اصفهان ، فریدن ، دالان کوه ، چشمه جبرئیل ، گروه سلامت اصفهان 1402.03.05

دالان‌کوه یا کودالان که در زبان لری بختیاری دالون‌کوه بختیاری نیز گفته می‌شود، رشته‌کوهی از کوه‌های بختیاری واقع در زاگرس مرکزی است که در غرب استان اصفهان، خط‌الرأسی به طول تقریبی ۶۰ کیلومتر دارد. [نیازمند منبع][۱] این رشته‌کوه، در میان سه شهرستان فریدن، تیران و کرون و چادگان قرار گرفته‌است، اما بیشترین بخش این رشته‌کوه، در منطقه فریدن قرار دارد. در طول خط‌الرأس آن، قله‌های متعددی با ارتفاع بیش از ۳٬۰۰۰ متر وجود دارد. این رشته‌کوه به دلیل بارش برف فراوان و باران‌های پاییزی و بهاری منبع ذخیره آب دشت بزرگ دامنه و داران و منطقهٔ کرون است. بلندترین نقطهٔ رشته‌کوه دالان‌کوه، قلهٔ داراب‌شاه نام دارد که ۳٬۹۴۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد و در ۸ کیلومتری شرق شهر داران قرار دارد. [نیازمند منبع] لازم به ذکر است رشته کوه دالانکوه در ادبیات نیز زمینه ساز و الهام بخش شعر برخی شاعران قرار گرفته است، به عنوان مثال مجموعه شعر عروس دالانکوه اثر قائد بختیاری، که نام آن برگرفته از این رشته کوه است.

قله‌های مهم این رشته‌کوه عبارت‌اند از: داراب‌شاه، دالان‌کوه (مسیر پناهگاه)، نشاط (دامنه) و تاوا (آنالوجه) که آسان‌ترین مسیر برای صعود به قلهٔ اصلی از روستای آنالوجه و دشت چال‌گاو در دامنهٔ جنوبی این قله است. این رشته‌کوه که در ادامه به سد زاینده‌رود می‌رسد هم‌اکنون تحت حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست با نام منطقهٔ حفاظت‌شدهٔ دالان‌کوه است. در ارتفاع حدود چهار هزار متری قلهٔ دالان‌کوه، بقایای آثار یک ساختمان قدیمی مشاهده شده که هنوز مشخص نیست به چه علت در قلهٔ کوه ساخته شده اما طبق تاریخ شفاهی موجود بر سر زبان مردم روستای آنالوجه، قلعه‌ای متعلق به شاهی به نام داراب‌شاه بوده و آجرهای آن در دشت چاله‌گاو در محلی که امروزه به نام کوره مشهور است پخته می‌شده و توسط بزهای در حال چرا به قله حمل می‌شده. این قلهٔ مخروطی‌شکل به‌دلیل شباهت ظاهری که به قله دماوند دارد به دماوند اصفهان معروف است.
یکی دیگر از قله‌های رشته‌کوه دالان‌کوه که مورد توجه کوهنوردان است، با ارتفاع ۳۶۳۶ متر از سطح دریا، در جبههٔ شمالی این رشته‌کوه قرار دارد و مسیر صعود این قله، از پناهگاه دالان‌کوه شروع می‌شود. پناهگاه و مدرسهٔ کوهنوردی دالان‌کوه در جاده تیران به سمت داران بعد از روستای کردعلیا با فاصلهٔ ۳کیلومتری از جادهٔ اصلی قرار گرفته‌است.
بر طبق یک بیان در زبان لری به عقاب ، دال می‌گویند پس دالان کوە بە معنای کوە عقاب ها است. در روستاهای بختیاری از این کوه به شکل سر عقاب یاد می‌کنند.
و بر طبق بیانی دیگر از آن‌جایی که این رشته‌کوه از دو خط‌الرأس موازی از روستای چشمه احمدرضا در منطقه کرون تا فریدن تشکیل شده‌است و حدفاصل آن‌ها دشت‌های وسیعی وجود دارد و فضایی شبیه دالان به وجود آورده‌است، به «دالان‌کوه» مشهور شده‌است.
چل‌گاو، چهل گاو یا چاله‌گاو، دشتی پر از چشمه و مرغزار و گیاهان کوهستانی است که در بین دو رشته‌کوه، در میانه ارتفاع دالان‌کوه قرار دارد. منطقهٔ گردشگری چل گاو همه ساله پانزده خرداد پذیرای جمع کثیر کوهنوردان و گردشگران است.
دالانکوه از مهم‌ترین رویشگاه‌های طبیعی لاله‌های واژگون در غرب استان اصفهان می‌باشد که در فصل بهار دارای طبیعتی بی نظیر برای گردشگران و علاقه مندان طبیعت می‌باشد.