Ύψωμα Χάρος, Παλιά Κοτύλη, Βόιο

Πρόκειται για στρατηγικής σημασίας ύψωμα που στην περίοδο του Εμφύλιου πόλεμου απέκτησε ζωτική σημασία για όποιον το κατείχε. Η θέα προς τον επιβλητικό γεωλογικό σχηματισμό εντυπωσιάζει αλλά παράλληλα προκαλεί λύπη με τα όσα συνέβησαν σε αυτό το πολύπαθο ύψωμα. Στέκεται στα 1650 μέτρα υψμ και αποτελείται από φλύσχη, ενώ θα μπορούσαμε να το εντάξουμε στις βόρειες απολήξεις του όρους Βόιο. Στα χαράδρα που βρίσκεται από κάτω βρισκόταν η παλιά Κοτύλη, που πλέον έχει εγκαταληφθεί.Τον Ιούνιο του 1947 στο ύψωμα του Χάρου δόθηκαν αιματηρές μάχες μεταξύ του κυβερνητικού στρατού (ΚΣ) και του δημοκρατικού στρατού (ΔΣ). Οι πρώτοι με ένα τάγμα με 8 πυροβόλα, ενώ υπήρχε και η αμερικάνικη αεροπορία που βομβάρδιζε ανελιπώς. Όταν τα πυρομαχικά του ΔΣ εξαντλήθηκαν βρέθηκαν σε δυσμενή θέση. Η πλειοψηφία τους θανατώθηκε, ενώ κάποιοι όπως λέγεται προτίμησαν να πηδήξουν στο κενό από τον επιβλητικό γκρεμό. Παράλληλα κοντά λειτουργούσε και νοσοκομείο του ΔΣΕ για την περίθαλψη των τραυματισμένων.

Σύμφωνα με τη μαρτυρία της Κωνσταντίνας Καρυοφύλλη: "Στο Χάρο έγινε μακελιό. Οι στρατιώτες κάνανε εφόδους και τους θερίζαμε σαν στάχεια. Στα δικά μας χαρακώματα οι συμπολεμιστές μου σκοτώνονταν σαν σπουργίτια. Πολεμούσα μέρα νύχτα βουτηγμένη σε λάσπη από χώμα και αίμα των νεκρών. Ο Χάρος έφαγε πολλά παλικάρια.". Επίσης ο Α.Παπαιωάννου στο βιβλίο 'Ο Αληθινός Γράμμος" αναφέρει: "Οι εαρινές επιχειρήσεις στο Γράμμο το 1947 είχαν προσλάβει αρκετή ένταση και σκληράδα, ιδιαίτερα στις τοποθεσίες Γκουρούσια, Χάρο και Πύργο Κοτύλης. Εδώ απέκρουσε τις επόμενες επιθέσεις του ΚΣ το τάγμα του Ηλιάδη Χαράλαμπου.Εκεί στο βράχο του Χάρου τρεις νέοι Επονίτες πάνω στη θέρμη της μάχης βρέθηκαν κυκλωμένοι. Από μπρος και από τα πλάγια περισφίγγονται οι τρεις αντάρτες, πίσω τους είναι ο απότομος βράχος του Χάρου. Αποκρούοντας τις επιθέσεις, σώζονται τα πυρομαχικά τους. Ρ'ιχνουν και τις τελευταίες τους χειρομβοβίδες. Δε θέλουν να παραδωθούν και ρίχνονται από τον απόκρημνο βράχο του Χάρου". Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το σχετικό άρθρο του Σταύρου Τζήμα. Σήμερα στο σημείο υπάρχει ένα μνημείο του ΔΣΕ για να θυμίζει και να αφυπνίζει..