Φαράγγι Σαμαριάς - Samaria Gorge

Το Φαράγγι της Σαμαριάς είναι το διασημότερο πεζοπορικό φαράγγι της Ευρώπης, αποτελώντας τμήμα του Ευρωπαϊκού μονοπατιού Ε4. Χιλιάδες τουρίστες το κατεβαίνουν με τα πόδια το καλοκαίρι. Για πολλούς αυτός είναι και ο κύριος σκοπός της επίσκεψής τους στην Κρήτη. Το μήκος του αγγίζει τα 15 χλμ και η κατάβαση του διαρκεί περίπου 5-7 ώρες, ανάλογα το ρυθμό σας, από τον Ομαλό ως την Αγία Ρουμέλη.

Initially we descend from Xyloskalo to the riverbed of Samaria Gorge
Αρχικά κατηφορίζουμε από το Ξυλόσκαλο ως την κοίτη του φαραγγιού
Βρίσκεται στη νότια πλευρά του Νομού Χανίων. Δημιουργήθηκε από το ποτάμι που ρέει ανάμεσα στον κύριο όγκο των Λευκών Ορέων και το όρος Βολακιάς. Υπάρχουν διάφορα άλλα φαράγγια στη Σαμαριά, κάθετα στο κυρίως φαράγγι, αλλά είναι κυρίως τεχνικά (απαιτούν σκοινιά για canyoning).

Spring
Σε πολλά σημεία ξεδιψάμε από τις πηγές με το δροσερό νερό
Η απόσταση των 14.5 χλμ αφορά την απόσταση μεταξύ του οικισμού του Ομαλού στο ομώνυμο οροπέδιο και το χωριό Αγία Ρουμέλη. Στην πραγματικότητα όμως, το φαράγγι είναι 13 χλμ., ξεκινώντας σε υψόμετρο 1.250μ. στην βόρεια είσοδο, και τελειώνει στις ακτές του Νοτιου Κρητικού Πελάγους στην Αγία Ρουμέλη. Η πορεία μέσα στον Εθνικό Δρυμό των Λευκών Ορέων, δηλαδή από το φυλάκιο στο Ξυλόσκαλο ως το φυλάκιο στο παλιό χωριό της Αγίας Ρουμέλης, είναι 13 χλμ. Από εκεί όμως θα πρέπει να περπατήσετε κι άλλο 1.5 χλμ ως την παραλία της Αγίας Ρουμέλης, κάνοντας τη συνολική διαδρομή 14,5 χλμ.

St Nicholas, Samaria gorge
Ο Άη Νικόλας
Το πιο γνωστό μέρος του φαραγγιού είναι το σημείο γνωστό ως Πόρτες ή Σιδερόπορτες, όπου οι πλευρές του έρχονται σε απόσταση μόλις 4μ., ενώ υψώνονται σε ύψος 500μ.! Το φαράγγι έγινε εθνικός δρυμός το 1962, κυρίως λειτουργώντας ως καταφύγιο για τον απειλούμενο Κρητικό αίγαγρο, ο οποίος περιορίζεται σήμερα στη Σαμαριά, στο νησί Θοδωρού αλλά και σε άλλες νησίδες σε διάφορα μέρη της Ελλάδος. Υπάρχουν πολλά είδη πανίδας και χλωρίδας που ενδημούν στο φαράγγι και τη γύρω περιοχή.

Cretan ibex
Ο πιο διάσημος κάτοικος του φαραγγιού: ο Κρητικός Αίγαγρος (αγρίμι)
Το έρημο σήμερα χωριό της Σαμαριάς βρίσκεται ακριβώς μέσα στο φαράγγι. Εγκαταλείφθηκε οριστικά από τα τελευταίους εναπομείναντες κατοίκους το 1962 για να γίνει ο Εθνικός Δρυμός Λευκών Ορέων. Το χωριό και το φαράγγι λένε ότι παίρνουν το όνομά τους από την αρχαία εκκλησία του χωριού, την Οσία Μαρία, αν και μάλλον έχει την ίδια ρίζα με την Αμάρα (δηλαδή το μέρος που ενώνονται πολλά ρυάκια κλπ).

Old village of Samaria
Η έρημη σήμερα Σαμαριά
Σκοπός του ταξιδιού στην Κρήτη για πολλούς επισκέπτες της είναι η πεζοπορία μέσα στο φαράγγι για να βγουν στο Νότιο Κρητικό Πέλαγος. Από την Αγία Ρουμέλη οι τουρίστες παίρνουν το καραβάκι που φεύγει για τη Χώρα Σφακίων και στη συνέχεια το λεωφορείο της επιστροφής για τα Χανιά. Η πορεία στο φαράγγι διαρκεί 5-7 ώρες και μπορεί να είναι λίγο κουραστική, ιδίως αν δεν ξεκινήσετε πρωί πρωί και σας πιάσει η ζέστη.

ΠΌΤΕ ΝΑ ΠΆΤΕ

Go
Πορεία μέσα στο φαράγγι
Το πρόβλημα της Σαμαριάς είναι τα μεγάλα πλήθη που περνούν το φαράγγι. Έχει γίνει ένα από τα δημοφιλέστερα μέρη στην Κρήτη και υπάρχουν μέχρι και 3.000 επισκέπτες την ημέρα στις υψηλές περιόδους. Εάν έχετε την κακή τύχη να διαλέξετε μία από εκείνες τις ημέρες, φροντίστε να ξεκινήσετε την αυγή (πριν από την άφιξη των πολλών τουριστικών πούλμαν) θα σας δώσει ένα πολύ σημαντικό προβάδισμα. Για να γίνει αυτό, μπορείτε να μείνετε σε ένα φτηνό και καλό δωμάτιο στον Ομαλό ή να πάρετε το πρώτο λεωφορείο από τα Χανιά. Τα πρώτα τουριστικά λεωφορεία φτάνουν περίπου στις 7:30 π.μ. και από τότε αρχίζει μια αδιάκοπη ροή λεωφορείων μέχρι περίπου τις 11:00 π.μ..

The means of transport here
Γαϊδουράκια: το μοναδικό μεταφορικό μέσο στη Σαμαριά


Μπορείτε επίσης να αρχίσετε το περπάτημα μετά τις 12.00, καθώς δεν θα υπάρχουν πολλοί άνθρωποι, αλλά κατά πάσα πιθανότητα θα χρειαστεί να περάσετε τη νύχτα στην Αγία Ρουμέλη, διότι το τελευταίο πλοίο για Χώρα Σφακίων θα έχει σαλπάρει όταν φτάσετε εκεί. Εμείς παρόλα αυτά σας συνιστούμε να το κάνετε, δεδομένου ότι η διαμονή στην Αγία Ρουμέλη είναι αρκετά φθηνή, οι παραλίες τριγύρω είναι μαγευτικές και το φαγητό εξαιρετικό.

Amazing Rock Formations
Γεωλογικοί σχηματισμοί στο φαράγγι

Όσον αφορά ποια εποχή του έτους είναι καλύτερα για να περάσετε το φαράγγι, σαφώς αυτή είναι η άνοιξη: ο καιρός είναι δροσερός ακόμα, η βλάστηση είναι στα καλύτερα της και το ποτάμι έχει πολύ νερό. Η χειρότερη στιγμή είναι στη μέση του καλοκαιριού, ειδικά κατά τη διάρκεια κάποιου καύσωνα.
Σχεδόν όλα τα τουριστικά πρακτορεία στην Κρήτη παρέχουν οργανωμένες εκδρομές στο φαράγγι. Σε αυτά τα πακέτα συμπεριλαμβάνονται η μεταφορά με λεωφορείο από το ξενοδοχείο σας ως στην είσοδο στο Ξυλόσκαλο και το λεωφορείο που θα σας περιμένει όταν αποβιβαστείτε από το πλοίο στη Χώρα Σφακίων για να γυρίσετε πίσω. Αν είστε μόνοι σας, από την Αγία Ρουμέλη μπορείτε να πραγματοποιήσετε μια μονοήμερη εκδρομή μετ' επιστροφής από τα Χανιά ή από τη Σούγια ή την Παλαιόχωρα. Σημειώστε ότι τα πρωινά λεωφορεία από τη Σούγια και την Παλαιόχωρα δεν λειτουργούν τις Κυριακές συνήθως, και φροντίστε να βεβαιωθείτε για τα ακριβή δρομολόγια. Το καράβι φεύγει από την Αγία Ρουμέλη για τη Χώρα Σφακίων (ανατολικά) και για Σούγια/Παλαιόχωρα (δυτικά) το απόγευμα.
Υπάρχει επίσης ένας «τεμπέλικος τρόπος» για να δείτε το φαράγγι. Από την Αγία Ρουμέλη περπατήστε ανάποδα ως τις Πόρτες (περίπου μια ώρα από εύκολο έδαφος) και μετά επιστρέψτε πίσω. Με αυτόν τον τρόπο παίρνετε μια ιδέα για το φαράγγι, αλλά σε καμία περίπτωση δεν αποκτάτε σφαιρική άποψη.

Η ΠΟΡΕΊΑ ΑΠΌ ΤΟ ΞΥΛΌΣΚΑΛΟ

Sideoportes inside Samaria gorge
Οι Σιδερόπορτες
Η κατάβαση του φαραγγιού ξεκινάει από τη θέση Ξυλόσκαλο κοντά στον Ομαλό, όπου έχει και ένα φυλάκιο στο οποίο θα χρειαστεί να πληρώσουμε εισιτήριο. Το μονοπάτι είναι δασωμένο με κυπαρίσσια και πεύκα, φαρδύ, ευδιάκριτο και στην αρχή κατεβαίνει απότομα. Συναντάμε πόσιμο νερό από κτιστές βρύσες σχεδόν σε όλη τη διαδρομή. Το ίδιο συχνά συναντάμε και τουαλέτες.
Σε περίπου 3 ώρες φτάνουμε στον παλιό οικισμό της Σαμαριάς, περίπου στα 300μ. υψόμετρο, αφού πρώτα περάσουμε από το εκκλησάκι του Αγ. Γεωργίου. Στη Σαμαριά υπάρχουν παλιά κτίσματα, δέντρα που προσφέρουν άφθονο ίσκιο, νερό και με λίγο ψάξιμο συναντά κανείς και αγριοκάτσικα. Εκτός από τις συνολικά εφτά εκκλησίες τριγύρω, εδώ θα βρείτε και το σπίτι όπου διέμεινε το Μάιο του 1941 η Ελληνική Κυβέρνηση με τον πρωθυπουργό Εμμανουήλ Τσουδερό και το Βασιλιά της Ελλάδος, Γεώργιο Β, πριν συνεχίσουν για το Κάιρο. Από τη Σαμαριά και μετά το τοπίο αλλάζει και γίνεται πιο ξερό με λιγότερη βλάστηση και με την κλίση πολύ πιο ήπια. Μια ώρα αργότερα συναντάμε ποταμάκι που μας ακολουθεί για λίγη ώρα. Το περνάμε που και που πάνω από ξύλινες γέφυρες.
Μετά από ακόμα 60΄περίπου συναντάμε τις χαρακτηριστικές Πόρτες που είναι ένα στενό πέρασμα ανάμεσα σε δυο ψηλούς κάθετους βράχους. Βγαίνουμε στην Παλιά Αγία Ρούμελη και με αμαξωτό δρόμο πλέον καταλήγουμε στην Αγία Ρουμέλη. Η παλιά Αγία Ρουμέλη εγκαταλείφθηκε στα μέσα του προηγούμενο αιώνα μετά από μια καταστροφική πλημμύρα, όταν και μεταφέρθηκε στη σημερινή θέση στην έξοδο του φαραγγιού.
Λειτουργία: 1 Μαΐου - 31 Οκτωβρίου, ανοίγει 7:00. Ενδέχεται λόγω αντίξοων καιρικών συνθηκών,το φαράγγι να μένει κλειστό, καλό είναι να επικοινωνήσετε με το Ξυλόσκαλο στο 2821067179

The Samaria Gorge is the longest trekking gorge in Europe and also the most famous of all. Thousands of tourists flock here daily in the summer season to walk from the top to the bottom. For many visitors, it?is the sole purpose of their visit to Crete. The length of the gorge, which belongs to the European E4 path, reaches 18km and takes almost 4-7 hours to hike from Omalos to Agia Roumeli, depending on trekking speed.

Initially we descend from Xyloskalo to the riverbed of Samaria Gorge
Initially we descend from Xyloskalo to the riverbed of Samaria Gorge
The gorge is locarted at the South of Chania Prefecture in the larger uninhabited area of Europe, where no roads even exist. It was created by a small river running between the White Mountains (Lefka Ori) and Mountain Volakias. There are many smaller gorges vertical to Samaria Gorge, most of which have never been crossed by humans and require canyoning equipment.

Spring
There are many fresh-water springs along the route. Water is potable
While the gorge is officially 18km long, this distance actually refers to the hiking distance between the settlement of Omalos on the northern side of the plateau and the village of Agia Roumeli. In fact, the gorge is 16 km long, starting at an altitude of 1,250m at the northern entrance, and ending at the shores of the Libyan Sea in Agia Roumeli. The walk through Samaria National Park is 13 km long, but you have to walk three more kilometers to Agia Roumeli from the park exit, making the hike totally 16km.

St Nicholas, Samaria gorge
Saint Nicholas chapel
The most famous part of the gorge is the stretch known as the Iron Gates, where the sides of the gorge close in to a width of only four meters and soar up to a height of 500 m. The gorge became a national park in 1962, particularly as a refuge for the rare kri-kri (Cretan wildgoat), which is largely restricted to the park and the island Thodorou just off the shore of Agia Marina. There are several other endemic species in the gorge and surrounding area, as well as many other species of flowers and birds.

Cretan ibex
Cretan Ibex: the famous resident of the gorge
The village of Samaria lies just inside the gorge, in the middle of nowhere. It was finally abandoned by the last remaining inhabitants in 1962 to make way for the park. The village and the gorge take their names from the village's ancient church, Osia Maria ("Saint Mary").

Old village of Samaria
The abandoned village of Samaria
A "must" for visitors to Crete is to complete the walk down the gorge from the Omalos plateau to Agia Roumeli on the Libyan Sea, at which point tourists sail to the nearby village of Hora Sfakion and catch a coach back to Chania. The walk takes 4-7 hours and can be strenuous, especially at the height of summer.

WHEN TO COME

Go
Course in the gorge
The problem with Samaria is crowds. It has become one of the" musts" if you go to Crete and there are up to 3000 visitors a day on very busy days. If you have the bad luck to pick one of those days, the atmosphere will be really spoilt. Starting at dawn (before the tourist coaches arrive) will give you a bit of a head start. It is possible to find good and cheap accommodation in Omalos. You can also start walking after 12.00, there won't be many people but you will most probably need to spend the night in Agia Roumeli because the last boat out will have left when you get there. However, we encourage you to do that, since staying in Agia Roumeli is quite cheap and the beach is majestic. The first tourist buses arrive at around 7.30 am and from then on it is an uninterrupted stream of buses until about 11.00 am.

The means of transport here
Donkeys are the only mean of transport
As far as the times of the year are concerned, the best time is in the spring: the weather is still cool and the vegetation is at its best. The worst time is in the middle of the summer during a heat wave. Give it a miss and come again at a better time.



Amazing Rock Formations
Amazing Rock Formations
Local tourist operators provide organized tours to the Gorge. These include bus transportation from your hotel to the entrance (near Omalos village), and the bus will be waiting for you to disembark the ferry in Chora Sfakion to take you back. If you are on your own, you can make a one-day round trip from Chania or from Sougia or Paleochora. Note that the morning buses from Sougia and Paleochora do not operate on Sunday, but still make sure that you know the timetables. The ferries leave Agia Roumeli to Chora Sfakion (East-bound) and to Sougia/Paleochora (West-bound) at afternoon.

There also exists a "lazy way" - from Agia Roumeli to the Iron Gates (more or less an hour of non-challenging terrain) and back.

THE COURSE FROM XYLOSKALO

Sideoportes inside Samaria gorge
Sideroportes (Iron Gates)
Descent in the canyon starts from the position Xyloskalo at Omalos Plateau, at an altitude of 1200m. The trail is forested, wide and very well discernible, while at the beginning descends abruptly. We meet drinking water and toilets very often. In about three hours we reach the old village of Samaria, at an altitude of about 300 meters, after crossing by the church of St. George.

In Samaria there are old houses, trees offering shade, water springs and if you are lucky you will meet the endangered Cretan wildgoat. From here onwards the landscape changes, becomes drier and the slope gets smooth. One hour later we meet a small river that follows us for some time. There are several small wooden bridges in several places, above the river.

After one more hour we meet the imposing Portes (Gates) which is a very narrow passage between two tall vertical 500m high cliffs. We soon reach the old village of Agia Roumeli that was abandoned in the mid 1900s due to a devastating flood and was moved to the seaside settlement of Agia Roumeli, which is about 30 minutes away.

Operates May 1 - October 31, opens daily at 7:00
(Sometimes, due to bad weather the gorge remains closed, so its a good idea to call +30 2821067179 before coming)