სქური - ტობავარჩხილის ტბები - ხაიში · Skuri - Tobavarchkhili Lakes - Khaishi

~ For ENGLISH scroll down ~

მარშრუტის აღწერა: მარშრუტი იწყება კურორტ სქურში, გაივლის საბანაკე ადგილ კირნახონას, აუყვება მდინარე მაგანას და ადის ტობავარჩხილის ტბაზე. ტობავარჩხილის ტბიდან მარშრუტის ორი მიმართულებითაა შესაძლებელი გაგრძელება - სოფელ მუხურისკენ და სოფელ ხაიშისკენ. მოცემულ მარშრუტზე შესაძლებელია ეგრესის ქედის სხვა ტბების მონახულებაც: დიდღალის, კალიაშის, წაქაწყარი და ოჯოხეს ტბების.
მარშრუტი იწყება კურორტ სქურში, მინერალურ წყალთან, გადაკვეთს მდინარე ჭანისწყალს და სატყეო გრუნტის გზით ადის საბანაკე ადგილ კირნახონამდე. აქ მოწყობილია ტურისტული თავშესაფარი სადაც შესაძლებელია დაბანაკება და ღამის გათენება. მარშრუტი მთლიანად მიუყვება გრუნტის გზას, მისი გავლა დიდ სიძნელეებთან არ არის დაკავშირებული და მიეკუთვნება მარტივი სირთულის კატეგორიას.
ადგილ კირნახონადან მარშრუტი ჩადის მდინარე ცხავაშელას ხეობაში, შემდეგ ადის სერზე, სადაც მთავრდება ძველი სატყეო გრუნტის გზა და საფეხმავლო ბილიკით ეშვება მდინარე მაგანას ხეოაბაში, საბანაკე ადგილ ჯალარამდე. აქედან ბილიკი ჯერ მდინარე მაგანას მარცხენა ნაპირს აუყვება დინების საწინააღმდეგოდ, შემდეგ მარჯვენა ნაპირზე გადადის მდინარეზე გადებული საფეხმავლო ხიდით, საბანაკე ადგილ ჯიქირამდე. (გასათვალისწინებელია რომ მოდიდებული მდინარის დროს შესაძლებელია არ დაგხვდეთ ხიდები და რამოდენიმეჯერ მოგიწიოთ მდინარეს გადაკვეთა სადაც აუცილებელია სიფრთხილის გამოჩენა!) საბანაკე ადგილ ჯიქირში შესაძლებელია დაბანაკება და ღამისთევა. აქვეა მწყემსების სადგომი. მარშრუტის ეს მონაკვეთი მიეკუთვნება საშუალო სირთულის კატეგორიას.
საბანაკე ადგილ ჯიქირიდან ბილიკი ციცაბო აღმართით ადის ტობავარჩხილის ტბაზე, შუა ადგილზე გვხვდება დაახლოებით 40 მ სიმაღლის მაგანას ჩანჩქერი.

ტობავარჩხილის ტბიდან ბილიკი მცირე უღელტეხილით (დიდღალის უღელტეხილი) გადადის ხობისწყლის ხეობის სათავეებში, სადაც მალევე გვხვდება დიდღალის ტბა. აქედან დაღმართზე ნახევარი საათის სავალზე არის მეორე ტბა კალიაში. კალიაშის ტბიდან სურვილის შემთხვევაში, ციცაბო უღელტეხილის გადავლით შესაძლებელია მოხვედრა წაქაწყარის ტბაზე, აქ ბილიკი მყინვარზე და ნაშალზე გადადის და მარშრუტის ყველაზე რთული მონაკვეთია, აუცილებელია სიფრთხილის გამოჩენა, სასურველია სპეციალური აღჭურვილობის ქონა (თოკი, წრიაპი და სხვ.).
ხაიშისკენ, ბილიკი კალიაშის ტბას გვერდს უვლის და ავდივართ სერზე საიდანაც ისევ ციცაბო ფერდობის გავლით ვეშვებით მდინარე ხობისწყლის სათავისკენ. ცოტა ხნის შემდეგ მივადგებით მდინარე ხობისწყალს, რომელიც ცოტა ზემოთ მთებიდან იღებს სათავეს. მდინარე ხობისწალის გადაკვეთამდე გავდივართ ვაკე ადგილას, აქვეა მწყემსების ნასახლარი სადაც შეიძლება საბანაკე ადგილის მოწყობა. ამის მერე დავუყვებით საშუალო სირთულის დაღმართს, გადავკვეთთ მდინარე ხობისწყალს და ვაგრძელებთ სვლას, გვიწევს ჯერ მცირე მინდორის გავლა, შემდეგ კი მაღალი ბალახებით დაფარული ადგილის გავლა, სადაც ერთმანეთს ენაცვლება მცირე აღმართ–დაღმართი. გადავკვეთთ პატარა ღელეს და ვაგრძელებთ სვლას, ფერდობის გავლის შემდეგ ჩავდივართ პატარა მდინარესთან, გადავკვეთთ და შევუყვებით ციცაბო აღმართს, აღსანიშნავია რომ აღმართი საკმაოდ რთულია და ძნელად ასავლელი. ბილიკი აღმართის ავლის შემდეგ ბილიკი თხემს მიუყვება და მივდივართ ადგილამდე, რომელსაც ადგილობრივები მთა ურაშს უწოდებენ. ამ ადგილიდან იშლება ულამაზესი ხედები, პირდაპირ ვუყურებთ ეგრისის ქედის უმაღლეს მწვერვალს ჭითაგვალას, ასევე მდინარე ხობისწყლის სათავეს. მეორე მხრიდან კი იშლება სვანეთის ულამაზესი პეიზაჟი. მთიდან ვეშვებით საკმაოდ ციცაბო ფერდობზე, გავდივართ მცირე მოვაკებულ ადგილას და ისევ ციცაბო დაღმართის გავლით ვეშვებით მთა გვანდრასკენ. ჯერ გვიწევს მაღალი ბალახებით დაფარული ადგილის გავლა, შემდეგ გზა მიუყვება ჭანჭყრობს. აღსანიშნავია ისიც რომ გზაზე გვხდება მცენარე ე.წ. „დიყი“, რომლის წვენის სხეულზე მოხვდერაც იწვევს დამწვრობას, ამიტომ სასურველია გრძელმკალავიანი სამოსის ტარება. შემდეგ გზას ვაგრძელებთ მაღალი ბალახებით დაფარულ დაღმართზე, გადავკვეთთ პატარა ღელეს და ისევ ბალახებში გრძელდება ბილიკი. ვეშვებით დაღმართზე და მდინარის გადაკვეთის შემდეგ შევდივართ ტყეში. ბილიკი ტყიდან მალევე გამოდის და ვეშვებით მცირე დახრილობის დაღმართზე და მივადგებით მთა გვანდრას, რომლის ძირშიც არის მწყემსების ქოხები და სასმელი წყარო. აქვეა საბანაკე ადგილიც.
მთა გვანდრადან დავუყვებით მცირე დახრილობის დაღმართს, ბილიკი ნელ-ნელა გადადის გრუნტის გზაზე. გადავკვეთავთ მდინარე ხაიშურას და ვაგრძელებთ გზას სოფელ ზემო ვედისკენ. დაღმართის გავლის შემდეგ ცოტა ხანი ტყეში შევდივართ და ტყიდან გამოსვლის შემდეგ მივადგებით ზემო ვედს. სოფელში დგას რამოდენიმე სახლი, აქ მხოლოდ ზაფხულობით ცხოვრობენ, ირგვივ არის გაშლილი მინდვრები და სასმელი წყარო, ამიტომ ეს ადგილი იდეალურია საბანაკოდ. ამის შემდეგ მარშრუტი მიუყვება მცირე დაღმართს და ვაგრძელებთ გზას უკვე სოფელ ქვემო ვედისკენ. ამ გზაზე სასმელი წყლის წამოღება საჭირო არაა, რადგან გზაზე რამოდენიმე ადგილას გვხვდება სასმელი წყარო. მარშრუტი მიუყვება მცირე დაღმართს და გვხვდება მდინარე ხაიშურაზე გადასასვლელი საცალფეხო ხიდი (მაღალი განმავლობის მანქანით შესაძლებელია მდინარის გადაკვეთაც) ამის შემდეგ ვეშვებით დაღმართზე (ხაიშამდე აღმართი არსად აღარ გვხდება) და 2 ჯერ გვიწევს მდინარის გადაკვეთა, რომელიც განსაკუთრებულ დაბრკოლებას არ წარმოადგენს. ვაგრძელებთ მარშუტს, რომელიც მიუყვება სოფლის გრუნტის გზას და შევდივართ სოფელ ქვემო ვედში. ქვემო ვედიდან მარშუტი მიუყვება ისევ მდინარე ხაიშურას ხეობას და მივემართებით ხაიშისკენ. გადასახვევი არსად არ გვხდება და საკმაოდ საინტერესო და ლამაზი გზის გავლის შემდეგ ჩავდივართ ხაიშში. მარშუტის დასასრული!

Description of the route: The route starts in the resort Skuri, passes the camping site Kirnakhona, follows the river Magana and goes to the Tobavarchkhili lake. It is possible to continue the route from Tobavarchkhili lake in two directions - to the village Mukhuri and to the village Khaishi. On this route, it is possible to visit other lakes of the Egrisi range: Didgali, Kaliashi, Tsakatskari and Okhoje (Tsashkibuli) lakes.
The route starts in resort Skuri, near the mineral water, crosses the river Chanistskali and goes through the forest ground to the campsite Kirnakhona. There is a tourist shelter where you can camp and spend the night. The route completely follows the dirt road, it is not associated with difficulties and belongs to the easy category.
From Kirnakhona, the route descends to the valley of the Tskhavashela River, where end the old forest dirt road, and descends on a footpath to the Magana River gorge, to the camping site of Jalara. From here, the path first follows the left bank of the Magana river, then crosses to the right bank with a pedestrian bridge over the river, to the camping site Jikiri. (It should be noted that during the swollen river, you may not find bridges and you have to cross the river several times, where it is necessary to be careful!) It is possible to camp and spend the night at the camping site in Jikiri. There is a shepherd's hut here. This section of the route belongs to the category of medium difficulty.
From the camping site Jikiri, the path climbs steeply to Tobavarchkhili lake, in the middle of the path there is Magana waterfall, which is about 40m high.
The route to Tobavarchkhili lake coincides with Skuri-Tobavarchkhili trail.
From the Tobavarchkhili lake, the path goes through a small pass (Didghali pass) the trail goes to the head of the Khobistskali valley, where you will soon find the Didghali lake. Half an hour downhill from Didghali lake, there is the second lake in Kaliashi. It is possible to reach Tsakatskari lake by crossing a steep pass from Kaliashi lake, here the path goes over a glacier and a rock, and it is the most difficult part of the route, it is necessary to be careful, it is desirable to have special equipment (rope, Crampon, etc.).
The path passes the Kaliashi lake and we go up hill from where we descend again through the steep slope to the head of the Khobistskali river. After a while we will come to the river Khobistskali, which originates from the mountains a little higher. Before crossing the Khobistskali river, we go to a plain, there is a shepherd's huts where you can set up a camp. After that, we will follow a descent of medium difficulty, cross the Khobistskali river and continue walking, first we have to pass a small field, and then pass a place covered with tall grasses, where small uphill and downhill hills alternate. We cross a small gorge and continue walking, after passing the slope we go down to a small river, cross it and go up a steep ascent, it should be noted that the ascent is quite difficult to hike. After going uphill, the path follows the ridge and we will reach the place, which the locals call Mount Urashi. There are beautiful views from this place, we can directly look at Chitagvala, the highest peak of the Egrisi ridge, as well as the source of the Khobistskali river. On the other side, the beautiful landscape of Svaneti opens up. We descend from the mountain on a rather steep slope, pass through a small paved area and descend again through a steep descent towards Mount Gvandra. First we have to pass through a place covered with tall grasses, then the road follows a Morass. It should also be noted that on the road we will meet the plant called "Diki", if the juice of Diki gets on the body it causes burns, so it is advisable to wear long-sleeved clothes. Then we continue on the slope covered with tall grasses, cross a small gorge and the path continues through the grasses again. We go downhill and after crossing the river we enter the forest. The path soon leaves the forest and descends to Mount Gvandra, at the foot of which there are shepherds' huts and a drinking spring. There is also a camping place here. It is possible to meet Bears, Rupicapra, Caucasian ibex, and wolves here. animals are usually not aggressive unless they feel threatened. From Mt. Gvandra, we follow the descent of a small slope, the path gradually turns into a dirt road. We cross the Khaishura river and continue to the village Zemo Vedi. After going downhill, we enter the forest for a while and after leaving the forest, we approach Zemo Vedi. There are several houses in the village, they live here only in the summer, there are open fields and a drinking spring nearby, so this place is good for camping. After that, the route follows a slight descent and we continue our way to the village Kvemo Vedi. It is not necessary to bring drinking water on this road, because there are drinking springs in several places on the road. The route follows a small descent and there is a pedestrian bridge over the river Khaishura (it is possible to cross the river with an off-road vehicle), after that we go downhill (there is no uphill before Khaishi) and we have to cross the river 2 times, which is not a special obstacle. We continue the route that follows the village dirt road and enter the village Kvemo Vedi. From Kvemo Vedi, the route again follows the Khaishura river valley and we goes toward Khaishi. We don't have to turn anywhere, and after passing quite an interesting and beautiful road, we arrive at the village Khaishi. The end of the route!