Ihlara Vadisi

İç Anadolu bölgesinde tarihî ve tabiî güzelliği ile meşhur bir vadidir. Aksaray iline bağlı Güzelyurt ilçesinin batısındadır. Ihlara Vadisi, Selime Köyü ile Ihlara Köyü arasındadır. Ihlara Vadisine dar bir boğazla girilir. Ihlara köyüne kadar içinden 26 menderes çizerek Melendiz Çayının aktığı vadi, dar tabanlı çok dik yamaçlı ve derindir. Bu dik yamaçların Melendiz Çayına bakan kısmında çeşitli manastır, kilise ve mağaralar oyulmuştur.

Aksaray'a 40 km, Güzelyurt'a ise 7 km mesafededir. Rüzgârın esip esipte arada dinlendiği, Melendiz Çayının ise derin ve sessiz dik yamaçlı bir vadinin ortasından akarak, "Dönerek Akan Suyun Halkı"na "Peristrama" adını verdiği Ihlara Vadisi, İlk Hristiyanların vadi yamaçlarında oluşan tüfleri oyarak, kilise ve manastır yaptıkları mekânlar, Melendiz Çayının sularıyla bütünleşerek doğa harikası oluştururlar. Bu doğal güzellikleri vadiye gelen ziyaretçilerin iniş ve çıkışlarını sağlayan toplam 382 basamaktan oluşan merdiven bulunmaktadır.

Vadide iklim, ilin diğer bölgelerine nazaran daha ılımandır. Vadinin dar tabanında bağlar ve bahçeler sıralanmıştır. Selime ve Yaprakhisar köylerinde tüf konileri ve peribacaları vardır. Kalınlığı genelde 100 m olan peribacaları ve tüf konileri kuzeye ve kuzeybatıya gidildikçe incelir. Kızılkaya köyü yakınlarında 5 metreye iner. Bu peribacalarının, Ürgüp Peribacaları ile aynı zamanda meydana geldiği zannedilmektedir.

Ihlara Vadisinde zengin şifalı su kaynakları vardır. Yaprakhisar köyüne 3 km uzaklıktaki Ziga Kaplıcasının, banyo kürleri, romatizma ve kadın hastalıklarına, içme kürleri ise mide, bağırsak, karaciğer ve safra kesesi hastalıklarına faydalıdır.

Ölmeden önce görülmesi gereken yerlerden biri diye düşünüyorum. Merdiven inemeyenler yukarıda oturup tablo gibi manzaranın keyfini çıkarabilir. Aşağıya inerken manzaranın keyfini çıkarmak, ağaçların sarıp sarmaladığı akarsu boyunca yürümek, sonbaharda ağaçların renk oyunları görmek tarif edilemez güzelliktedir.

Vadide yer alan, yaptıranı belli olan kiliseler, bilim dünyası için ayrı bir önem taşımaktadır. Kiliselerin kesin tarihlendirilmesi oldukça güçtür. Kapalı Yunan Haçı ve serbest haç planlı, tek ve çift nefli kaya oyma kiliseler, vadinin dik yamaçlarında sağlı sollu yer alarak, ortadan akan Melendiz Çayının sularıyla bütünleşir. Vadi, doğal yapısı itibarıyla, IV. yüzyıldan itibaren keşişler ve rahipler tarafından çok uygun bir inziva yeri olarak kullanılmıştır. Hıristiyan dini, farklı dilleri konuşan insanlar arasında yayılmaya başlamıştır. Okuma yazma oranının düşük olması, Latinceyi az kişinin bilmesi, dinin yayılmasını zorlaştırmıştır. Bu nedenle dini yaymak için kiliselerde, İsa'nın hayatı, İncil'deki konular, din büyükleri ve onlarla ilgili olaylar resimlerle anlatılmaya başlanmıştır.