Kaiserjäger - Galerias Lagazoui 2019-07-16
near Pian Falzarego, Veneto (Italia)
Viewed 2783 times, downloaded 94 times
Trail photos
Itinerary description
https://mendikosterak.blogspot.com/2019/09/ferrata-kaiserjager-galerias-lagazoui.html
Sarrera honetan Italiako Doloitetako ibilbide ferrata eder bat aurkeztuko dut. Passo Falzarego edo Falzarego mendatetik abiatuta austriakoen lubakiak bisitatu eta ondoren ferrata erraz batetatik Piccollo Falzarego mendira iritsiz. Igoeran zehar Autro-Hungariar inperioak Gerra Handian zehar antolatutako defentsa lubakiak ezagutzeko beta izango dugu. Jaitsiera aldiz, Lagazoui aterpera hurbildu eta bere azpian hasten diren italiar Lagazoui galerietatik, bertze frontekoak bisitatuko ditugularik.
Igoera 770 metro ingurukoa izango da eta ibilbidearen luzera 7 kilometro pasatxo. Aukeran da funivia hartzea igoera errazago egiteko, baina honela ez dira lubakiak eta frontearen berezitasuna eta krudelkeria horren ongi ulertuko. Igoerako ferrata erraza da, baina materiala eramatea gomendagarria da, zenbait pasuetan erabiliko bai dugu. Galeriak kablez horniturik daude eta materialik gabe jaisterik dagoen arren, kontuz ibili zorua buztita egoten bai da eta irristatzerik dagoela. Hori bai, kaskoa eta argia ezinbertzekoa da.
Eremu honetako gerrari, gerra bertikala deitu izan zaio, Lagazoui mendiko hormetan altuera ezberdinetara italiarrak eta austriarrak luze borrakatzen aritu zirelako (1915eko urritik 1917ko azaro bitartean). Bertan ere, Mendebaldeko fronteko bertze eremu batzuetan bezala, Sommen, Verdunen eta abar luze batean, minen gerran egindako leherketak nabarmentzekoak dira ere. Horien artean bi bereziki, bata austriarrek lehetarazitakoa, 30,5 tonatakoa 1917. urteko maiatzean, eta bertzea, italiarrek 32,6 tonetakoa hilabete bat geroago. Guzti horiek egun ikusgai dugun paisai moldatu izan zutelarik.
Ibilbidea eta altimetria.
Arestian aipatu bezala, ibilbide honen berezitasuna, paisai dolomitiko ederrez gain, Gerra Handiko lubakien aztarnak ezagutuko ditugula izango da. Bertan gerra bertikala deritzana burutu zelarik, frontea hormako altuera ezberdinetara finkatu bai zen.
Lehen Mundu-Gerra ordura arte gertatu zireneko
gerrarik odoltsuena izan zen. Gaur egun har daiteke halakoa; ez eragin zuen
biktima-kopuruagatik edo erabilitako armen suntsiketaren ahalmenagatik. Hartan bi zirkunstantzia eman zirelako, elkartuta, emaitza hilgarriak
eragin zutuztenak: arma sofistikatuagoko eta borroka-taktika zaharkitu batzuen
ondoan suntsiketa masiboko erabilera.
Garai horretan oraindik gorputzerako borroka,
gorputza ezinbestekoa zela, pentsatzen zen; eta lubakiak, beharrezkoak.
Horrela, oraindik armadek baionetak eramaten zituzten, oraindik bere erasoak
indar basatian oinarritzen ziren eta posizioak metroka konkistatzen ziren edo
metroka galtzen zituzten.
Armen hobetzea -irismen eta zehaztasun handiagokoak
-, arma kimikoko erabilera -zeinen efektuak erremedio eraginkorrik ez izateak-
eta gerraren historian lehen aldiz abiazioaren sarrera, sendagai oraindik
gutxiegiarekin -ez dezagun ahatz penizilina 1928an aurkitu zenik eta bere
erabilera ez zela Bigarren Mundu Gerrara arte orokortu - elkartuta, baja-kopurua
eta ordura arte haientzat guztietarako sufrimendu ezezaguna eragin zituzten.
Guzti honengatik, Lehen Mundu Gerra Gerra
Handia bezala ezagutzen da oraindik.
XX mendeko hasierako agertoki
horretan gertatu zen, borrokalariek sufritu behar zituzten nekeak eta
"beharretara" eta gerra-helburuetara aurre egin ahal izateko bere
antolamendurako zituzten baliabideak, ondo irudikatzen dituen gudua:
Lagazuoi-ren gudua dugu adibide.
Tirol Astro-Hungariar Inperioko kidea den
eskualdea zen. Lehen Mundu Gerran, Austria gatazkan sartu zen Italiarekin,
lurralde horren kontrolagatik, beste arrazoi batzuen artean. 1915. urteko apirilean, Italiak Londoneko hitzarmena sinatu egin zuen Ingalaterra, Errusia eta Frantziaren alde gerran sartuz. Maiatzaren bukaerarako Austriari gerra aldarrikatu ziolarik. Urte horretarako Cortina D´Amprezzo inbaditu eta Dolomitetako frontea egonkortuz. Beraz bi urte inguruan aritu ziren eremu hauetan gerran.
1917. urteko urriaren 24ean Austriak, Alemaniaren laguntzarekin kontra eraso bat antolatu zuen Caporetton, bertan italiar armadak porrot ikaragarri baten ostean hamaika hildako eta 300.000 bat presorekin,. Porrot honen ondorioz, frontea bertze eskualdeetara pasa zen eta Dolomitetako gerra bukatu egin zen, austriarrek Cortina D´Amprezzo berriz ere berreskuratu zutelarik.
Falzaregoko mendatean izango dut ibilbidearen abiapuntua.
Mendatean liburu denda eta souvir denda batzuk badira. Gibelean ikusten den mendia Sasso di Stria. Bere goiko aldean finkatu zuten frontea austriarrek, eta bertatik Valparolako mendaterako bidea zeharka ezina bilakatu.
Mendatetik Picollo Laganzouiko paretak. 500 metrotik gorako hormak.
Sasso di Stria eta Valparolarako errepidea
Lagazoui eta teleferikoaren etxea.
Marmoladaren glaziarra Falzaregotik ikusita.
Falzaregoko eta Laganzouiko gerraren inguruko laburpen bat https://lagazuoi.it/index_en.php webetik bilduta.
"En el Paso Falzarego y en la montaña de arriba, el Piccolo Lagazuoi, durante la Primera Guerra Mundial, las tropas austriacas e italianas se enfrentaron en feroces combates. Aún hoy, en esta área hay restos de guerra en todas partes.
El objetivo de las tropas italianas era romper las defensas austrohúngaras en el paso de Valparola y desde aquí, a través de Val Badia, llegar al ferrocarril del valle de Puster.
Al comienzo de los primeros ataques, en junio de 1915, solo unas pocas tropas austriacas y tiroleas se desplegaron en esta fuente de gran altitud, mientras que el ejército italiano estaba colocando muchos soldados en esta área.
Pero el avance militar decisivo fracasó porque las tropas austriacas habían ocupado posiciones importantes en la cima de las montañas que rodean el paso de Falzarego: Piccolo Lagazuoi y Sasso di Stria.
El fuerte de Tre Sassi, construido como una barrera contra el ejército italiano en el paso de Valparola, fue expuesto a un severo fuego de artillería al comienzo de la guerra, que dañó su proyectil e hizo necesaria su evacuación.
Entonces los austrohúngaros movieron sus dos cañones llamados "Max y Moritz" y los colocaron dentro del túnel de Goiginger en el monte. Sasso di Stria.
Bajo el mando del comandante Martini, en octubre de 1915 las tropas italianas lograron ocupar la repisa (que más tarde recibió su nombre) subiendo a lo largo de un barranco indefenso debajo de los emplazamientos austríacos en el monte. Lagazuoi y por encima del emplazamiento austriaco de Vonbank.
Las tropas italianas continuaron fortaleciendo constantemente su posición en esta repisa porque sus disparos fueron extremadamente efectivos contra las trincheras del emplazamiento de Vonbank sobre el paso de Valparola.
Al explotar 4 minas en la repisa de Martini, los austriacos intentaron en vano ahuyentar a las tropas italianas de esta posición.
Imagen de la explosión
También fracasó el intento italiano de llegar a la cima del Piccolo Lagazuoi, cavando un sistema de túnel de más de 1 km de largo con una caída vertical de 500 m.
El 20 de junio de 1917, los italianos volaron la cumbre de 2668 m de altura, que fue ocupada por los austriacos, con más de 32 toneladas de dinamita, pero los soldados italianos atacantes fueron asesinados por el fuego defensivo de las ametralladoras austriacas ubicadas en el emplazamiento Feldwache 4.
En al pie del monte. Lagazuoi, además de la estación del valle del teleférico, hay dos conos de piedra: muchos miles de metros cúbicos de roca que fueron desprendidos por las explosiones de la mina (en total 5). Son testigos del absurdo y la brutalidad de una guerra que ha costado cientos de miles de vidas en ambos lados. "
Beraz gaurko txangoan garai horietako elementu ezberdinak ezagutzera joango naiz.
Goiko aparkalekuaren eskuin aldetik eskailera batzuk dira, eta bertatik pista batetara jaitsiko naiz.
Pista zuzen jarraituko dut metro batzutan zehar.
Apur bat aurrerago, ezkerretik bidegurutze bat dago. Gaurkoan austriakoen lubakiak eta Lagazouirako lubakien bitarteko ferrata egiteko, pista nagusia utzi eta bidean barneratu beharko naiz.
Lagazoui paretaren mendabaldeko partean eta ezkerrean ikusgai diren maldetan kokatzen ziren austriarren lubakiak.
Argazki historikoa:
Falzarego inguruko gerraren azalpen eta testigantzak: http://www.treccani.it/magazine/atlante/cultura/Il_Piccolo_Lagazuoi_nella_Grande_Guerra.html
""El rugido de la explosión no disminuye, se extiende sobre la repisa como un tren que hace ruido en un túnel sin fin: menos sombrío pero más amplio, un aguacero infernal nos da la sensación de que la montaña se está derrumbando sobre nosotros" (Lagazuoi, 16 de septiembre de 1917, testimonio de un alpino, citado en E. Camanni, Il fuoco e il gelo , Rome-Bari 2014)
El Piccolo Lagazuoi es una montaña de 2.778 m que forma parte del grupo de Fanes Dolomitas, al oeste de Cortina d'Ampezzo y al noreste de Livinallongo del Col di Lana, en el área de Cadore . Aquí se libró, entre octubre de 1915 y noviembre de 1917, hasta la derrota de Caporetto , una de las batallas mineras más increíbles de la llamada 'guerra blanca', la que tenía a los Alpes como teatro y que reclamaba más víctimas por exposición, hambre. y adversidades naturales que para acciones de guerra, entre el ejército austrohúngaro y las tropas alpinas italianas: una batalla en la que la montaña aún conserva los signos visibles.
Tras la entrada de Italia en la guerra, el ejército imperial se apresuró a crear una larga barrera defensiva que penetró en Cadore, ocupando las posiciones dominantes y más favorables. Así, los italianos encontraron todos los caminos que conducían hacia el norte a Val Pusteria , Val Badia y Brennero , y después de haber ocupado la llanura de Cortina sin conquista y lograron conquistar Passo Falzarego y Col dei Bos, se encontraron una fuerte resistencia entre el Piccolo Lagazuoi y el Sasso di Stria, al pie del cual el área controlada por el enemigo se extendía entre el Paso Valparola y la posición Vonbank.
En la noche entre el 18 y el 19 de octubre de 1915, después de meses de reconocimiento, los batallones Alpines de Val Chisone y Belluno tuvieron éxito en la más improbable de las acciones, la de escalar por sorpresa en el tramo oriental de la cornisa de Lagazuoi. Así describe la estación del comandante Ettore Martini, quien inmediatamente tuvo derecho, también con fines propagandísticos, a la repisa que todavía lleva su nombre: «La posición de la Cengia Martini, que consiste en una especie de plataforma ubicada a 250 m al sur de q . 2779 de P.lo Lagazuoi y a 2.500 m de altitud media, estirada fuertemente inclinada hacia el sur en el borde del abismo, por una longitud de más de 200 m "(cit. En M. Vianelli, G. Cenacchi, Teatros de guerra en los Dolomitas , Mondadori, Milán 2006).
Waypoints
Bidegurutze 03 Eskuin
Bide zabalagoa utzi eta eskuinetik gorat, pareten alderantz. Honela lubakietarantz. Bertzela mendatera joango gara.
Kaiserjäger ferrataren hasiera
Ferrataren hasiera. Bertan materiala prestatu behar da.
Bidegurutze 02 Ezker
Pista utzi eta ezkerreko bidetik gorat, Kaiserjäger aldera hurbiltzeko. Lagazouiko mendebalde alderat.
Bidegurutze 04 Eskuin
Pista nagusia utzi eta eskuinetik joan, eraikinaren azpiko aldera.
GALERIA 1
Austriar hungariar armadak goiko paretan eraikitako galeri. Cenglia Martini aldera doana. Fronteko aurreneko lerroa.
Lagazoui galerietako ferrata
Ferrata eraikinaren azpian hasiko da. Hasierako zatia lubakien bitartez joango gara, hormaren erlaitzerantz.
Mendi -ertza
Lagazouiko goiko aldera iristean puntu honetatik aterako gara mendi-lepora.
Passo Falzarego - Fouzargo (2109m)
Passo Falzarego - Fouzargo (2109m). Mendatean aparkatu eta hauxe izango da ibilbide zirkularraren hasiera
Lagazaoui galerien sarbidea
Ferrata galerietan sartuko da. Argia eta kaskoa beharrezkoa da.
Comments (8)
You can add a comment or review this trail
I have followed this trail verified View more
Information
Easy to follow
Scenery
Easy
I have followed this trail
I have followed this trail verified View more
Information
Easy to follow
Scenery
Easy
Took the wife and 6 year old for this tour and it was perfect! We never felt the need to put the harness back on for the descent through the tunnel portion, but for the ascent I did like having the kid on a rope otherwise the route is very easy.
Thanks for your comment.
It is a beautiful route with a lot of history.
The route gives an idea of the hardships and difficulties that the soldiers of the great war had to endure.
Mike, we had many wonderful conversations with our daughter about these hardships. Thanks for the great path to follow, was very helpful
Hola Mikel,estamos al pie de la Ferrata ,tenemos una perrita muy montañera de 18 kg k siempre viene al monte con nosotros ,como lo ves para que suba?? Hay algún paso muy complicado??un saludo
Hola Carlos. El ascenso lo podrá realizar si está acostumbrada a andar pero ten en cuenta que el descenso por las galerías es a oscuras y hay escalones grande e irregulares.
Ya contarás cómo os va la aventura
Hola de nuevo Mikel, genial el día por esa preciosidad de ruta que nos has acercado,al final seguimos tus pasos con karma ,nuestra perrita border collie de 20 kilitos,en la zona de subida la metí en la mochila 5 min cuando subimos las escaleras de Ferrata,luego el resto a ido gozando como nosotros jejejejeje,la bajada sin ningún problema,así pues todo un abrazote
Me alegro de que os gustara.