Taftan summit قله تفتان
near Khanjak-e Takhtī, Sīstān va Balūchestān (Iran)
Viewed 6791 times, downloaded 377 times
Trail photos
Itinerary description
بلندترین کوه در استان سیستان و بلوچستان کوه تفتان است که ارتفاعی حدود 3940 متر دارد این کوه از لحاظ موقعیت در جنوب شرقی ایران و تقریبا نزدیک مرز پاکستان و در100 کیلومتری شهر زاهدان ، در 40 کیلومتری شهر خاش و 55 کیلومتری میر جاوه قرار گرقته است جهت خط الراس تفتان از شمال غرب به جنوب شرق می باشد واین کوه جز کوههای منفرد ایران محسوب می شود و خط الراس کوتاهی دارد که تقریبا معادل 15 کیلومتر می باشد از قلل محلی این کوه می توان به مادرکوه ، نر کوه ، کوه زیارت ، صبح ، تریکی ، رک و ... را نام برد
وجه تسمیه این کوه هم چون در روی قله این کوه گاز های گوگرد و بخار آب داغ متصاعد می گردد و چون هرچیز گرم شده و داغ در اثر آتش و یا آفتاب را تفتان گفته اند این نام بر آن نهاده شده است نام دیگری که این کوه دارد چهل تن است که ظاهرا در گذشته چهل تن از راشدین مذهبی در این کوه ناپدید می شوند و باین خاطر نام چهل تن را هم به این کوه منسوب نموده اند
کوه تفتان کوهی آتشفشانی است که در حال حاضر حالت نیمه فعال و یا نیمه جان دارد بروی قله کوه تفتان دو شاخک وجود دارد که بفاصله تقریبا 250 متر از یکدیگر قرار گرفته اند اولی که مقداری کوتاهتر است در قسمت جنوبی قرار گرفته و مادر کوه نامیده میشود بر روی این شاخک چندین حلقه چاه وجود دارد که بخار آب و گاز گوگرد از آن دائما متصاعد می گردد واز بین این چند چاه دوتای آنها برون ده گاز بیشتری داشتند و در دهانه این چاهها گوگرد خالص برنگ زرد مشاهده می شود شاخک دوم در قسمت شمالی قرار گرفته و چونکه مردم این ناحیه در این قسمت اعمال مذهبی خود را در گذشته انجام میدادند نام کوه زیارت برآن نهاده اند که قله اصلی هم محسوب میشود
اولین گزارش صعودی که از کوه تفتان در تاریخ موجود است مربوط به ژنرال سر پرسی سایکس ست که مدتی بعنوان سرکنسول انگلیس در سیستان و بلوچستان خدمت می کرده وی در دی ماه سال 1893 در ابتدای سال میلادی در حدود120 سال پیش باتفاق خواهرش اِلا و چند تن دیگر این صعود را انجام داده وی در کتاب سفرنامه خود که بنام هشت سال اقامت در ایران است نوشته « در بلوچستان کوهنوردی از کارهای مشکل است با اینحال ما تصمیم گرفتیم که خود را به قله که بی سابقه بود برسانیم کوه مستور از خاکستر سفیدی ست که از دور برنگ برف شباهت دارد و از همین روی اشخاص تصور می کنند که این کوه دائما پوشیده از برف است و ساعت 2 بعدازظهر پس از 8 ساعت کوهنوردی به قله رسیدیم و معلوم شد کوه تفتان چندین نوک دارد که هیچ کدام از آنها دارای اهمیت نیست مگر مادر کوه که آتش فشانی ست در مراجعت از بالای کوه به وضع بد مواجعه شدیم و من بالاخره با یک کفش و لباس پاره پاره روز بعد به حوزه پنج انگشت به قریه محقر وراج رسیدیم و برزیل کریک (همنورد سایکس) بدبختانه مجروح و پای آن لنگ گردید» ومتن فوق خلاصه اولین گزارش سفری ست که از ژنرال سر پرسی سایکس درباره تفتان نگارش گردیده است
دو کوه دماوند و تفتان تفاوت ها و شباهاتی نسبت به یکدیگر دارند واگر بخواهیم مقایسه ای بین این دو انجام دهیم وجه تشابه آنها در این است که هردو جز کوههای آتشفشانی هستندو از طریق فوران گدازه بوجود آمده اند و حالت نیمه فعال دارند و در حال حاضر بروی قله آنها فوران گوگرد و بخار آب وجود دارد از لحاظ جنس سنگها و تا حدودی طبیعت گیاهی به هم شباهت دارند.پناهگاههای این دو کوه شباهت های زیادی بهم دارند که هر دو شامل پناهگاه قدیم و جدید هستند با نمایی تقریبا یکسان که البته پناهگاه تازه ساز تفتان هنوز نیمه کاره است ودر اطراف هردو کوه چشمه های آب معدنی بسیاری یافت می شود
ولی تفاوت آشکار این دو کوه در شکل ظاهری آنها ست دماوند با ظاهر شکیل و مخروطی خود یک قله واحد و دهانه آتشفشانی مشخص و گردی دارد ولی کوه تفتان با چندین قله به یک رشته کوه تبدیل شده است و دهانه آتشفشانی مشخصی مثل کوه دماوند ندارد
کوه تفتان را معمولا بخاطر وجود پناهگاه و قرارگاه آموزش و پرورش از یال غربی این کوه صعود می کنند فاصله دو شهر زاهدان به خاش در حدود 166 کیلومتر است ودر این جاده دو فرعی وجود دارند که بسمت روستای تمندان و قرارگاه کوهنوردی جدا میگردند یکی در کیلومتر 115 و دیگری در کیلومتر 143 که بنا به نزدیک ویا دور بودن می توان یکی از آنها را مورد استفاده قرار داد و در مسیر پیمایش شده فوق سعی شد که امتداد جاده ای یکی از این جاده های فرعی هم در مسیر کوهنوردی قرار بگیرد
از قرارگاه که ابتدای مسیر کوهنوردیست هم دو مسیر پاکوب بسمت قله وجود دارد که با رسیدن به پناهگاه مشترک می شوند یکی از کف دره است که در بعضی از قسمتها در تنگ گلو صخره های کوچکی در مسیر وجود دارد و حالت ریزشی دارند ولی معمولترین و نزدیکترین مسیر این راه است البته با 4 کیلومتر پیاده روی از کف دره باید دره را بسمت یال چپ و بسوی پناهگاه رها نمود
ومسیر دیگر بعد از قرارگاه ابتدا بسمت یال شمالی دره جدا میگردد و بعد با یک گردش و عبور دوباره از کف دره وارد یال جنوبی دره ونهایتا به پناهگاه صبح خواهد رسید در زمستانها و فصولی که دره و تنگ گلو قابل استفاده نباشد جبرا باید از این راه طولانی استفاده نمود وبا این کار عبور از کف دره حذف می گردد هردوی این مسیر ها با رسیدن به پناهگاه صُبَح که در ارتفاع 3250 متری است مشترک میشود طول مسیر کوهپیمایی از قرارگاه تا قله تفتان در حدود 8.5 کیلومتر است
از دیدنی های جالبی که در طول مسیر مشاهده شد چشمه های آب چند رنگی بود که با رنگهای زرد ، حنایی و سفید از زمین جوشش میکردند وحتی در بعضی از جاها این چشمه های چند رنگ در کنار هم از زمین بیرون میزدند
نادر منتظریانی
گزارش این برنامه در سایت کوهنوردی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه و همچنین در وبسایت همنورد گرامی محمد داهیم به آدرس زیر موجود است
وجه تسمیه این کوه هم چون در روی قله این کوه گاز های گوگرد و بخار آب داغ متصاعد می گردد و چون هرچیز گرم شده و داغ در اثر آتش و یا آفتاب را تفتان گفته اند این نام بر آن نهاده شده است نام دیگری که این کوه دارد چهل تن است که ظاهرا در گذشته چهل تن از راشدین مذهبی در این کوه ناپدید می شوند و باین خاطر نام چهل تن را هم به این کوه منسوب نموده اند
کوه تفتان کوهی آتشفشانی است که در حال حاضر حالت نیمه فعال و یا نیمه جان دارد بروی قله کوه تفتان دو شاخک وجود دارد که بفاصله تقریبا 250 متر از یکدیگر قرار گرفته اند اولی که مقداری کوتاهتر است در قسمت جنوبی قرار گرفته و مادر کوه نامیده میشود بر روی این شاخک چندین حلقه چاه وجود دارد که بخار آب و گاز گوگرد از آن دائما متصاعد می گردد واز بین این چند چاه دوتای آنها برون ده گاز بیشتری داشتند و در دهانه این چاهها گوگرد خالص برنگ زرد مشاهده می شود شاخک دوم در قسمت شمالی قرار گرفته و چونکه مردم این ناحیه در این قسمت اعمال مذهبی خود را در گذشته انجام میدادند نام کوه زیارت برآن نهاده اند که قله اصلی هم محسوب میشود
اولین گزارش صعودی که از کوه تفتان در تاریخ موجود است مربوط به ژنرال سر پرسی سایکس ست که مدتی بعنوان سرکنسول انگلیس در سیستان و بلوچستان خدمت می کرده وی در دی ماه سال 1893 در ابتدای سال میلادی در حدود120 سال پیش باتفاق خواهرش اِلا و چند تن دیگر این صعود را انجام داده وی در کتاب سفرنامه خود که بنام هشت سال اقامت در ایران است نوشته « در بلوچستان کوهنوردی از کارهای مشکل است با اینحال ما تصمیم گرفتیم که خود را به قله که بی سابقه بود برسانیم کوه مستور از خاکستر سفیدی ست که از دور برنگ برف شباهت دارد و از همین روی اشخاص تصور می کنند که این کوه دائما پوشیده از برف است و ساعت 2 بعدازظهر پس از 8 ساعت کوهنوردی به قله رسیدیم و معلوم شد کوه تفتان چندین نوک دارد که هیچ کدام از آنها دارای اهمیت نیست مگر مادر کوه که آتش فشانی ست در مراجعت از بالای کوه به وضع بد مواجعه شدیم و من بالاخره با یک کفش و لباس پاره پاره روز بعد به حوزه پنج انگشت به قریه محقر وراج رسیدیم و برزیل کریک (همنورد سایکس) بدبختانه مجروح و پای آن لنگ گردید» ومتن فوق خلاصه اولین گزارش سفری ست که از ژنرال سر پرسی سایکس درباره تفتان نگارش گردیده است
دو کوه دماوند و تفتان تفاوت ها و شباهاتی نسبت به یکدیگر دارند واگر بخواهیم مقایسه ای بین این دو انجام دهیم وجه تشابه آنها در این است که هردو جز کوههای آتشفشانی هستندو از طریق فوران گدازه بوجود آمده اند و حالت نیمه فعال دارند و در حال حاضر بروی قله آنها فوران گوگرد و بخار آب وجود دارد از لحاظ جنس سنگها و تا حدودی طبیعت گیاهی به هم شباهت دارند.پناهگاههای این دو کوه شباهت های زیادی بهم دارند که هر دو شامل پناهگاه قدیم و جدید هستند با نمایی تقریبا یکسان که البته پناهگاه تازه ساز تفتان هنوز نیمه کاره است ودر اطراف هردو کوه چشمه های آب معدنی بسیاری یافت می شود
ولی تفاوت آشکار این دو کوه در شکل ظاهری آنها ست دماوند با ظاهر شکیل و مخروطی خود یک قله واحد و دهانه آتشفشانی مشخص و گردی دارد ولی کوه تفتان با چندین قله به یک رشته کوه تبدیل شده است و دهانه آتشفشانی مشخصی مثل کوه دماوند ندارد
کوه تفتان را معمولا بخاطر وجود پناهگاه و قرارگاه آموزش و پرورش از یال غربی این کوه صعود می کنند فاصله دو شهر زاهدان به خاش در حدود 166 کیلومتر است ودر این جاده دو فرعی وجود دارند که بسمت روستای تمندان و قرارگاه کوهنوردی جدا میگردند یکی در کیلومتر 115 و دیگری در کیلومتر 143 که بنا به نزدیک ویا دور بودن می توان یکی از آنها را مورد استفاده قرار داد و در مسیر پیمایش شده فوق سعی شد که امتداد جاده ای یکی از این جاده های فرعی هم در مسیر کوهنوردی قرار بگیرد
از قرارگاه که ابتدای مسیر کوهنوردیست هم دو مسیر پاکوب بسمت قله وجود دارد که با رسیدن به پناهگاه مشترک می شوند یکی از کف دره است که در بعضی از قسمتها در تنگ گلو صخره های کوچکی در مسیر وجود دارد و حالت ریزشی دارند ولی معمولترین و نزدیکترین مسیر این راه است البته با 4 کیلومتر پیاده روی از کف دره باید دره را بسمت یال چپ و بسوی پناهگاه رها نمود
ومسیر دیگر بعد از قرارگاه ابتدا بسمت یال شمالی دره جدا میگردد و بعد با یک گردش و عبور دوباره از کف دره وارد یال جنوبی دره ونهایتا به پناهگاه صبح خواهد رسید در زمستانها و فصولی که دره و تنگ گلو قابل استفاده نباشد جبرا باید از این راه طولانی استفاده نمود وبا این کار عبور از کف دره حذف می گردد هردوی این مسیر ها با رسیدن به پناهگاه صُبَح که در ارتفاع 3250 متری است مشترک میشود طول مسیر کوهپیمایی از قرارگاه تا قله تفتان در حدود 8.5 کیلومتر است
از دیدنی های جالبی که در طول مسیر مشاهده شد چشمه های آب چند رنگی بود که با رنگهای زرد ، حنایی و سفید از زمین جوشش میکردند وحتی در بعضی از جاها این چشمه های چند رنگ در کنار هم از زمین بیرون میزدند
نادر منتظریانی
گزارش این برنامه در سایت کوهنوردی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه و همچنین در وبسایت همنورد گرامی محمد داهیم به آدرس زیر موجود است
Waypoints
Waypoint
0 ft
دوراهی
دوراهی
Comments (27)
You can add a comment or review this trail
درود بر شما.توضیحات به قدری شفاف و کامل بود که هر خواننده ای جذبش میشد بخصوص که اینبار واقعا" رنگ یه سفرنامه را داشت بخصوص با آوردن بخشی از گزارش اولین صعود.
همتتان ستودنیست که با صرف وقت بسیار و تحمل مشقت سفر در این راه دور صعودی جانانه داشتید و افتخاری دیگر کسب فرمودید.به نوبه خودم تبریک عرض میکنم.
و اما تصاویر که خیلی هم زیبا بودند به راحتی استعداد راهنمایی را برای هر کوهنرودی را داراست
سپاس از بذل محبت و اشتراک تصاویر و نوشتن گزارش
هماره شاد و در اوج و پای در راه باشید
درود بر شما از لطف و محبت همیشگی شما بسیار ممنوم
درست است که بعد مسافت و رسیدن به پای کوه سختی های فراوان و مخصوص بخود رادارد ولی دیدن زیبایی هایش انگیزه ایی برای دیدار مجدد خواهد بود ان شااله در کنار شما هم دیدار دوباره ای از این کوه داشته باشیم
شادو سربلند باشید
سلام همنورد ممنونم بسیار کامل و جامع وشاید کامل ترین گزارش در مورد تاریخ کوهنوردی این قله را همراه با کروکی خوب با نمایش عکسهای بی نظیر از شما را دیدم موفق و سلامت باشید. https://www.wikiloc.com/outdoor-trails/taftan-summit-qlh-tftn-5683101#wp-5683107/photo-3020905
سلام ممنون از اطلاعات کامل و جامع شما با اجازه شما لینک این برنامه انجام شد
سلام آقا محمد سفربسیار خوبی را در کنار شما و سایر دوستان به این کوه در شرایط بسیار خوب آب وهوایی داشتیم خاطرات شاد این سفر رو همیشه در ذهنم نگه خواهم داشت و شما با خوش مشربی و خوش اخلاقی های خودتون این برنامه رو صد چندان زیبا نمودید با تشکر فراوان از شما https://www.wikiloc.com/outdoor-trails/taftan-summit-qlh-tftn-5683101#wp-5683107/photo-3020905
سلام آقامحمد عزیز در کنار شما سفر شاد و بیاد ماندنی رقم خورد با تشکر فراوان از همراهی همیشگی شما
درود خدمت همنورد عزیز
بمانند همیشه گزارش کامل همراه با تصاویر زیبایی بود که از زبردستی شما در کوهنوردی و کوهنویسی خبر می داد.سرفراز و بر قرار باشید https://www.wikiloc.com/outdoor-trails/taftan-summit-qlh-tftn-5683101#wp-5683104/photo-3020899
درود بر دوست عزیز آقا فرهاد
از الطاف حضرتعالی بسیار ممنونم ان شا اله در آینده نزدیک همنوردی دوباره با شما نصیبمان شود واز تجارب خوبتان در امر کوهنوردی بهره مند شویم
پاینده باشید https://www.wikiloc.com/outdoor-trails/taftan-summit-qlh-tftn-5683101#wp-5683104/photo-3020899
درود
گزارش شما بسیار جامع و ارزشمند است.تا کنون چنین گزارش جامعی با اطلاعات تاریخی نخوانده ام.امید است که سالیان دراز،نامتان سرشار از آزادی باشد و آزادانه صعود کنید.
درود بر آقاحسام
آنچه هست از همدلی ، همصحبتی و همنوردی باشما دوستان گرامی حاصل شده خوشحالم که پسندیدید بامید همنوردی مجدد باشما سربلند باشید
سلام اقا نادر آفرین بر همت بلند شما https://www.wikiloc.com/outdoor-trails/taftan-summit-qlh-tftn-5683101#wp-5683104/photo-3020899
موفق و سربلند باشید
خوش بحالت سعادت بزرگی نصیبت شده https://www.wikiloc.com/mountaineering-trails/taftan-summit-qlh-tftn-5683101/photo-3020883
شما اراده بفرماییدجهت دیداراز این کوه در خدمت شما هستم https://www.wikiloc.com/mountaineering-trails/taftan-summit-qlh-tftn-5683101/photo-3020883
سلام بر آقا بهروز همنورد گرامی درود بر شما
https://www.wikiloc.com/outdoor-trails/taftan-summit-qlh-tftn-5683101#wp-5683104/photo-3020899
درود به شما دوست گرامی
سپاس از راهنمایی های خوب و دقیقتا
همواره استوار و بر فراز باشید
درود برشما دوست عزیز وسپاس از لطفتان
سربلند و همواره براوج باشید
خیلی زیبا ! https://www.wikiloc.com/mountaineering-trails/taftan-summit-qlh-tftn-5683101/photo-3020882
درود برشما https://www.wikiloc.com/mountaineering-trails/taftan-summit-qlh-tftn-5683101/photo-3020882
I have followed this trail View more
Information
Easy to follow
Scenery
Difficult
Gfgg
ممنونم از توضيحات كاملتون
سلام و احترام
مثل همیشه عالی بود
درود جناب شريفي
ممنون از لطف هميشگي شما
زنده باشيد
سلام و درود
آرزومند موفقیت های روز افزون حضرتعالی هستم.
درود بر شما جناب منتظریانی
ممنون از اطلاعات جامع و مفیدی که سخاوتمندانه در اختیار همنوردانتون قرار دادید.
امکانش هست که اطلاعات جزئی تری از شما برای صعود دریافت کنم؟
درود بر سركار خانم يوسفي و بسيار ممنونم از حسن نظر شما
زنده باشيد
سلام اقای منتظریانی لطف میکنید ترگ تفتان واسم فایلش بفرستید نمیتونم من سیو کنم از داخل برنامه
درود بر سرکار خانم رنجبر
بله حتما
ایمیل و یا آی دی تلگرامتون رو بفرستید حتما براتون میفرستم