Senda de los monjes (Caracochas)

Sanabria é unha de esas comarcas veciñas a Galicia que polo seu patrimonio cultural, e pola súa orografía montañosa sempre nos chamou a atención. Este verán de 2021 era un bo momento, a situación do COVID-19 non daba opcións a vacacións seguras, e montaña e camping en Puebla de Sanabria era a mellor das opcións. Garantízovos que foi un éxito total.

Esta Senda de los Monjes era unha de esas camiñatas que tiña pendentes dende había moitos anos; posiblemente sexa a máis coñecida entre os domingueros que se aproximan á rexión, tanto pola súa facilidade como polas espectaculares vistas ó lago de Sanabria.

A andaina iniciase en Ribadelago Viejo, ao fondo da aldea e cruzando o río veremos un amplo aparcamento de onde saen varias rutas de montaña. Ribadelago tristemente ten o apelativo de Viejo. Poucos quilómetros Tera arriba levantábase un encoro para a produción de electricidade. Os fallos estruturais e a mala calidade da construción provocou que en unha noite de xaneiro de 1959 a presa se derrumbase anegando en poucos minutos a aldea de Ribadelago. podemos ver entre as súas rúas aínda multitude de casas destrozadas, e algún que outro monolito sobre o lugar onde se levantaba algunha humilde casa. Eses monolitos recordan ás 144 vitimas mortais, das que a meirande parte nunca apareceron.

Deixemos atrás as penas e iniciemos a camiñata cara San Martín de Castañeda. Ao pasar a pequena ponte que nos saca do aparcamento e nos adentra na aldea xa atopamos as primeiras marcas da ruta. O primeiro quilómetro transcurre por unha pista bastante ancha e sen ningún tipo de dificultade nin elevación ata que cheguemos ata unha pequena granxa de cabras ou ovellas. En ese treito camiñamos sin velo en direción ó lago, veremos iso sí zonas de pasto e multitude de mosquitos que nos estropean o treito. Recordade que si atopamos algunha porta pechada, debemos deixalas tal e como estaban, intentan evitar a fuxida do gando polo monte.

Pasado unha pequena ponte que nos salva un regato comezamos a subir, temos que ter en conta, que aínda que sinxela, esta é unha ruta de montaña. O próximo treito de uns 2 quilómetros será sempre en continuo ascenso, salvaremos uns 250 metros positivos, o que nos da unha pendente media superior ó 10%. A verdade é que é bastante levadeira, bótase en falta algo de sombra, pero as boleiras e pequenas pedras polas que pisaremos facilitarán a marcha a modo de escaleiras en algunha zona.

O paso da xente é continuo, esta é unha das rutas máis coñecidas para os domingueros en Sanabria. Pasados uns dous quilómetros de ascenso, e algunha que outra parada para coller folgos e hidratarnos chegamos a un promontorio que funciona como mirador do Lago de Sanabria. Xa o fomos vendo en varias ocasións ao largo da xornada, pero realmente agora merece unha paradiña para ver esta masa de auga desde o alto.

O lago de Sanabria é o maior lago glaciar de España. Orixinado durante a glaciación de Würm, foi escavada unha cubeta por un enorme glaciar que baixaba desde Pena Trevinca e Pena Survia. Co desxeo a cubeta foi colmada de auga formando este lago, e deixando ademais pola zona boleiras que formaban parte da morena. Actualmente o río tera atravesa este lago con unha profundidade máxima de 53 metros. Nas súas ribeiras podemos atopar algunha praia, moi concorridas no verán, pero toda unha delicia para xente de costa coma nós.

Deixamos atrás o mirador e seguimos a ruta, aínda nos restan uns 500 metros para chegar á parte máis alta. Estes metros son bastante máis cómodos e con unhas impresionantes vistas ó lago. Chegaremos a unha pequena estrada que leva á Lagoa de los Peces, pero nós iremos en direción descendente xa ata o final da ruta e sin abandonar asfalto en ese pouco máis de un quilómetro que nos resta.

Antes de chegar a San Martín de Castañeda atopamos un concorrido mirador, nada de outro mundo despois de ver as vistas do lago desde a ruta. Podemos ver entre as casas un mosteiro, e de aí deriva o nome da ruta. Os monxes cistercienses que se ubicaron en San Martín de Castañeda eran os señores do lago. A súa explotación non só lle orixinaba suculentas rendas, senón que as troitas complementaban de proteínas a súa dieta. O camiño que recorremos era o mesmo que facían os monxes para baixar ó lago na Idade media.

A ruta remata no propio mosteiro. A zona estivo ocupada polos monxes desde o século IX, si ben este é un mosteiro románico do século XII construído en tempos de Afonso VII. Anos máis tarde, xa no século XIII a comunidade abraza a reforma de Citeaux, sendo o único exemplo zamorano do cister situado en montaña. Coa desamortización de Mendizabal en 1836 o mosteiro pasou a abandono, do que prácticamente queda tan só a súa igrexa orixinal. En tempos da República pasou a ser Monumento Nacional. Por último indicar que Miguel de Unuamuno, en un dos seus estios nestas terras inspirouse en esta vila para escribir San Manuel Bueno, martir.

Agora rematada a ruta quedan dúas opcións, volver sobre os pasos andados ata ribadelago, o que nós decidimos. Ou darlle a volta o lago por asfalto e pouco interese.

Xa diredes como vos foi!