Οξύα - Λιβάδι Λάτιστας - Κρανιές - Μικρολίμνη (Παλιά μουλαρόστρατα) (κυκλική)
near Oxyá, West Macedonia (Greece)
Viewed 659 times, downloaded 27 times
Trail photos
Itinerary description
«Λεωφόροι» άλλων εποχών, οι μουλαρόστρατες ήταν κάποτε οι βασικές οδικές αρτηρίες που συνέδεαν τα χωριά με τα εμπορικά κέντρα. Μουλάρια, άλογα, γαΐδουράκια, μεμονωμένα ή σε καραβάνια, τις διέσχιζαν για αιώνες πολλούς, για να μεταφέρουν τα απαραίτητα αγαθά. Μεγαλύτερες από τα απλά μονοπάτια, οι διαστάσεις τους είναι τέτοιες που να επιτρέπουν τη διασταύρωση φορτωμένων ζώων. Στα δυσκολότερα σημεία είναι ακόμα και σήμερα ορατές οι ξερολιθιές που στήριζαν το δρόμο.
Από το χωριό Οξυά ακολουθώντας το μονοπάτι που σκαρφαλώνει προς το διάσελο της Γουμένισσας, περνώντας κάτω από τις βελανιδιές που σχηματίζουν στοά με τα κλαδιά τους, οδηγούμαστε στο λιβάδι της Λάτσιστας, κρυμμένο στον μυχό ενός κολπίσκου με πυκνό καλαμιώνα. Λίγα μέτρα περπάτημα στο λιβάδι και το μονοπάτι τρυπώνει ξανά στο δάσος μέχρι που κάποιοι πετρότοιχοι φανερώνουν την παρουσία οικισμού. Τελείως απομονωνομένο πλέον, το εγκαταλειμμένο χωριό Κρανιές δίνει την αίσθηση ότι η άγρια ζωή επικρατεί εκεί.
Επιστρέφοντας στη Λάτσιστα, η διαδρομή ακολουθεί την όχθη της λίμνης και περνώντας ανάμεσα από οστριές και αραιά κέδρα (αρκεύθους), κατηφορίζει ξανά ως τη Μικρολίμνη, το ξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής λίγο πιο έξω και τελικά και πάλι στο χωριό Οξυά.
Waypoints
Οξυά
Ο πρώτος οικισμός που θα δείτε στους πρόποδες του όρους Τρικλαρίου είναι η Οξυά (παλαιότερη ονομασία Μπούκοβικ), ένα μικρό χωριό κοντά στη Μικρολίμνη και έχει ένα στάβλο αλόγων και μέχρι το 1949 λειτουργούσε η σχολή πυροβολικού των ηττημένων του Εμφυλίου. Από την Οξυά μπορείτε να πεζοπορήσετε ως τη Σφήκα που είναι ένα ερημωμένο χωριό στο όρος Τρικλάριο. Την άνοιξη, στα λιβάδια ανατολικά του χωριού, μπορεί κανείς να θαυμάσει και να φωτογραφίσει (αλλά όχι και να κόψει!) πανέμορφους νάρκισσους, που εξακολουθούν να σχηματίζουν σπάνιες μικρές συστάδες.
Διασταύρωση
Εδώ ακολουθούμε ένα μέρος από το μονοπάτι Ε6 που ξεκινάει δίπλα από το ξύλινο σπιτάκι.
Διασταύρωση
Σε αυτό το σημείο υπάρχει διασταύρωση όπου αν ακολουθήσουμε το χωματόδρομο στα αριστερά θα οδηγηθούμε στο ερημωμένο χωριό Σφήκα στο όρος Τρικλάριο, εμείς όμως επιλέγουμε να πάμε δεξιά προς το Λιβάδι της Λάτιστας.
Διασταύρωση
Ακολουθούμε το δρόμο στα αριστερά μας και λίγο πιο κάτω πριν συναντήσουμε το επόμενο σημείο με την πέτρινη βρύση στα αριστερά μας θα δούμε την είσοδο της παλιάς μουλαρόστρατας που θα μας οδηγήσει στο εγκαταλειμμένο χωριό Κρανιές.
Θέα
Ακολουθώντας την μουλαρόστρατα όλο και πιο ψηλά η θέα στην λίμνη και τα βουνά τριγύρω γίνεται μαγική.
Κρανιές ή Ντρένοβο ή Κρανειαί
Στις Κρανιές αξίζει να φτάσετε για να δείτε τι απόμεινε από το παλιό πότε εμπορικό και πότε διοικητικό επίνειο της Μικρής Πρέσπας: ένας όρθιος τοίχος, μια μάντρα και το ερειπωμένο σχολείο που λειτουργούσε έως το 1882. Ντρένοβο ήταν το προγενέστερο όνομα του χωριού και εδώ σταματούσαν όλα τα καραβάνια που πήγαιναν από το Πισοδέρι στην Κορυτσά και αντίστροφα. Ο σημαντικός αυτός μουλαρόδρομος εγκαταλείφθηκε το 1872, όταν διανοίχτηκε το πιο σύντομο πέρασμα της Κρυσταλλοπηγής. Έπειτα από δέκα χρόνια, οι Κρανιές ήταν ένα χωριό-φάντασμα. Κρανιές (ή Ντρένοβο από τη σλάβικη λέξη ντρεν που σημαίνει κρανιά). Στους οδικούς χάρτες αναγράφεται σαν Ερείπια Κρανεών. Το 1940 ήταν οικισμός της κοινότητας Μικρολίμνης του νομού Φλωρίνης. Το χωριό πρέπει να χτίστηκε γύρω στο 1850. Οι πρώτοι κάτοικοι προέρχονται από την Ήπειρο. Ήταν βοσκοί και έρχονταν με τα κοπάδια τους να βοσκήσουν το καλοκαίρι. Διάλεξαν αυτόν τον τόπο, επειδή κρύβονταν από τους Τούρκους. Στην αρχή εγκαταστάθηκαν σε καλύβες από κλαδιά και σιγά σιγά έκαμναν τα σπίτια τους Οι πρώτες οικογένειες ήταν 5-6. Αργότερα έγιναν τα σπίτια περίπου 24, τα οποία ήταν απλά, με τούρκικα κεραμίδια και καλάμια. Κατά την διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα, το σώμα του Βάρδα μπήκε στο Δρένοβον στις 9 Ιουλίου 1906. Ο έλληνας αρχηγός γράφει σχετικά στο ημερολόγιό του: «Φοβούμενοι ότι οπωσδήποτε θα φωραθώμεν υπό των χωρικών ιδίως ένεκα τού ύδατος, όπερ θα υποχρεωθώμεν να λαμβάνωμεν εκ της λίμνης, μη υπάρχοντος αλλού, κυκλούμεν το χωρίον, εξάγομέν τινας των κατοίκων, λαμβάνομεν 2 εξ αυτών μεθ' ημών και μεταβαίνομεν εις το λημέριον. Το χωρίον είναι μικρόν και απομεμονωμένον (15 οικίαι ή μάλλον καλύβαι), αποζώσιν εκ της αλιείας εις την λίμνην και διά τούτο δέχεται προθύμως ημάς και τους κομίτας χωρίς να προδίδη ουδένα». Οι κάτοικοι άντρες, γυναίκες και παιδιά , ακολούθησαν τους αντάρτες και βρέθηκαν στις Ανατολικές χώρες. Έμειναν μόνο 5 κάτοικοι. Οι κάτοικοι ασχολούνταν με την κτηνοτροφία και την αλιεία.
Παλιά εκκλησία του Προφήτη Ηλία
Ότι έχει απομείνει από την μεταβυζαντινή εκκλησία του προφήτη Ηλία. Παλιά εκκλησία με αγιογραφίες. Παπάς υπηρέτησε ο Παπακωνσταντίνου Κων/ος από την Οξυά. H εκκλησία καταστράφηκε με τον εμφύλιο .
Πέτρινος τοίχος
Ένας πέτρινος τοίχος από κάποιο παλιό κτήριο του χωριού που ακόμα κρατιέται όρθιος.
Παλιό σχολείο - Παλιά μάντρα
Ότι έχει απομείνει από το ερειπωμένο σχολείο που λειτουργούσε έως το 1882. Αρχικά το Σχολείο λειτουργούσε σε σπίτι, λίγο πριν από το 1940, τελείωσε το χτίσιμο του καινούριου Σχολείου, το οποίο καταστράφηκε με τον εμφύλιο. Δάσκαλοι οι οποίοι υπηρέτησαν στο χωριό ήταν, ο Τραϊανού Πέτρος από το Μοναστήρι, δίδαξε 3-4 χρόνια, αργότερα ο Νίκος από το Αμύνταιο γύρω στο 1935. Ακόμα πιο δίπλα υπάρχει και μια παλιά πέτρινη μάντρα.
Πλωτή προβλήτα
Μία πλωτή προβλήτα που έχει εγκατασταθεί για να αράζουν τα βαρκάκια τους οι ψαράδες και όσοι θέλουν να επισκεφτούν τις Κρανιές χωρίς να περπατήσουν.
Λιβάδι της Λάτιστας
Το λιβάδι της Λάτιστας δίπλα στους καλαμιώνες με τα νούφαρα. Σχεδόν τίποτα δεν έχει απομείνει από τον οικισμό του Λατσίστα, που βρίσκεται μεταξύ των μικρών λόφων πίσω από τη Μικρολίμνη. Πρόκειται για ένα ιδανικό μέρος για παρατήρηση πουλιών, λόγω των υγροτόπων που υπάρχουν εκεί. Όσοι ξέρουν από μανιτάρια έχουν το μέρος σταμπαρισμένο. Βρήκαμε και άγριο κρόκο και αρκετές κρανιές φορτωμένες. Θα μας συγχωρέσουν ελπίζω οι αρκούδες που κλέψαμε λίγα από τα κράνα τους (άλλωστε «χορταίνει η αρκούδα με κράνα ;») για λικέρ και μαρμελάδα, ψίχα μουχόζ’κη. Εντοπίσαμε επίσης τις πεταλούδες Argynis paphia με τις περίεργες πτήσεις.
Θέα στο Βιδρονήσι
Βιδρονήσι επίσης Βιδρινέτσι. Οι κάτοικοι των χωριών γύρω από τις Πρέσπες λένε ότι μια φορά κι έναν καιρό υπήρχε στον κάμπο μια μεγάλη βρύση, από την οποία έπαιρνε ο κόσμος νερό και ποτίζονταν τα χωράφια. Ένα βράδυ, όμως, κάποιος ξέχασε τη βρύση ανοιχτή και το νερό πλημμύρισε τον κάμπο. Έτσι δημιουργήθηκαν οι λίμνες, που ποτέ δεν θα στερέψουν, επειδή η βρύση στον βυθό έμεινε ανοιχτή και κανείς δεν μπορεί να την κλείσει. Έξω από το νερό της Μικρής Πρέσπας έμειναν μόνο δύο βράχοι, το νησάκι του Αγίου Αχιλλείου, που το κατοικούν άνθρωποι, και το Βιδρονήσι, που το κατοικούν πουλιά. Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση ανθρώπων στο Βιδρονήσι, ούτε και η κάθε είδους ενόχληση. Είναι αμέτρητες οι φωλιές των πουλιών εκεί και το ανθρώπινο βήμα θα προκαλούσε καταστροφή των αυγών και των νεοσσών. Ακόμα και το εκκλησάκι του Αϊ-Γιώργη επάνω στο νησάκι μένει αλειτούργητο για χάρη των κορμοράνων και των πελεκάνων.
Παλιό μικρό λατομείο
Ένα εγκαταλειμμένο μικρό λατομείο που μάλλον χρησιμοποιήθηκε στο παρελθόν για να μπορέσουν να χτιστούν τα πέτρινα κτίρια στα χωριά της γύρο περιοχής.
Χώρος ξεκούρασης
Κάποιος μερακλής κάτω από τον ίσκιο του δέντρου έφτιαξε ένα παγκάκι, ενα αυτοσχέδιο τραπέζι και μια εστία όπου κάποιος μπορεί να καθίσει και να ξεκουραστεί απολαμβάνοντας το υπέροχο τοπίο μπροστά του!
Εκκλησάκι
Εδώ συναντάμε ένα μικρό εκκλησάκι με το παρεκκλήσι του. Στην αυλή του υπάρχει βρύση στην οποία μπορούμε να ξεδιψάσουμε.
Μικρολίμνη
Στις όχθες της Μικρής Πρέσπας, 37 χλμ από τη Φλώρινα και 45 χλμ από την Καστοριά συναντάμε τη Μικρολίμνη. Είναι χτισμένη σε υψ. 854μ στην ανατολική όχθη της Μικρής Πρέσπας και κατοικείται το χειμώνα από 60 άτομα και το καλοκαίρι από 80, με εισόδημα προερχόμενο από τη γεωργία (καλλιέργεια φασολιών), αλιεία και κτηνοτροφία, γενικά το χωριό έχει μακρά αλιευτική παράδοση. Στη γύρω περιοχή υπάρχουν μικτά δάση οξιάς, γάβρου, βελανιδιάς και κέδρου. Στα βόρεια του χωριού, περπατώντας προσεκτικά κοντά στους καλαμιώνες ή από το ξύλινο παρατηρητήριο, μπορεί κανείς να δει και να φωτογραφίσει τους σπάνιους ερωδιούς που τρέφονται στα ρηχά νερά με βατράχια, νερόφιδα, ψάρια και έντομα. Στο χωριό μπορεί κανείς να απολαύσει φρέσκο ψάρι στις ταβέρνες του χωριού δίπλα στα νερά της λίμνης. Ακόμα από τη Μικρολίμνη Βλέπει κανείς τη μεγαλύτερη αποικία κορμοράνων στο Βιδρονήσι. Εντός του χωριού βρίσκεται η εκκλησία του Αγ. Αθανασίου, ενώ στο δρόμο Οξιάς-Μικρολίμνης υπάρχει ο ναός της Αγ. Παρασκευής που διασώζει ξύλινο ζωγραφιστό τέμπλο.
Πλωτή προβλήτα
Μία πλωτή προβλήτα που έχει εγκατασταθεί για να αράζουν τα βαρκάκια τους οι ψαράδες. Ακόμα από δω μπορεί όποιος θέλει να ξεκινήσει μια βόλτα στην μικρή λίμνη Πρέσπα με τα πράσινα σκάφη ( Solar Boats ) (Για οποιαδήποτε πληροφορία επικοινωνήστε με τον υπεύθυνο Νικόλαο Μαρμαρίδη στο τηλέφωνο 6944305386). Δίπλα από την πλωτή προβλήτα θα βρούμε και δυο πινακίδες που μας δίνουν πληροφορίες για την πανίδα και την χλωρίδα, καθώς και τις πεζοπορικές - ποδηλατικές διαδρομές της περιοχής.
Μνημείο αρχιφύλακα Ηλία Κωστένη
Ο Υπαρχιφύλακας Κωστένης Ηλίας γεννήθηκε το 1970 στη Φλώρινα και υπηρετούσε στο Τμήμα Συνοριακής Φύλαξης Πρεσπών Φλώρινας. Τραυματίστηκε θανάσιμα την 08-12-2013, κατά τη διάρκεια διατεταγμένης υπηρεσίας, στην ορεινή περιοχή του Βροντερού Φλώρινας, στις Μικρές Πρέσπες από πυρά Αλβανών κακοποιών Ο 43χρονος υπαρχιφύλακας Ηλίας Κωστένης, πατέρας ενός 12χρονου κοριτσιού και δύο Αλβανοί κακοποιοί, έπεσαν νεκροί, κατά την ανταλλαγή πυρών στην ορεινή περιοχή του Βροντερού Φλώρινας, στις Μικρές Πρέσπες Η ομάδα τριών αστυνομικών, του Τμήματος Συνοριακής Φύλαξης Πρεσπών Φλώρινας, έκανε περιπολία για παράνομη αλιεία, στην ορεινή περιοχή του Βροντερού, δύο χιλιόμετρα από τη μικρή Πρέσπα. Εκεί, εντόπισαν μία αυτοσχέδια καλύβα, μέσα στην οποία βρίσκονταν δύο υπήκοοι Αλβανίας. Σύμφωνα με ανακοίνωση της Γενικής αστυνομικής διεύθυνσης δυτικής Μακεδονίας, όταν οι δύο άνδρες κλήθηκαν να ελεγχθούν, άρχισαν να πυροβολούν κατά των αστυνομικών με καλάσνικοφ, με αποτέλεσμα να σκοτωθεί ο 43χρονος υπαρχιφύλακας Ηλίας Κωστένης, αλλά και οι δύο αλλοδαποί, από τα πυρά των αστυνομικών…. Το χρονικό της αιματηρής συμπλοκής Σύμφωνα με πληροφορίες, οι δύο αστυνομικοί προχώρησαν προς την καλύβα, ενώ ο τρίτος στάθηκε πίσω από ένα δέντρο για να παρέχει κάλυψη. Όταν έφτασαν στην καλύβα, ο ένας από τους δύο τράβηξε την κουβέρτα που είχε αντί για πόρτα και αντίκρισε σε ένα κρεβάτι έναν άνθρωπο. Ο αστυνομικός φώναξε στα αλβανικά «αστυνομία» και ο κακοποιός πετάχτηκε από το κρεβάτι φωνάζοντας στα αλβανικά τον συνεργό του. Οι αστυνομικοί είδαν ότι ο συνεργός κρατούσε καλάσνικοφ και έτρεξαν να καλυφθούν, αλλά εκείνος άρχισε να πυροβολεί, τραυματίζοντας τον Ηλία Κωστένη. Ο δεύτερος αστυνομικός κατάφερε να καλυφθεί και ο τρίτος άνοιξε πυρ εναντίον του οπλισμένου Αλβανού με υποπολυβόλο τύπο MP5, τραυματίζοντάς τον θανάσιμα. Στη συνέχεια, ο δεύτερος κακοποιός άρπαξε το καλάσνικοφ και συνέχισε να πυροβολεί, ωστόσο, οι αστυνομικοί ανταπέδωσαν τα πυρά τραυματίζοντάς τον θανάσιμα. Οι τρεις αστυνομικοί είχαν αφήσει το αυτοκίνητό τους μακριά από το σημείο και είχαν κάνει πεζοπορία περίπου 45 λεπτών σε δύσβατη περιοχή του βουνού, προκειμένου να ελέγξουν τη συγκεκριμένη καλύβα. Συνεπώς, δεν ήταν δυνατή η άμεση μεταφορά του τραυματισμένου αστυνομικού και ο 43χρονος υπαρχιφύλακας υπέκυψε στα τραύματά του, μέχρι να έρθει η βάρκα. Στην περιοχή, τη συγκεκριμένη ώρα, η θερμοκρασία ήταν 15 βαθμοί υπό το μηδέν!…
Ιερός Ναός Αγίου Αθανασίου
Στην είσοδο του χωριού υπάρχει ο Ιερός Ναός του Αγίου Αθανασίουκαι μια τρίκλιτη Βασιλική του 1908. Στο χωριό του Αγ. Αθανασίου στις 2/5 γίνεται πανηγύρι.
Ιερός ναός Αγίας Παρασκευής
Ο Ιερός ναός Αγίας Παρασκευής μονόχωρος μεταβυζαντινός ναός του 18ου αιώνα με επέκταση του 19ου αιώνα στα δυτικά. Έχει επιγραφή «1868» και διασώζει ξύλινο ζωγραφιστό τέμπλο.
Ιερός Ναός Αγίου Αθανασίου
Στο κοιμητήριο της Οξυάς βρίσκεται ο ιερός ναός του Αγίου Αθανασίου με τοιχογραφίες και εικόνες του 19ου αιώνα.
Comments (3)
You can add a comment or review this trail
I have followed this trail View more
Information
Easy to follow
Scenery
Easy
Πανέμορφες εικόνες!!
I have followed this trail verified View more
Information
Easy to follow
Scenery
Easy
Nice trail!
Thnx for the review Studel!! Its one of my favourite!!
I m trying to translate the information but it needs time and I don't have it now maybe in the future!!
Keep moving...