Verekinthos (Malaksa) Trails: 4. (Ksilourgio - agioi saranta - kato malaksa - lakkos tou koe - agios antonis - tsikalaria)

(English bellow)

Πεζοπορικές βόλτες στο όρος Βερεκυνθο, την γνωστά μας Μαλάξα.

Λίγα λόγια για το βουνό, την ονομασία και τη δημιουργία των μονοπατιών:

Το βουνό αποτελείται από δύο κορφές Πούπα (από το λατινικό pouppis επειδή μοιάζει με πρύμνη πλοίου) 550μ περίπου και Ζούρβα 610μ. (Άλλη άποψη λέει ότι το υψίπεδο της κορυφής ονομάζεται Πούπα.)

Βερέκυνθος ήταν το βουνό όπου ζούσαν και λατρεύονταν οι Ιδαίοι Δάκτυλοι, γιοί του Δία και προστάτες των τεχνών. Σύμφωνα με τη μυθολογία, ήρθαν εδώ και δίδαξαν τις πανάρχαιας τέχνες στους ανθρώπους (Μεταλλουργία, Κεραμική, Υαλουργία, Υφαντική) και από κάποιος ερευνητές το όρος Βερέκυνθος ταυτίζεται με τη Μαλάξα και μάλιστα προέρχεται μάλλον από τη μινωική εποχή.

Είναι γεγονός ότι στο βουνό της μαλαξας υπήρχαν μεταλλεία και αυτό είναι ένα στοιχείο που ταιριάζει με τα παραπάνω. Σύμφωνα με τον Αντώνη Πλυμακη στην περιοχή υπήρχαν τα αρχαιότερα μεταλλεία χαλκού της Ευρώπης και μάλιστα όπως αναφέρει, ένα παλιό βιβλίο αναφέρει ότι το 1925 κατά τη διάνοιξη νταμαριου είχε βρεθεί μια στοά με μινωικά αγγεία.

Μαλάξα, η ονομασία:
Μάλα σύμφωνα με τον Πωλ Φωρ ήταν το κωνικό βουνό ή το υψωμα.
Ο Αντώνης Γιάνναρης αναφέρει ότι το όνομα προέρχεται από τον τοπικό φεουδάρχη Κόντε Μαλούσα.
Ενώ ο Χαρίλαος Σπυριδάκης Μαλαξιανος αναφέρει ότι στα ορυχεία καθώς ξεχώριζαν το μέταλλο το κοπανιζαν και το μαλαζαν και έτσι προήλθε το όνομα Μαλάξα, όνομα που αρχικά αναφερόταν στην περιοχή των μεταλλείων και όχι στο χωριό ή ολόκληρο το βουνό.

Η διαδρομές που ανέβασα αποτελούν μια προσπάθεια ανάδειξης της περιοχής. Προσπάθησα να εντάξω ότι άξιο αναφορας υπαρχει στη διαδρομή. Εκκλησάκια πηγές οικισμούς χιμαδια και κλίμακες καλντεριμαι και τα νέα μονοπάτια που δημιουργήθηκαν πρόσφατα. Επίσης προσπάθησα να "γράψω" διαδρομές που η μία να μην επικαλύπτει την άλλη. Ο περιπατητής μπορεί να κρίνει ανάλογα και να συνδιάσει ένα κομμάτι μια διαδρομής με ένα κομμάτι άλλης. Είναι μικρές διαδρομές ιδανικές για χαλαρές και οικογενειακές βόλτες. Τέλος αυτή η προσπάθεια αποτελεί και ανοιχτή πρόσκληση για διορθώσεις και εμπλουτισμό των πληροφοριών και των ιστορικών στοιχειων. Θα χαρώ πολύ!!

Πίσω στο 2016 όταν πρωτοπήγα στη Μαλάξα για προπόνηση μετά από παρότρυνση του φίλου μου του Γιώργου "αλατσι" ανεβαίνοντας τον χωματόδρομο από το ξυλουργείο δεν υπήρχε το δίκτυο των μονοπατιών που συναντάμε σήμερα. Πέρα από τον χωματόδρομο υπήρχε η ένωση με την Αγία Μαρίνα και το μονοπάτι που δημιουργήθηκε συντηρήθηκε (κατά τόπους πάνω σε παλαιότερο) από ποδηλάτες mountain bike από την Αγία Μαρίνα μέχρι το ραφιολι.

Χάρη στην ομαδική προσπάθεια αρκετών ανθρωπων και του συλλόγου ορεινού τρεξίματος Αρκαλος ( https://www.arkalos.gr/ ) δημιουργήθηκαν νέες διαδρομές και αναδείχτηκαν περισσότερο οι ομορφιές του τόπου. Πολλά συγχαρητήρια σε όλους!

Πηγές για τις παραπάνω πληροφορίες αλλά και οι υπόλοιπες διαδρομές από το Verekinthos Trails στο τέλος.

Διαδρομή 4: Από το ξυλουργείο ακολουθαμε τον ανηφορικό χωματόδρομο. Φτάνοντας στην τσιμεντένια κατασκευή η διαδρομή κάνει παράκαμψη για να θαυμάσουμε την κατασκευή στο σπήλαιο που είναι σαν ένα παρατηρητήριο του λιμανιου, σαν ένα καταφύγιο. Ίσως όμως το χρησιμοποιούσαν και η βοσκοί. Έχει όμορφη θέα το λιμάνι.

Επιστρέφουμε στον χωματόδρομο και μετά από μερικά μέτρα ενώ έχουμε αριστερά μας την τσιμεντένια κατασκευή αφήνουμε τον χωματόδρομο και πάμε όπως φαίνεται στις φωτογραφίες όρος το μονοπάτι. Το μονοπάτι δημιουργήθηκε από τα παιδιά της ομάδας Αρκαλος με πολύ κόπο και μεράκι. Το μονοπάτι είναι ξεκάθαρο. Σε κάποιο σημείο αν έχει βρέξει και είμαστε στους χειμερινούς μήνες θα ακούσουμε καθώς πλησιάζουμε τη ρεματιά που είναι γεμάτη με άγριο δάφνες ροή νερού.

Σε κάποιο σημείο αφήνουμε το μονοπάτι ώστε να πάμε να θαυμάσουμε την πηγή όπου το νερό βγαίνει μέσα από ένα βράχο. Ήταν μεγάλη χαρά όταν ανακάλυψα την πηγή ακολουθώντας το νερό μέσα από τη ρεματιά! Το νερό βγαίνει μέσα από τα έγκατα της γης και υπάρχει δίπλα μια παλιά δεξαμενή-στερνα. Σήμερα ο βοσκός της περιοχής χρησιμοποιεί το νερό. Ίσως πρέπει να σκάψουμε ένα μονοπάτι που να ενώνει την πηγή με το μονοπάτι...

Γυρίζουμε πίσω στο μονοπάτι, αρκετά ανηφορικό. Λίγο πιο πάνω συναντάμε κάτι χαλάσματα. Ειναι ο οικισμός πανέμορφος με θέα τον κόλπο της Σούδας. Σε ενα από αυτά τα χαλάσματα υπάρχει η εκκλησία των Αγίων Σαράντα. Σήμερα διακρίνεται το ιερό. Ένας βοσκός της περιοχης μας είπε και μια ιστορία για έναν θησαυρό που ήταν θαμμένος και έβλεπαν στα όνειρα τους να σκάβουν. Αλλά τελικά δεν βρέθηκε ποτέ... (Δεν θυμάμαι ακριβώς την ιστορία).

Αφού θαυμάσουμε το μέρος συνεχίζουμε ανηφορικά. Λίγο παραπάνω υπάρχει ένα σημείο που θέλει προσοχή. (Waypoint risk) είναι μια μικρή ράμπα και το μονοπάτι είναι λίγο στενό, εύκολο για τον κάθε ένα με λίγη προσοχή θεωρώ. Παρόλα αυτά αν κάποιος δεν νιώθει άνετα θα μπορούσε να γυρίσει πίσω.
Λίγο πιο πάνω υπάρχει διασταύρωση-ενωση με τον χωματόδρομο αλλά ε!εις συνεχίζουμε στο μονοπάτι. Προσοχή στην επόμενη διασταύρωση πάμε δεξιά όπως δείχνει το βέλος στον βράχο. Λίγο πιο πάνω υπάρχει ένα μικρό ασβεστοκάμινο που ίσως να εξυπηρετούσε τις ανάγκες του οικισμού.

Συνεχίζοντας μέσα στη ρεματιά θα συναντήσουμε κλίμακες και καθώς ανοίγει η ρεματιά χτιστους τοίχους χαρακτηριστική τεχνική των ανθρώπων που απομάκρυναν τις πέτρες από την γη ώστε να την καλλιεργήσουν. Προς το τέλος συναντάμε όμορφα ελαιόδεντρα. Εκεί στρίβουμε δεξιά και συναντάμε τον χωματόδρομο. Λίγο πιο ψηλά βρίσκεται ο οικισμός της κατω μαλαξας σήμερα ή της μαλαξας όπως λεγόταν παλαιότερα. Έτσι τουλάχιστον μας ενημερώνει ο Χαρίλαος Σπυριδάκης Μαλαξιανος. Στη διαδρομή Verekinthos Trails: 5 περνάω από τον οικισμό.

Αφού βγήκαμε στον χωματόδρομο πάμε αριστερα συνεχίζοντας την ανηφόρα. Ειμαστε στον χωματόδρομο, και γύρω μας υπάρχει καλλιεργήσιμη γη σε κλίμακες. Βρισκόμαστε στη περιοχη του Κωη ο λάκκος. Συνεχίζουμε και αφού αφηαουμε τον κεντρικό χωματόδρομο συνεχίζουμε πάλι σε χωματόδρομο (δεξιά στο διχαλο βλέπε φωτογραφίες waypoint) περνάμε την πόρτα,την κλείνουμε και συνεχίζουμε στον χωματόδρομο. Εδώ ένα μέρος επικαλύπτεται με τη διαδρομή Verekintoe Trails 2 που έρχεται από Αγία Μαρίνα και πάει προς ραφιολι. Εμείς αυτή τη φορά συνεχίζουμε από τον χωματόδρομο μέχρι να φτάσουμε στον Άγιο Αντώνη.

Όμορφο γραφικό εκκλησάκι σε σπηλαίωση. Αφού ξεκουραστούμε, σταθερά από τον χωματόδρομο περνάμε το μετόχι Ησυχακη και αφού περάσουμε την πόρτα από το πλάι (βλέπε φωτογραφίες waypoint) περνούμε τον δρόμο δεξιά μας που οδηγεί στον κεντρικό. Περνώντας από τα Τσικαλαριά !πόρους να πάρουμε κάτι από το μίνι μάρκετ ή να κάτσουμε για μια τσικουδιά σε κάποιο καφενεία ή μεζεδοπωλείο. Συνεχίζοντας φτάνουμε στην αρχή της διαδρομής.

Ώρες πορείας: 3.30-4.30

English:

Yπόλοιπες διαδρομές:
Verekinthos Trails: 1. (Ksilourgio - agioi saranta)
https://el.wikiloc.com/oreibasia-diadromes/verekinthos-trails-1-ksilourgio-agioi-saranta-97595377

Verekinthos Trails: 2. (Nerokourou - panagia eleousa - agia marina - pigi rafioli)
https://el.wikiloc.com/oreibasia-diadromes/verekinthos-trails-2-nerokourou-panagia-eleousa-agia-marina-pigi-rafioli-97595393

Verekinthos Trails: 3. (Agia marina - panagia eleousa - kalderimi gia keramia)
https://el.wikiloc.com/oreibasia-diadromes/verekinthos-trails-3-agia-marina-panagia-eleousa-kalderimi-gia-keramia-97818605

Verekinthos Trails: 4. (Ksilourgio - agioi saranta - kato malaksa - lakkos tou koe - agios antonis - tsikalaria)
https://el.wikiloc.com/oreibasia-diadromes/verekinthos-trails-4-ksilourgio-agioi-saranta-kato-malaksa-lakkos-tou-koe-agios-antonis-tsikalaria-98083137

Verekinthos Trails: 5. (Ksilourgio - agioi saranta - kato malaksa - poupa - malaksa)
https://el.wikiloc.com/oreibasia-diadromes/verekinthos-trails-5-ksilourgio-agioi-saranta-kato-malaksa-poupa-malaksa-96542608

Πηγές:
Εμμανουήλ Τσιστράκης από Χαρίλαο Δ. Σπυριδάκη
https://www.haniotika-nea.gr/100359-i-istoria-tis-koinotitas-malaksas/

Αντώνης Πλύμακης
https://www.haniotika-nea.gr/verekinthos-onomazotan-ta-lefka-ori-2/

https://www.haniotika-nea.gr/62065-orukta-kai-oruxeia/

Χαράλαμπος Λειβαδιωτάκης
https://eparxiakofos.gr/%CE%BF%CE%B4%CE%BF%CE%B9%CF%80%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%83%CF%84%CE%B7-%CE%BC%CE%B1%CE%BB%CE%AC%CE%BE%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B4%CE%AE%CE%BC%CE%BF%CF%85-%CF%87%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CF%89/

μετόχια Νεροκούρου:
https://www.haniotika-nea.gr/ta-toyrkika-metochia-sto-nerokoyroy/

wikipedia
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B1%CE%BB%CE%AC%CE%BE%CE%B1_%CE%A7%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CF%89%CE%BD