۱۴۰۳/۲/۱۵ شهر زیر زمینی کرد علیا- تیران- اصفهان

روستای کرد علیا در محور دارای به تیران واقع شده است. ورودی روستا از جاده اصلی، در مختصات 3643873/473366 زون 39 اس واقع شده است.
پس از ورود، با پیمودن 900 متر به یک پل می رسیم که محل پارک خودرو هست و کانکس فروش بلیط در آنجا واقع شده است. ورودی برای هر نفر 25 هزار تومان هست. برای رسیدن به ورودی شهر زیر زمینی فقط یک دقیقه پیاده روی نیاز هست.
در خود شهر زیرزمینی یک کافی شاپ وجود دارد که انواع نوشیدنی می فروشد و فضای جالبی دارد. کلاً بازدید از شهر و خوردن نوشیدنی و گوش دادن به توضیحات لیدر 45 دقیقه می شود

اطلاعاتی که می نویسم بر اساس برداشتم از توضیحات آقای صفوی، راهنمای منطقه هست. شماره آقای صفری .09132310238 هست که می تونید برای بازدید تور و غیره هماهنگ کنید
1- اسم قدیم و باستانی روستا، گُرد بوده به معنی مردان قوی بوده است.
2- وسعت شهر 20 هزار متر هست.
3- هشتاد روودی و هشتاد چاه آب دارد.
4- باستان شناسان اصلی دکتر زند، دکترعلیان، پروفسور ملکیان و پروفسوری از فرانسه نظر دادن.
5- ابتدای قدمت این محل به دوره هخامنشی در 2500 سال پیش بوده است با کاربری عبادت گاه
6- در دوره هخامنشی معابد در ارتفاع یا زیر زمین بوده است وارتفاع این محل ها معمولاً زیر 1.6 متر بوده است تا افراد خمیده حرکت کنند که به معنی تعظیم و تواضع بوده است. ارتفاع های بالاتر از 1.6 ناشی از دخل و تصرفات بعدی بوده است.
7- عناصری از معماری هخامنشی در این شهر زیر زمینی مثل چاه های مستطیلی، ظروف سفال، بنایی با سنگ بدون ملات و غیره وجود دارد.
8- در چاه ها در عمق 18 تا 22 متر آب وجود دارد.
9- در این شهر 80 مهراب به معنی مهربانی و مهرورزی وجود دارد. در محل های نگهداری آب در دوره هخامنشی مهراب ساخته می شده.
10- در دوره هخامنشی آب مقدس بوده و معتقد بودن اگر آب آلوده شود انسان به آگاهی و کمال نمی رسد. و همین دلیل باعث می شده که در ان دوره اجساد را دفن نمی کردن و از دخمه ها برای دفن مردگان استفاده می شده
11- حتی در دوره های هخامنشی سرویس بهداشتی به شکل امروزی وجود نداشته است و باعث آلودگی اب می شده، سرویس های هخامنشی خیلی پیشرفته بوده اند.
12- هر کجا چاه آب هست به معنی وجود یک ورودی بوده که چاه سمت راست آن بوده است.
13- خاک حاصل از حفاری شهر تبدیل به یک تپه شده که رو به کوه مشخص است و همین تپه هم محل برگذاری مراسم های مقدس بوده. حدس زده می شود که خاک از زیر زمین حمل می شده و روی این تپه دپو می شده
14- در دوره اشکانی این محل به کمین گاه نظامی تغییر کاربردی داده می شود.
15- در دوره هخامنشی و اشکانی اسکان دائم در این شهر نبوده است.
16- روستا کرد علیا به دوره صفوی بر می گردد لذا قدمت این شهر از روستا بیشتر است.
17- نام باستای مکان گُرد بوده است به معنی مردان قوی، پس قطعاً باید کلمات زرتشتی دیگر هم باید در این منطقه باشد مثل روستای گنهران به معنی تیغ آفتاب
18- دلیل بنای این کمین گاه با توجه به گستردگی منطقه لایه های دفاعی متعدد در این منطقه بنا شده و لذا باید لایحه های دفاعی دیگر هم وجود داشته باشد. برای مثال تیران و ارتفاعات سپاهان شهر لایه های دفاعی بوده اند.
19- در دوره ساسانی مجدد به جان پناه در شرایط اقلیمی سخت تغییر کاربری می دهد
20- در دوره صفوی به قبرستان و کلیسای زیر زمینی تبدیل می شود و در دوره های معاصرتر حتی برای پرورش احشام استفاده می شده.
21- در حال حاضر هم این مکان کاربری گردشگری دارد
22- اصول معماری خاصی دارد که به صورت گهواره ای هست و ستون های آنقدر بزرگ هستند که کسی متوجه نمی شود.
23- شکل ستون ها مثلثی هستند
24- چاه ها اگر دخل و تصرف نشده باشد به بالا راه ندارند و فقط برای تنظیم رطوبت حفر شده بوده اند
25- قسمت فعلی که برای بازدید آماده شده تنها یک دهم کل شهر هست.
26- سیستم تهویه بر اساس تغییر ارتفاع در سطح شهر انجام می شده
27- طاق شهر یک سنگ یکپارچه به ضخمات 1.2 تا 1.3 متر هست و مانع نفوذ آب می شود.
28- عمق متوسط شهر 9 متر زیر سطح هست
29- در دوره هخامنشی ورودی به صورت رمپ و پله بوده ولی در دوره های بعد ورودی ها به میله های عمودی تبدیل شده است.
30- برای تنظیم گرمایش با مسدود نمودن دهان های ورودی انجام می شده است
31- برای تأمین نور از چراغ پی سوز استفاده می شده است.