قدم زدن در بخشی از تاریخ صفویه -

سی و سه پل -

این پل که پل سی و سه چشمه و پل جلفا و نیز پل الله وردی خان نام دارد در سال 1011 به فرمان شاه عباس اول و به وسیله ی الله وردی خان که نزد شاه قرب و منزلتی بزرگ داشته و سپه سالار ارتش او نیز بوده بنا شده است و در اصل چهل چشمه داشته لکن امروز سی وسه دهنه بیشتر ندارد و به همین مناسبت به پل سی و سه چشمه نیز مشهور شده است.این پل 360متر طول و 14متر عرض دارد.

گردشگاه چهارباغ -

فکر ایجاد گردشگاهی مانند چهار باغ درهمان سالِ انتقال پایتخت از قزوین به اصفهان برای شاه عباس کبیرپیدا شده است و دستور داده شده از محل دروازه دولت (مقابل ساختمان فعلی شهرداری) تا دامنه ی کوه صفه (دروازه شیراز) خیابان طویل و عریضی مشجراحداث شود.در حقیقت چهار باغ بیشتر برای اینکه گردشگاهی باشد ساخته شده نه خیابان، خاصه که این اسلوب خیابان سازی برای عبور و مرور در آن زمان مرد احتیاج نبوده است و از حیث هیئت و ترکیب طوری است که بیشتر برای محل گردش و تفرج بوده تا برای رفت و آمد شهر. البته در حال حاضرخیابان چهار باغ عباسی به گذرگاه پیاده رو تبدیل شده و به نوعی اصالت خود را باز یافته است.

درب ورودی اصلیِ مدرسه چهارباغ -

مدرسه چهارباغ -

مدرسه ی چهارباغ یا مدرسه ی سلطانی که آن را مدرسه ی مادرشاه نیز نامیده اند مهمترین و زیباترین بنای شاهانه ی دوره ی سلطنت شاه سلطان حسین است.نهر فرشادی و چنارهای داخل مدرسه صحن این بنای تاریخی را روح افزاتراز بناهای دیگر دوره ی صفویه در اصفهان نموده است.مدرسه ی چهارباغ انواع کاشی کاری عهد صفویه را در بر دارد و چون آخرین بنای باشکوه آن دوره است آخری تحولات صنعت کاشی کاری را میتوان در آن مطالعه نمود.انواع کاشی کاری معقلی و گره کاری امتیاز مخصوصی به این بنا داده است. البته در حال حاضر به دلیل خشک بودن زاینده رود، چاره ای جز تصور زیباییِ دوچندانِ این مدرسه با وجود نهرِفرشادی نیست. متأسفانه فراموش کردم کاروانسرای مادرشاه (از موقوفاتِ مدرسه ی چهار باغ) که در حال حاضر به هتلِ عباسی نسخه ی بروزشده ی کاروانسراهای گذشته تبدیل شده را به عنوان نقطه مسیر(way point) ثبت کنم. هتل عباسی در جانب شرقیِ مدرسه ی چهارباغ بنا شده است.

بازار هنر -

بازارِ شاهی (از موقوفاتِ مدرسه ی چهار باغ) که امروز آن را بازارِهنرمی نامند در طول ضلعِ شمالیِ مدرسه ی چهار باغ و کاروانسرای مادرشاهاز خیابان چهارباغ تا حدِ شرقیِ باغ هشت بهشت امتداد میافته است. این بازار تاریخی هم اکنون نیز با طاق های بلند و حجراتِ دو طبقه فوقانی و تحتانی وجود دارد و سردرِ شمالیِ مدرسه ی چهارباغ و سردر کاروانسرای مادرشاه در این بازار واقع میشود. بازارِهنر امروزه مرکز فروشِ طلا وجواهر است و چون روزجمعه بازار تعطیل بود موفق به عکسبرداری از داخلِ آن نشدیم اما عکسی از آن پیوست شد.

کاخ هشت بهشت -

عمارت تاریخی هشت بهشت در سال 1080 هـ.ق در دوره ی پادشاهیِ شاه سلیمان در وسط باغی به مساحتِ 85 جریب بنا شده بوده که آن را باغ بلبل مینامیده اند و در نوع خود از کاخ های بینظیرِعهدِ صفویه است.کاخ مزبور سنگهای اِزاره مرمریِ فراوان و یک طاقِ مقرنسِ مذهب عالی در سرسرای آن و اتاق های مزین به نقاشی داری و پشت بغل های متعدد آن در نماهای خارجیِ بنا که کاشی کاری شده است انواع و اقسام وحوش و طیور را با اشکالِ بسیار متناسب نشان میدهد.شاردن که خود در دورانِ پادشاهیِ شاه سلیمان در اصفهان بوده و این بنا را به کرات دیده چنین نوشته که هیچ یک از نقاطِ کاخ از حیث شکل و ساختمان و تزئینات به دیگری شبیه نیست در هرجایی چیز تازه و گوناگون است چنان که در بعضی بخاری های متنوع و در برخی حوض ها و فواره هاست.

کاخ جهان نما -

عمارت قصر جهان نما که در محل دروازه دولتِ فعلی واقع بوده و چندی پیش در جریان حفاری های مربوط به مترو اصفهان پایه های آن کشف شد مشتمل بر سه طبقه ساختمان بوده است طبقه ی زیرین آن عمارت چهارفصل نام داشته و دو طبقه ی دیگر آن شاملِ حجرات متعدد و خوش نما بوده و از این جهت آن را قصرجهان نما مینامیده اند ک از بام آن تمام باغات چهارباغ و عمارت آن نمایان بوده است.قصر جهان نما تا سال1308هـ.ق وجود داشته واز این تاریخ به بعد در ردیف بعضی دیگر از بناهای عهدِ صفویه (توسط ظل السلطان) منهدم شده و از بین رفته است. پـ.ن: دو عکس از فضای اینترنت استخراج شده است

کاخ چهل ستون -

از نتیجه تحقیقات درباره ی چهل ستون اینگونه مستفاد میشود که باغِ وسیع چهل ستون را شاه عباسِ کبیر طرح انداخته و در وسط آن عمارتی به شکلِ کلاه فرنگی با اتاق های کوچیکی در اطراف آن احداث شده بوده است سپس با شروعِ سلطنت شاه عباسِ دوم عمارتِ مزبور توسعه داده شده و تالارها و ایوان هایی بر آن افزوده اند اکنون جای تردید نیست که تالار 18 ستون و تالارِ آینه و تزئیناتِ آینه کاری و مجالس نقاشیِ سالن پادشاهیِ چهل ستون به استثنای دو تابلوی معروف به جنگ چالدران و کرنال که از الحاقاتِ بعد از صفویه است از اقداماتِ دوره ی شاه عباسِ دوم است. وجه تسمیه چهل ستون به علت تعدد ستون های این کاخ است که در ایران تعدد و کثرت را بیشتر با عدد40 بیان میکند اما تصادفا چون تعداد ستون های تالار چهل ستون 20 عدد است و انعکاس عمارت و ستون ها هم در استخرِ مقابل آن به خوبی مشهود است جمعی از راه تفسیر گفته اند که این کاخ با انعکاس آن در آب مفهوم چهل ستون پیدا میکند. متاسفانه وقتی به چهل ستون رسیدیم مجموعه تطیل شده بود و نتوانستیم از درون مجموعه عکسبرداری کنیم به همین دلیل عکسهایی از اینترنت پیوست شد.

سر در بازار قیصریه -

در ضلع شمالی میدان شاه سردر قیصریه و بازار شاهی واقع شده در سردر مزبور هنوز هم تزئینات نقاشیِ دیوارها و سقف مقرنس نقاشی آن قابل توجه است.نقاشی روی دیوارها مناظری ازجنگ های شاه عباس اول را با ازبکان نمایش مدهد و چون در مجاورت هوا و در معرض تابش خورشید قرار داشته است تقریبا محو شده به نظر میاید.

مسجد شیخ لطف الله -

این مسجد که شاهکاری از معماری و کاشی کاریِ ایران در نیمه ی اول قرن یازدهم هجری است به فرمان شاه عباس اول ساختمانِ آن شروع شده و سر در زیبای آن در سال 1012 هجری به پایان رسیده و سال اتمام ساختمان و تزئینات کاشی کاری آن 1028 هـ.ق است.

مسجد شاه -

در ضلع جنوبی میدانِ شاه در سال 1020هجری به فرمان شاه عباس اول ساختمان آن شروع شده و در سال 1025ساختمان سردر و تزئیناتِ کاشی کاری آن به منظور تکمیل آرایش اطراف میدان به پایان رسیده است ساختمان و تزئین سایر قسمت های .مسجد تا زمان شاه صفی و شاه عباس دوم نیز ادامه یافته است

عمارت عالی قاپو -

این کاخ از بناهای شاه عباس کبیر است که در ربع اولِ قرن یازدهم هجری ساخته شده و محل حل و فصل امور کشور و دربارِ پادشاه بوده است و مورخینِ معاصر با شاه عباس اول آن را به نامِ دولت خانه ی مبارکه نقش جهان نام بردند. نام عالی قاپو تقلیدی از دو کلمه ی بابِ عالی و قصر سلطانِ عثمانی در اسلامبول است و مقصود شاه عباس آن بوده که توجه سیاستمداران اروپا را به این کاخِ همنامِ آن در ایران متوجه نماید و عالی قاپو اصفهان بابِ عالی عثمانی را از هر جهت تحت الشعاع قرار دهد .این کاخ 6طبقه ساختمان است و هر طبقه از این کاخ تزئینات مخصوص به خود را دارد.

میدان نقش جهان -

این میدان یکی از زیباترین میدان های جهان است که شکل مربع مستطیل دارد به طول 560متر و پهنای 160متر.بناهای موجود تاریخی در چهار طرف میدان شامل عالی قاپو، مسجد شاه، مسجد شیخ لطف الله و سردرِ قیصری است علاوه بر این بناها 200 حجره پیرامون میدان واقع شده است.این میدان جز نخستین آثارِ ایرانی بود که به عنوان میراثِ جهانیِ یونسکو به ثبت رسید.