Tarihi Yarımada 7B: Çemberlitaş-Çatladıkapı

Önceki Parkur: Tarihi Yarımada 11: Sultanahmet-Ahırkapı
Sonraki Parkur: Tarihi Yarımada 8: Beyazıt-Kumkapı

Rota Üzerindeki Semtler: Çemberlitaş, Nuruosmaniye, Binbirdirek, Mollafenari, Emin Sinan, Mimar Hayrettin, Gedikpaşa, Küçük Ayasofya, Şehsuvar Bey, Kadırga, Saraç İshak, Muhsine Hatun, Kumkapı, Çatladıkapı


Bu bir, kültür envanterine kayıtlı şehir içindeki eserleri görmek için yapılan şehir içi yürüyüş etkinliğidir. Eserlerin büyük çoğunluğu kulturenvanteri.com sitesine kayıtlıdır. Sitede yer alan izler, yürüyüş sırasında doğaçlama olarak birleştirilerek rota oluşturulmuştur. Sitede yer almayan bazı eserlerle de karşılaşıldığı olmuş, park vb. yerler de ayrıca işaretlenmiştir...

Bu parkuru, iki kişi yürümüştür.

GENEL NOTLAR: 2022 yılının ekim ayında başladığım "Tarihi Yarımada" yürüyüşlerinin bu yedinci yürüyüşüne, yarım günden biraz daha kısa bir süre ayırabildik. Sabah erken saatlerde başladığımız yürüyüşü, yürüyüş sonrası işe geçmek adına öğle vakti bitirmek durumunda kaldık. Bölge, adım başı tarihle dolu olduğu ve kültür envanterine kayıtlı çok fazla sayıda eser olduğu için, sık sık durup eserleri fotoğralayarak iz atmak ve kaydetmek durumunda kaldık. Bir başka ifadeyle, sürekli durakladığımız ve yavaş ilerlediğimiz için, fazla uzun sayılmayan, ama bol görselli bir parkur ortaya çıkmış oldu.

Rota, bu yürüyüşten daha önce yaptığımız Tarihi Yarımada yürüyüşlerinin herhangi biriyle kesişmemektedir. Yürüyüş yaptığımız bölgeye en yakın eski parkur, Tarihi Yarımada 2: Sirkeci-Cağaloğlu isimli rotadır. Fakat, bu rotayla yapılan bir önceki yürüyüşün arasında gezilmeyen bir bölge bulunduğu için, bu açıklamalar hazırlandığı tarihte, önceki parkur kısmı boş bırakılmıştır. Fakat sonradan bu arada kalan bölgede yürüyüş yapıldığı için, bu kısım "Tarihi Yarımada 11: Sultanahmet-Ahırkapı" yürüyüşü olarak isimlendirilmiştir.

Bir wikiloc kaydına en fazla 50 iz koyma hakkı olduğu için, iz (waypoint) koyma limiti dolunca yeni kayıt açılmış ve bu yüzden, "Tarihi Yarımada 7A" ve "Tarihi Yarımada 7B" olmak üzere, iki farklı rota oluşturmak durumunda kalınmıştır. Dolayısıyla, bahsi geçen bu parkurların aynı gün içinde peş peşe yapıldığı eklenebilir.

Parkura tek olarak başladım, fakat sonrasında bir arkadaşımla devam ettim. Kendisi, Kumkapı Panayia Elpida Rum Ortodoks Kilisesi önündeyken (7B isimli kısmın kaydı sırasında) bana katılmıştır.

Faaliyetin ikinci kısmında (Tarihi Yarımada 7B: Çemberlitaş-Çatladıkapı) yer alan "Yusuf Aşkın Sokak Sarnıç Kalıntısı" olarak isimlendirilen izin (waypoint) olduğu yer oldukça ilginçtir. Yeni yapılmakta olan bir binanın temel kazısında ortaya çıkan tarihi kalıntıları daha yakından görmek için, şantiye şefinden izin istedik. Verilen izin üzerine sarnıca benzer yapının içine kadar girip gezdik. Sağolsun, şantiye şefi bize bölgedeki yeni yapılaşmalar hakkında bilgi verdi. Eğer yıkılan eski binanın temel seviyesinin altına inilecekse, çıkacak olan tarihi eserler korunmalı ve anıtlar kurulunun kararları doğrultusunda hareket edilmeliymiş. Bu sebeple, eski bina ilk yapıldığında mevcut zeminin altına çok fazla indiyse, inşaat zamanında eserler yok edildiğinden yeni binanın inşasında pek sorunla karşılaşılmıyormuş. Fakat kendi inşaatlarında olduğu gibi, ilk yapıldığında eski bina için derin bir temel atılmamışsa, yeni temel açma faaliyetlerinde kültür katmanlarıyla karşılaşılabiliyormuş. Kendilerinin sürekli anıtlar kurulundan gelen uzmanlar tarafından denetlendiğini ve otel inşaatının buradan gelecek kararlar doğrultusunda şekilleneceğini ekledi. Şantiye şefi, tarihe olan merakımızı görerek, yakın zamanda restore edildiğini öğrendiğimiz ve birkaç dakika önce önünden geçtiğimiz, inşaat alanının karşı çaprazındaki Verni Art Salon isimli yere de girmemizi önerdi.

Bu öneriden sonra, sanat galerisi olarak kullanılan tarihi yapıya dönüp içeri girdik. Kendisinin bir sanat tarihçisi olduğunu öğrendiğimiz görevli tarafından hoş karşılandık ve yapının içini hikayesini dinleyerek gezme şansı bulduk. Bizimle ilgilenen, yapıyıyla ilgili detaylı bilgi vererek gezdiren görevli kişiye minnet duyarak oradan ayrıldık.

ULAŞIM: Parkur, Çemberlitaş tramvay istasyonunda başlamaktadır. Buraya, T2 Bağcılar-Kabataş tramvay hattıyla kolaylıkla ulaşılabilir. Anadolu yakasından gelen biri olarak, Marmaray hattı ile Sirkeci'ye ulaştığımı; Sirkeci'den de tramvaya binerek Çemberlitaş'a geldigimi ekleyebilirim.

Faaliyeti, Çatladıkapı'da, sahil yolunda yer alan ve Eminönü tarafına giden otobüslerin geçtiği Çatladıkapı İETT durağında sonlandırdık. Buradan geçen hatlardan birini kullanarak Eminönü'ne geçtik. Fakat bu sırada kaydı kapatmayı unuttuk ve bu durumu, Eminönü'nde otobüsten indikten sonra fark ettik. Bu sebeple, kayıt Eminönü'ne kadar devam etmektedir, fakat yürüyüş en son iz olan "Bukeleon Sarayı" denilen yerde son bulmaktadır.


ÖNERİLER: Tüm parkur şehir içinden geçmekte, asfalt yolları takip etmektedir. Fakat rotayı araçla yapmak mümkün değildir. Çünkü parkurun geçtiği bazı sokaklar, ya araç girişine kapalıdır ya da aracı park etmek mümkün değildir. Tarihi yarımadanın otopark açısından sıkıntılı olduğunu da düşünürsek, buraya toplu ulaşımı kullanarak gelmek ve bölgeyi yürüyerek gezmek en mantıklı hareket olacaktır.

Parkurun hemen başında, Çemberlitaş'da yer alan Basın Müzesi gezilebilir. Ücretsiz olan müzenin önünde sabah erken saatlerde bulunduğumuz için, müzeyi gezme şansı bulamadık.

Faaliyeti sonlandırdığımız yere çok yakın bir noktada bulunan Bukeleon Sarayı, yürüyüş yaptığımız tarihlerde İBB tarafından restore edilmektedir. Fakat bu restorasyon sırasında dahi, sınırlı sayıda da olsa, İBB Kültür Miras sitesinden randevu alınarak rehber eşliğinde belirlenen zaman diliminde gezilebilmektedir. Biz de bir süre önce bu gezilerden birine başvuru yaptığımızı ve bu yürüyüşten ileri bir tarih için dönüş aldığımızı ekleyerek buranın gezilebileceği tavsiyesini vermiş olalım...

İyi faaliyetler...