WL16 Utrecht Overvecht - Utrecht Lunetten

De Stelling van Utrecht
Begin: NS station Utrecht Overvecht Eind: NS station Lunetten
Deze etappe voert langs de oostkant van Utrecht, waar het werkelijk stikt van de forten. Logisch natuurlijk, want een grote stad kent veel uitvalswegen die verdedigt moeten worden. We beginnen op station Overvecht en lopen oostwaarts over een mooi pad langs de spoorlijn richting Blauwkapel. Het was vroeger een gewoon dorpje, waar later een fort omheen is gebouwd. De versterking was er al in 1787, maar werd later steeds verder uitgebreid, waardoor het dorp binnen de wallen kwam. Het is een van de grootste forten ter verdediging van de weg naar Hilversum en later de spoorwegen. Er loopt hier sowieso heel veel infrastructuur van sporen en wegen. Het is dan ook een hele toer om tussen al die wegen en sporen door naar het volgende Fort Voordorp te komen. Het is een stuk kleiner dan Blauwkapel en ook recenter (1871) en diende ter verdediging van de sporen en de Biltste straat weg. Het is een vooruitgeschoven post, wat verder van de stad. We treffen hier een pipowagen, waar je zelf een drankje kunt zetten!
Het duurt niet lang of we zijn bij het volgende fort: De Bilt. Deze was ter verdediging van de Biltsestraatweg, die er in feite dwars doorheen loopt, waardoor het lijkt alsof het door twee forten loopt. Het is een groot fort aan de rand van de stad. Het werd door de bezetter gebruikt als executie plaats. Er werden 139 mensen afgeschoten.
De wegen rondom dit stuk Utrecht zijn vele, maar de wandelpaden zijn toch tamelijk groen met veel sloten, wanneer we om het Provinciehuis trekken naar de Uithof trekken. De Uithof is het universiteitsterrein, waarin in de jaren zestig werd begonnen met de eerste gebouwen (Transitorium I) en is uitgegroeid tot een enorme campus, waar het academisch ziekenhuis is gevestigd en de Hogeschool Utrecht. Voor mij is het pure nostalgie. Ik heb er tien jaar rondgelopen. Al die alweer oude gebouwen uit de jaren zeventig staan er nog: van die betonnen gewassen-grindtegels dingen. Midden in de studentendrukte bevindt zich de rust van fort Hoofddijk, dat ik ken als de hortus (sinds 1963). En dat is het nog steeds. Je kunt er met de MJK gratis in en is zeker de moeite waard. De Hoofddijk die hier liep zou boven water komen en dit vooruitgeschoven fort moest dat verdedigen. We verlaten deze nostalgie om naar een ander groot fort te lopen: Rhijnauwen. Het is het grootste fort. Het diende om de Houtense vlakte te verdedigen. Die vlakte kwam namelijk net niet onder water te staan. Het was een “reduit” of citadel, dat betekent dat het zelfstandig te verdedigen viel. Er zaten dan ook zo’n dikke 200 man in dat fort. Het fort is niet toegankelijk, maar er omheen wandelen is de moeite waard. Ook hier schoten de Duitsers diverse mensen dood.
Om nog een set verdedigingwerken te bezoeken, keren we via de Kromme Rijn terug naar de rand van Utrecht, waar we genoegen moeten nemen met een “virtuele” blik op Fort Vossegat. Het ligt namelijk midden op het terrein van de Kromhout Kazerne.
We lopen verder langs de rand van de stad naar vier op een rij liggende forten: De Lunetten. Ook deze forten werden aangelegd om het Houtense vlak te verdedigen en later ook de spoorlijnen en de toegangswegen. LunetI werd zelfs een atoombunker tijdens de koude oorlog. De naam lunet komt van de maan. Ze zijn met wat fantasie maanvormig. Tegenwoordig is het een groot park gebied, en sluit aan bij de wijk Lunetten, waar we dwars doorheen lopend het station bereiken.