Podlipe pecina

Pećina Pod lipom je pećina koja se nalazi na Glasinačkoj visoravni, u zaseoku Kadića Brdo, selo Knežina, Opština Sokolac. Ustaljeni naziv pećine među lokalnim stanovništvom je pećina Podlipa. Prvo sistematsko arheološko istraživanje lokaliteta na Kadića Brdu, izvršeno je 1991. godine pod vođstvom arheologa Zilke Kujundžić-Vejzagić iz Zemaljskog muzeja u Sarajevu.

U svim sondama otkriven je bogat arheološki materijal, kamene alatke i oruđa odnosno artefakti koji su datirani u donji, srednji i gornji paleolit. U dvije sonde ispred pećine, pronađeni su ostaci pećinskog medvjeda (Ursus spelaeus). Paleolitski lovci-sakupljači u pećini Pod lipom ostavili su urezane znake u kamenu koji predstavljaju paleolitsku umjetnost. Pećinu je naseljavao pračovjek tokom dužeg vremenskog perioda, a ovo nalazište je od prvorazrednog značaja za čitavu jugoistočnu Evropu. Na lokalitetu Pod lipom pronađeni su ostaci neandertalca stari oko 40.000 godina.

Lokalitet nalazišta Podlipom otkriven je prilikom iskopavanja arheološkog nalazišta Kula, kojim je rukovodio doktor Blagoje Govedarica 1987. godine. Na jednoj od potkapina na horizontalnoj stijeni otkriven je ugravirani crtež, za koji je kod mještana postojalo vjerovanje da potiče iz vremena vitezova, koji su na tom mjestu oštrili sablje pred borbu. Sistematska istraživanja lokaliteta nastavljena su 1991. godine, a vodila ih je Zilka Kujundžić- Vejzagić iz Zemaljskog muzeja BiH u saradnji sa studentima arheologije iz Beograda. Rezultat je bio arheološki materijal; kamene alatke i oruđa; artefakti koji datiraju iz donjeg, srednjeg i gornjeg paleolita. Istraživanja pokazuju da je pračovjek naseljavao ovaj prostor u dugom vremenskom periodu. Ratna dešavanja 1991. godine prekinula su dalja istraživanja.

Novija istraživanja pećine Pod lipom izvršena su 2015. godine pod vođstvom prof. dr Dušana Mihajlovića sa Filozofskog fakulteta Univerziteta u Beogradu.

Reportaza o pecini na BHT-u:
http://www.bhrt.ba/bht1-emisije/nova-avantura/nova-avantura-04-06-2018-2/