Borówki / Komierowo / Olszewka

Borówki - W okresie międzywojennym własność słynnego przyrodnika Gerda Heinricha ( http://en.wikipedia.org/wiki/Gerd_Heinrich ) oraz miejsce narodzin i dzieciństwa jego syna Bernd'a - również biologa, autora wielu książek popularyzujących odkrycia naukowe, szczególnie unikalnych opracowań nt. kruków m.in. "Ravens in Winter", "Mind of the Raven" oraz przełożonej na j.polski "Wieczne życie. O zwierzęcej formie śmierci".

Pałac w Komierowie
Zbudowany w 1896r., jako neogotycki dwór – na miejscu wcześniejszego z końca XVIIw. Obecną postać uzyskał w wyniku całkowitej przebudowy w latach 1924-1929. Powstała wspaniała neobarokowo-klascystyczna rezydencja – godny pomnik rodu, którego legendarne początki na Krajnie liczą sobie ponad 1000, a udokumentowane ponad 600 lat. Ogromne koszty rozbudowy pałacu sprowadziły jednak na właściciela równie poważne kłopoty finansowe. W okresie międzywojennym majątek liczył 1279 ha. Ostatnim właścicielem był Tomasz Komierowski, zamordowany przez Niemców w Lipce, w pierwszych dniach września 1939r. Po wojnie zdewastowany pałac przeznaczono na mieszkania, potem było tu więzienie, w końcu został przejęty przez PGR. Wyremontowany w latach 1976-78. Po likwidacji PGR Komierowo opuszczony, zaczął z braku opieki chylić się ku ruinie. W 1997r. odkupiony przez rodzinę Komierowskich od Agencji Własności Rolnej SP. Nie podjęto jednak żadnych działań w kierunku przywrócenia mu należnej roli – i od kilkunastu lat pałac niszczeje. Wokół rozciąga się jeden z ongiś najpiękniejszych parków krajobrazowych na Krajnie, obecnie w stanie daleko posuniętego zaniedbania i dewastacji.

Młyn-elektrownia wodna (nieczynna) w Olszewce - Wzmiankowana w 1488r., jako osada młyńska, będąca częścią majątku w Wałdówku. To powodowało, że w różnych okresach dziejowych znajdujący się tu młyn wodny był nazywany Wałdowskim lub Olszowskim. We wsi zachował się dwór z 1870r. Przepływająca w pobliżu rzeka Sępolenka tworzy na wysokości wsi duży malowniczy zalew – jest to dawne jezioro młyńskie.