Verekinthos (Malaksa) Trails: 5. (Ksilourgio - agioi saranta - kato malaksa - poupa - malaksa)

ΠΡΟΣΟΧΗ!! Η ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΈΝΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΚΙΝΕΊΤΑΙ ΚΑΙ ΕΚΤΟΣ ΜΟΝΟΠΑΤΙΟΥ (βλέπε παρακάτω)

(English bellow)

Πεζοπορικές βόλτες στο όρος Βερεκυνθο, την γνωστά μας Μαλάξα.

Λίγα λόγια για το βουνό, την ονομασία και τη δημιουργία των μονοπατιών:

Το βουνό αποτελείται από δύο κορφές Πούπα (από το λατινικό pouppis επειδή μοιάζει με πρύμνη πλοίου) 550μ περίπου και Ζούρβα 610μ. (Άλλη άποψη λέει ότι το υψίπεδο της κορυφής ονομάζεται Πούπα.)

Βερέκυνθος ήταν το βουνό όπου ζούσαν και λατρεύονταν οι Ιδαίοι Δάκτυλοι, γιοί του Δία και προστάτες των τεχνών. Σύμφωνα με τη μυθολογία, ήρθαν εδώ και δίδαξαν τις πανάρχαιας τέχνες στους ανθρώπους (Μεταλλουργία, Κεραμική, Υαλουργία, Υφαντική) και από κάποιος ερευνητές το όρος Βερέκυνθος ταυτίζεται με τη Μαλάξα και μάλιστα προέρχεται μάλλον από τη μινωική εποχή.

Είναι γεγονός ότι στο βουνό της μαλαξας υπήρχαν μεταλλεία και αυτό είναι ένα στοιχείο που ταιριάζει με τα παραπάνω. Σύμφωνα με τον Αντώνη Πλυμακη στην περιοχή υπήρχαν τα αρχαιότερα μεταλλεία χαλκού της Ευρώπης και μάλιστα όπως αναφέρει, ένα παλιό βιβλίο αναφέρει ότι το 1925 κατά τη διάνοιξη νταμαριου είχε βρεθεί μια στοά με μινωικά αγγεία.

Μαλάξα, η ονομασία:
Μάλα σύμφωνα με τον Πωλ Φωρ ήταν το κωνικό βουνό ή το υψωμα.
Ο Αντώνης Γιάνναρης αναφέρει ότι το όνομα προέρχεται από τον τοπικό φεουδάρχη Κόντε Μαλούσα.
Ενώ ο Χαρίλαος Σπυριδάκης Μαλαξιανος αναφέρει ότι στα ορυχεία καθώς ξεχώριζαν το μέταλλο το κοπανιζαν και το μαλαζαν και έτσι προήλθε το όνομα Μαλάξα, όνομα που αρχικά αναφερόταν στην περιοχή των μεταλλείων και όχι στο χωριό ή ολόκληρο το βουνό.

Η διαδρομές που ανέβασα αποτελούν μια προσπάθεια ανάδειξης της περιοχής. Προσπάθησα να εντάξω ότι άξιο αναφορας υπαρχει στη διαδρομή. Εκκλησάκια πηγές οικισμούς χιμαδια και κλίμακες καλντεριμαι και τα νέα μονοπάτια που δημιουργήθηκαν πρόσφατα. Επίσης προσπάθησα να "γράψω" διαδρομές που η μία να μην επικαλύπτει την άλλη. Ο περιπατητής μπορεί να κρίνει ανάλογα και να συνδιάσει ένα κομμάτι μια διαδρομής με ένα κομμάτι άλλης. Είναι μικρές διαδρομές ιδανικές για χαλαρές και οικογενειακές βόλτες. Τέλος αυτή η προσπάθεια αποτελεί και ανοιχτή πρόσκληση για διορθώσεις και εμπλουτισμό των πληροφοριών και των ιστορικών στοιχειων. Θα χαρώ πολύ!!

Πίσω στο 2016 όταν πρωτοπήγα στη Μαλάξα για προπόνηση μετά από παρότρυνση του φίλου μου του Γιώργου "αλατσι" ανεβαίνοντας τον χωματόδρομο από το ξυλουργείο δεν υπήρχε το δίκτυο των μονοπατιών που συναντάμε σήμερα. Πέρα από τον χωματόδρομο υπήρχε η ένωση με την Αγία Μαρίνα και το μονοπάτι που δημιουργήθηκε συντηρήθηκε (κατά τόπους πάνω σε παλαιότερο) από ποδηλάτες mountain bike από την Αγία Μαρίνα μέχρι το ραφιολι.

Χάρη στην ομαδική προσπάθεια αρκετών ανθρωπων και του συλλόγου ορεινού τρεξίματος Αρκαλος ( https://www.arkalos.gr/ ) δημιουργήθηκαν νέες διαδρομές και αναδείχτηκαν περισσότερο οι ομορφιές του τόπου. Πολλά συγχαρητήρια σε όλους!

Πηγές για τις παραπάνω πληροφορίες αλλά και οι υπόλοιπες διαδρομές από το Verekinthos Trails στο τέλος.

Διαδρομή 5:
Από το ξυλουργείο ακολουθαμε τον ανηφορικό χωματόδρομο. Φτάνοντας στην τσιμεντένια κατασκευή η διαδρομή θα μπορούσε να κάνει παράκαμψη για να θαυμάσουμε την κατασκευή στο σπήλαιο που είναι σαν ένα παρατηρητήριο του λιμανιου, σαν ένα καταφύγιο. Ίσως όμως το χρησιμοποιούσαν και η βοσκοί. Έχει όμορφη θέα το λιμάνι. (ΑΥΤΗ Η ΠΑΡΑΚΑΜΨΗ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΑΓΕΓΡΑΜΜΈΝΗ ΕΔΩ: )

Επιστρέφουμε στον χωματόδρομο και μετά από μερικά μέτρα ενώ έχουμε αριστερά μας την τσιμεντένια κατασκευή αφήνουμε τον χωματόδρομο και πάμε όπως φαίνεται στις φωτογραφίες όρος το μονοπάτι. Το μονοπάτι δημιουργήθηκε από τα παιδιά της ομάδας Αρκαλος με πολύ κόπο και μεράκι. Το μονοπάτι είναι ξεκάθαρο. Σε κάποιο σημείο αν έχει βρέξει και είμαστε στους χειμερινούς μήνες θα ακούσουμε καθώς πλησιάζουμε τη ρεματιά που είναι γεμάτη με άγριο δάφνες ροή νερού.

Σε κάποιο σημείο μπορούμε να αφήσουμε το μονοπάτι ώστε να πάμε να θαυμάσουμε την πηγή όπου το νερό βγαίνει μέσα από ένα βράχο. (ΑΥΤΗ Η ΠΑΡΑΚΑΜΨΗ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΑΓΕΓΡΑΜΜΈΝΗ ΕΔΩ:. ) Ήταν μεγάλη χαρά όταν ανακάλυψα την πηγή ακολουθώντας το νερό μέσα από τη ρεματιά! Το νερό βγαίνει μέσα από τα έγκατα της γης και υπάρχει δίπλα μια παλιά δεξαμενή-στερνα. Σήμερα ο βοσκός της περιοχής χρησιμοποιεί το νερό. Ίσως πρέπει να σκάψουμε ένα μονοπάτι που να ενώνει την πηγή με το μονοπάτι...

Γυρίζουμε πίσω στο μονοπάτι, αρκετά ανηφορικό. Λίγο πιο πάνω συναντάμε κάτι χαλάσματα. Ειναι ο οικισμός πανέμορφος με θέα τον κόλπο της Σούδας. Σε ενα από αυτά τα χαλάσματα υπάρχει η εκκλησία των Αγίων Σαράντα. Σήμερα διακρίνεται το ιερό. Ένας βοσκός της περιοχης μας είπε και μια ιστορία για έναν θησαυρό που ήταν θαμμένος και έβλεπαν στα όνειρα τους να σκάβουν. Αλλά τελικά δεν βρέθηκε ποτέ... (Δεν θυμάμαι ακριβώς την ιστορία).

Αφού θαυμάσουμε το μέρος συνεχίζουμε ανηφορικά. Λίγο παραπάνω υπάρχει ένα σημείο που θέλει προσοχή. (Waypoint risk) είναι μια μικρή ράμπα και το μονοπάτι είναι λίγο στενό, εύκολο για τον κάθε ένα με λίγη προσοχή θεωρώ. Παρόλα αυτά αν κάποιος δεν νιώθει άνετα θα μπορούσε να γυρίσει πίσω.
Λίγο πιο πάνω υπάρχει διασταύρωση-ενωση με τον χωματόδρομο αλλά ε!εις συνεχίζουμε στο μονοπάτι. Προσοχή στην επόμενη διασταύρωση πάμε δεξιά όπως δείχνει το βέλος στον βράχο. Λίγο πιο πάνω υπάρχει ένα μικρό ασβεστοκάμινο που ίσως να εξυπηρετούσε τις ανάγκες του οικισμού.

Συνεχίζοντας μέσα στη ρεματιά θα συναντήσουμε κλίμακες και καθώς ανοίγει η ρεματιά χτιστους τοίχους, τροχαλους, χαρακτηριστική τεχνική των ανθρώπων που απομάκρυναν τις πέτρες από την γη ώστε να την καλλιεργήσουν. Προς το τέλος συναντάμε όμορφα ελαιόδεντρα. Εκεί στη διαδρομή 1 στρίβουμε δεξιά και συναντάμε τον χωματόδρομο για επιστροφή στο ξυλουργείο.

Εδώ συνεχίζουμε στο μονοπάτι που έφτιαξαν τα παιδιά του αρκαλου. Είμαστε στο τελευταίο κομμάτι. Είναι ανηφορικό και συναντάμε ένα χωματόδρομο (εκεί τελειώνει το μονοπάτι) τον οποίο διασχίζουμε και ανεβαίνουμε πιο πάνω όπως φαίνεται και στη φωτογραφία (βλέπε waypoint).

ΠΡΟΣΟΧΗ!! ΑΠΟ ΕΔΩ ΚΑΙ ΠΕΡΑ ΜΕΧΡΙ ΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΟΝΟΠΑΤΙ!!

Λίγα μέτρα εκεί κοντά υπάρχει ο οικισμός της κάτω μαλαξας όπως λένε σήμερα οι ντόπιοι. Σύμφωνα με κάποιες πηγές (βλέπε στο τέλος) παλιότερα η περιοχή που βρισκόμαστε λεγόταν Μαλάξα ενώ το χωριό της μαλαξας λεγόταν Βερέκυνθος.
Αφού θαυμάσετε τα χαλάσματα που μιλούν...πρέπει να σκεφτείτε σοβαρά ανάλογα τις δυνάμεις το νερό και τον εξοπλισμό (κατάλληλο παπούτσι κτλ) αν θα συνεχίσετε μέχρι την κορυφή ή αν θα επιστρέψετε πίσω από τον χωματόδρομο..!!

Συνεχίζουμε ανηφορικά σε χαμηλή βλάστηση προσπαθώντας να εντοπίσουμε καμιά κατσικοστρατα που θα μας κάνει τη ζωή πιο εύκολη. Η πλαγιά είναι απότομη και η ανάβαση είναι απολαυστικηκαι καθόλου επικίνδυνη. Όσο πιο ψηλά πάμε τόσο πιο εντυπωσιακή είναι η θέα.
Στην κορυφή φτάνουμε στα σύρματα στις κεραίες και βγαίνουμε από την πόρτα! (Βλέπε φωτογραφία και waypoint) φεύγουμε όσο πιο γρήγορα γίνεται από τις κεραίες για να μη γίνουνε γαλοπούλα ψητή...

Ακολουθαμε τον χωματόδρομο όρος τα δυτικά κοιτώντας κανένα χιμαδιο, τροχαλο και κουμο. Προς το τέλος του χωματόδρομου υπάρχει ένας όμορφος κόσμος αλλά δυστυχώς έχει υποστεί ζημιές. Λίγα μέτρα πιο πέρα δίπλα από το μικρό σπιτάκι υπάρχει μονοπάτι που σε μερικά σημεία έχει κόκκινα σημάδια. Ακολουθαμε το μονοπάτι όπου κατά τόπους είναι χτιστο και το θαυμάζουμε. Επίσης χαζεύουμε τη θέα προς το χωριό της μαλαξας και βεβαίως την θέα από "την πίσω μεριά" δηλαδή όρος τα λευκά Όρη. Είναι πολύ επιβλητικά τα λευκά Όρη ειδικά χιονισμενα.

Συναντάμε μια πόρτα στο μονοπάτι την ανοιγουμε-κλεινουμε και π μετά από καμιά δεκαριά μέτρα είναι η άσφαλτος. Έχουμε 2 επιλογές. Να πάμε να χαζεψουμε το χωριό της μαλαξας και να πιούμε καμιά τσικουδιά ή να επιστρέψουμε πίσω. Επιστρέφοντας από τον χωματόδρομο συναντάμε πάλι μια πόρτα και κάνουμε σωστά αυτό που ξέρουμε...

Αφού βγήκαμε στον χωματόδρομο κατηφορίζουμε προς τα πίσω επιστρέφοντας στο ξυλοργειο από όπου ξεκινήσαμε.
Σύμφωνα με τον Χαράλαμπο Λειβαδιωτακη μεγάλο μέρος του αγροτικού δρόμου είναι πάνω στον παλαιό μουλάρι δρόμο που ένωνε τη Μαλάξα με τη Σούδα.

Ώρες πορείας: 4-5 ώρες. (Για όποιον κάτσει για τσικουδιες στη Μαλάξα ο χρόνος επιστροφής είναι άγνωστος..)

English:

Yπόλοιπες διαδρομές:
Verekinthos Trails: 1. (Ksilourgio - agioi saranta)
https://el.wikiloc.com/oreibasia-diadromes/verekinthos-trails-1-ksilourgio-agioi-saranta-97595377

Verekinthos Trails: 2. (Nerokourou - panagia eleousa - agia marina - pigi rafioli)
https://el.wikiloc.com/oreibasia-diadromes/verekinthos-trails-2-nerokourou-panagia-eleousa-agia-marina-pigi-rafioli-97595393

Verekinthos Trails: 3. (Agia marina - panagia eleousa - kalderimi gia keramia)
https://el.wikiloc.com/oreibasia-diadromes/verekinthos-trails-3-agia-marina-panagia-eleousa-kalderimi-gia-keramia-97818605

Verekinthos Trails: 4. (Ksilourgio - agioi saranta - kato malaksa - lakkos tou koe - agios antonis - tsikalaria)
https://el.wikiloc.com/oreibasia-diadromes/verekinthos-trails-4-ksilourgio-agioi-saranta-kato-malaksa-lakkos-tou-koe-agios-antonis-tsikalaria-98083137

Verekinthos Trails: 5. (Ksilourgio - agioi saranta - kato malaksa - poupa - malaksa)
https://el.wikiloc.com/oreibasia-diadromes/verekinthos-trails-5-ksilourgio-agioi-saranta-kato-malaksa-poupa-malaksa-96542608

Πηγές:
Εμμανουήλ Τσιστράκης από Χαρίλαο Δ. Σπυριδάκη
https://www.haniotika-nea.gr/100359-i-istoria-tis-koinotitas-malaksas/

Αντώνης Πλύμακης
https://www.haniotika-nea.gr/verekinthos-onomazotan-ta-lefka-ori-2/

https://www.haniotika-nea.gr/62065-orukta-kai-oruxeia/

Χαράλαμπος Λειβαδιωτάκης
https://eparxiakofos.gr/%CE%BF%CE%B4%CE%BF%CE%B9%CF%80%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%83%CF%84%CE%B7-%CE%BC%CE%B1%CE%BB%CE%AC%CE%BE%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B4%CE%AE%CE%BC%CE%BF%CF%85-%CF%87%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CF%89/

μετόχια Νεροκούρου:
https://www.haniotika-nea.gr/ta-toyrkika-metochia-sto-nerokoyroy/

wikipedia
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B1%CE%BB%CE%AC%CE%BE%CE%B1_%CE%A7%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CF%89%CE%BD