) del siglo XVIII. Sus cuatro fachadas con piedra vista son muy especiales y notables, al igual que la ventana torcida hacia el este y la torre cilíndrica sobre el arroyo que servía de retrete. Sur la Calle Ote se trouve le palais Bordienea (6) du XVIIIe siècle. Ses quatre façades en pierres apparentes sont très particulières et remarquables, tout comme la fenêtre tordue à l'est et la tour cylindrique sur le ruisseau qui servait de toilettes.

PictographPhoto Altitude 234 ft
Photo ofHerriko Etxea / Casa Consistorial / Hôtel de Ville

Herriko Etxea / Casa Consistorial / Hôtel de Ville

Lesakako Plaza Zaharran Herriko Etxea (7) aurkitzen da. Herriko Etxea apaingarri gabeko eraikin barrokoa da, eta XVII. mendean eraiki zen. Kubo forma du horizontaltasunera joz; beheitiko aldean arkupea du. En la Plaza Vieja de Lesaka se encuentra la Casa Consistorial (7). La Casa consistorial es un edificio barroco sin ornamentación, construido en el siglo XVII, con forma de cubo horizontal y la parte inferior porticada. Sur la vieille place de Lesaka se trouve l'hôtel de ville (7). L'hôtel de ville est un bâtiment baroque sans ornementation, construit au XVIIe siècle, avec une forme de cube horizontal et la partie inférieure à portique.

PictographPhoto Altitude 236 ft
Photo ofErdiko Errota

Erdiko Errota

Plaza Zaharratik hagitz gertu Erdiko Errota (8) dago. Muy cerca de la Plaza Vieja se sitúa el molino llamado Erdiko Errota (8). Tout près de la vieille place se trouve le moulin appelé Erdiko Errota (8).

PictographPhoto Altitude 230 ft
Photo ofMikelenea

Mikelenea

Beheko Plazan, errekaren bi aldeetako petriletan, Zubigainekoa ohiturazko dantza egiten dute lesakarrek urtero, San Fermin egunean. Albistur eta Antoiu kaleek bat egiten duten tokian, Mikelenea (9) aurkitzen da. Etxe zahar horren bi ateetako bat gotikoa da eta IHS ikurra du; Lesakako hainbat ateburutan ere agertzen da marka hori. Albistur karrikara ematen duen zatian, esferaz apaindutako leiho gotikoak ditu etxeak. Todos los años en el día de San Fermín se celebra en Beheko Plaza, a ambos lados del arroyo, la danza tradicional del “Zubigainekoa”. En el punto donde se encuentran las calles de Albistur y Antoiu se encuentra Mikelenea (9). Una de las dos puertas de esta antigua casa es gótica y tiene una inscripción (IHS); esta marca también aparece en varias puertas en Lesaka. En la zona que da a la calle Albistur la casa tiene ventanas góticas adornadas con esferas. Chaque année, le jour de San Fermín, la danse traditionnelle de la «Zubigainekoa» est célébrée sur la place «Beheko Plaza», des deux côtés du ruisseau. Au point de rencontre des rues d'Albistur et d'Antoiu se trouve Mikelenea (9). L'une des deux portes de cette ancienne maison est gothique et possède une inscription (IHS); Cette marque apparaît également sur différentes portes de Lesaka. Dans la zone surplombant la rue Albistur, la maison possède des fenêtres gothiques ornées de sphères.

PictographPhoto Altitude 233 ft
Photo ofZabaleta

Zabaleta

Beheko Plazan Zabaleta dorrea (10) aurkitzen da, XV. mendeko dorrea, 1444. urtetik aitzin eraikia, betebehar militarrerako eraikuntza dugu. Zabaletatarrak Behe Erdi Aroko jauntxoak izan ziren. En Beheko Plaza se encuentra la torre de Zabaleta (10), torre del siglo XIV construida antes de 1444 con carácter defensivo. Los Zabaleta pertenecían a la antigua nobleza medieval. À Beheko Plaza se trouve la tour Zabaleta (10), une tour du 14ème siècle construite avant 1444 avec un caractère défensif. Le Zabaleta appartenait à l'ancienne noblesse médiévale.

PictographPhoto Altitude 230 ft
Photo ofJoanedrenea

Joanedrenea

Beheko Plazan Joanedrenea jauregia (11) bistaratuko dugu. Jauregiak XVII. mendearen lehen erdialdeko ezaugarriak ditu. Aitzinaldean, berriz, zutabe toskanarrak, triglifoak eta erronboak, balkoiko atea, armarria eta goiko solairuko erdiko leihoa. Bere ondoan Eskol Ttiki (12) daukagu. Plaza se ve palacio Joanedrenea (10) del siglo XVII. Tiene características de la primera mitad del siglo: enfrente se encuentran columnas toscanas, triglifos y rombos, una puerta con balcón, un escudo de armas y una ventana central en el piso superior. Al lado tenemos Eskol Ttiki (11). À Beheko Plaza se trouve le palais Joanedrenea (11) du 17e siècle. Elle présente les caractéristiques de la première moitié du siècle: en face se trouvent des colonnes toscanes, des triglyphes et des losanges, une porte avec balcon, des armoiries et une fenêtre centrale à l'étage supérieur. À côté, nous avons l´«Eskol Ttiki» (12).

PictographPhoto Altitude 230 ft
Photo ofEskol Ttiki

Eskol Ttiki

Comments  (2)

  • Photo of Gabriel1983
    Gabriel1983 Aug 4, 2021

    I have followed this trail  verified  View more

    Poble molt maco

  • Photo of wifelipe54
    wifelipe54 Jun 7, 2023

    I have followed this trail  verified  View more

    Muy bonito e interesante recorrido.

You can or this trail