მუხური - ტობავარჩხილის ტბები - სქური · Mukhuri - Tobavarchkhili Lakes - Skuri

~ For ENGLISH scroll down ~

მარშრუტის აღწერა: მარშრუტი იწყება სოფელ მუხურში, მდინარე ხობისწყლის ხეობით მიემართება ტობავარჩხილის ტბისკენ, გზად გაივლის: შურუბუმუს მღვიმეს, მინერალურ წყალ ლუგელას, გვალაშარას და ღუნჯის ჩანჩქერებს და ოხოჯეს (ცაშკიბულის) ტბას. ტობავარჩხილის ტბიდან მარშრუტის ორი მიმართულებით გაგძელებაა შესაძლებელი - კურორტ სქურისკენ და სოფელ ხაიშისკენ.
მარშრუტი იწყება მუხურის ცენტრში, მდინარე ხობისწყლის ხიდთან, საიდანაც გრუნტის გზა მიემართება ხობისწყლის ხეობისკენ. სოფლის გავლის შემდეგ, გზის ხელმარჯვნივ მალევე გვხვდება, მდინარეზე გადებული დაკიდული ხიდი, რომლის გავლითაც შესაძლებელია შურუბუმუს მღვიმემდე მისვლა და დათვალიერება. შემდეგ მარშრუტი გრუნტის გზით გრძელდება ხობისწყლის ხეობის აყოლებით და გაივლის ლუგელას მინერალურ წყალს, გვალაშარას (სადაც შესაძლებელია ჩანჩქერებზე კანიონინგის მარტივი სირთულის მარშრუტის გავლა) და ღუნჯის ჩანჩქერებს. ადგილ შელეთში მარშრუტი უხვევს ხელმარცხნივ და სერპანტინებით ადის ადგილ ნათიფურუში, სადაც არის მწყემსების ყოფილი ქოხი, აქვეა წყაროც და შესაძლებელია დაბანაკება და ღამისთევა. ნათიფურუმდე მარშრუტი მთლიანად მიუყვება გრუნტის გზას, მისი გავლა დიდ სიძნელეებთან არ არის დაკავშირებული და მიეკუთვნება მარტივი სირთულის კატეგორიას და რეკომენდირებულია ეს მონაკვათი გაიაროთ მაღალი განმავლობის მანქანით, სამანქანე გზის დასასრულამდე.
საბანაკე ადგილ ნათიფურუდან მარშრუტი, ტყის ზონიდან გადადის ალპურ ზონაში და ოხოჯეს (ცაშკიბულის) ტბისკენ მიდის საფეხმავლო ბილიკით. გზად გაივლის მწყემსების ქოხს და ორ საბანაკე ადგილს, მათშორის საბანაკე ადგილ კალაშს. ადგილ კალაშამდე დიდ სიმაღლეებზე ასვლა არ ხდება, მხოლოდ შემდეგ იწყება უღელტეხილი, საიდანაც ბილიკი ეშვება ოხოჯეს ტბისკენ. ტბასთან შესაძლებელია დაბანაკება. ოხოჯეს ტბიდან მარშრუტი უღელტეხილის გავლით გრძელდება ტობავარჩხილის (ჭითაგვალაშ ტობავარჩხილი) ტბისკენ. ორივე უღელტეხილის გადავლა სიფრთხილეს მოითხოვს, ორივეს ახასიათებს ციცაბო აღმართ-დაღმართი, გვიწევს ნაშალზე და ნაწილობრივ მყინვარზე გადაადგილება. ტობავარჩხილის ტბასთან შესაძლებელია დაბანაკება და ღამისთევა კარვებში, აქვე არის სასმელი წყარო. მარშრუტის ეს მონაკვეთი მიეკუთვნება რთული სირთულის კატეგორიას.
ტობავარჩხილის ტბიდან მარშრუტის ორი მიმართულებით გაგრძელებაა შესაძლებელი:

მარშრუტი N1 სქურისკენ
ტობავარჩხილის ტბიდან სურვილის შემთხვევაში შესაძლებელია ეგრსის ქედის კიდევ სამი ტბის მონახულება. მცირე უღელტეხილით (დიდღალის უღელტეხილი) ბილიკი გადადის ხობისწყლის ხეობის სათავეებში, სადაც მალევე გვხვდება დიდღალის ტბა. აქედან დაღმართზე ნახევარი საათის სავალზე არის მეორე ტბა კალიაში. კალიაშის ტბიდან ციცაბო უღელტეხილის გადავლით შესაძლებელია მოხვედრა წაქაწყარის ტბაზე, აქ ბილიკი მყინვარზე და ნაშალზე გადადის და მარშრუტის ყველაზე რთული მონაკვეთია, აუცილებელია სიფრთხილის გამოჩენა, სასურველია სპეციალური აღჭურვილობის ქონა (თოკი, წრიაპი და სხვ.). წაქაწყარის ტბიდან მარშრუტი უკან ბრუნდება ტობავარჩხილის ტბისკენ. აქედან ბილიკი გრძელდება მდინარე მაგანას ხეობისკენ. ბილიკი ხეობამდე ჩადის ციცაბო დაღმართით, რომლის შუა ადგილზე გვხვდება დაახლოებით 40მ სიმაღლის მაგანას ჩანჩქერი. საბანაკე ადგილ ჯიქირში შესაძლებელია დაბანაკება და ღამისთევა. აქვეა მწყემსების სადგომი.
ადგილი ჯიქირიდან ბილიკი ხეობის ჩაყოლებით, ჯერ მიუყვება მდინარე მაგანას მარჯვენა ნაპირს, შემდეგ მდინარეზე გადებული საფეხმავლო ხიდით გადადის მდინარის მარცხენა ნაპირზე და ჩადის საბანაკე ადგილ ჯალარამდე. (გასათვალისწინებელია რომ მოდიდებული მდინარის დროს შესაძლებელია არ დაგხვდეთ ხიდები და რამოდენიმეჯერ მოგიწიოთ მდინარეს გადაკვეთა სადაც აუცილებელია სიფრთხილის გამოჩენა!) მარშრუტი აქედან გადაკვეთს მდინარე ჯალარას და აღმართით ადის ფერდობზე, საიდანაც იწყება ძველი სატყეო გრუნტის გზა. გზა ეშვება მდინარე ცხავაშელას ხეობაში. მდინარის გადავლის შემდეგ მარშრუტი გრძელდება საბანაკე ადგილ კირნახონამდე. აქ მოწყობილია ტურისტული თავშესაფარი სადაც შესაძლებელია დაბანაკება და ღამის გათენება. მარშრუტის ეს მონაკვეთი მიეკუთვნება საშუალო სირთულის კატეგორიას.
ადგილ კირნახონადან კურორტ სქურისკენ ეშვება სატყეო გრუნტის გზა. შესაძლებელია ამ ადგილას დაიხვედროთ მაღალი განმავლობის მანქანა ან ფეხით დავეშვათ კურორტ სქურში. მარშრუტი აქ დაღმართს მიუყვება. კურორტ სქურთან გადაკვეთს მდინარე ჭანისწყალს და მთავრდება მინერალურ წყაროსთან. მარშრუტის მთლიანად მიუყვება სატყეო გრუნტის გზას, მისი გავლა დიდ სიძნელეებთან არ არის დაკავშირებული და მიეკუთვნება მარტივი სირთულის კატეგორიას.
მთელი მარშრუტის განმავლობაში სასმელი წყალი ხშირად გვხვდება. ასევე, წყალი არის საბანაკე ადგილების მიდამოებშიც, ამიტომ მისი დიდი რაოდენობით მომარაგება საჭირო არ არის.
ფიჭური ქსელის დაფარვის ზონა: მარშრუტის მსვლელობისას დაფარვის ზონა ვრცელდება სოფლელ მუხურში, საბანაკე ადგილ ნათიფურუში და კურორტ სქურის მიდამოებში, ადგილ კირნახონამდე, ხაიშში და სოფელი ქვემო ვედის მიდამოებში.

Description of the route: The route starts in the village Mukhuri, goes through the valley of Khobistskali river to Tobavarchkhili lake, on the way it will pass: Shurubumu cave, Lugela mineral water, Gvalashara and Ghunji waterfalls and Okhoje (Tsashkibuli) lake. It is possible to extend the route from Tobavarchkhili lake in two directions - to Skuri resort and Khaishi village.
The route starts in the center of Mukhuri, at the bridge over the Khobistskali river, from where the dirt road leads to the Khobistskali valley. After passing the village, soon on the right side of the road you will find a suspension bridge over the river, through which you can reach Shurubumu cave and visit it. The route then continues by dirt road along the Khobistskali valley and passes Lugela mineral water, Gvalashara (where it is possible to follow the easy difficulty canyoning route over the waterfalls) and Ghunji waterfalls. At Sheleti, the route turns left and goes serpentines to Natipuru, where there is a former shepherd's hut, there is also a spring, and it is possible to camp and spend the night. The route to Natipuru is completely on a dirt road, this part of the route belongs to the category of easy difficulty, and it is recommended to drive this section by Suv vehicle, until the end of the driveway.
From the camping site Natipuru, the route passes from the forest zone to the alpine zone and leads to the Okhoje (Tsashkibuli) lake by a trail. On the way, it will pass a shepherd's hut and two camping sites, one is Kalashi camping site . There is no high ascents until Kalashi, it bigins near the pass, from where the path descends to Lake Okhoje. Camping is possible near the lake. From Okhoje lake, the route continues through the pass to Tobavarchkhili (Chitagvalash Tobavarchkhil) lake. Crossing both passes requires caution, both are characterized by steep ascents and descents, we have to move on collapsed land and some parts on a glacier. It is possible to camp and spend the night in tents near the Tobavarchkhili lake, there is a drinking spring near. This section of the route belongs to the difficulty category.
It is possible to continue the route from Tobavarchkhili Lake in two directions:

Route N1 to Skuri
If desired, it is possible to visit three more lakes of Egrisi range from Tobavarchkhili lake. Through a small pass (Didghali pass) the trail goes to the head of the Khobistskali valley, where you will soon find the Didghali lake. Half an hour downhill from Didghali lake, there is the second lake Kaliashi. It is possible to reach Tsakatskari lake by crossing a steep pass from Kaliashi lake, here the path goes over a glacier and a rock, and it is the most difficult part of the route, it is necessary to be careful, it is desirable to have special equipment (rope, Crampon, etc.). From Tsakatskari Lake, the route goes back to Tobavarchkhili Lake. From here, the trail continues to the Magana river valley. The path descends to the valley with a steep descent, and soon you will see 40m high Magana waterfall. It is possible to camp and spend the night at the camping site in Jikiri. There is a shepherd's hut here.
The path from Jikiri goes down the valley, first follows the right bank of the Magana river, then crosses the left bank of the river with a pedestrian bridge and descends to the camping site Jalara. (It should be noted that during the swollen river, you may not find bridges and you have to cross the river several times, where it is necessary to be careful!) The route from here crosses the Jalara river and climbs up the slope, from where the old forest dirt road begins. The road descends into the valley of the Tskhavashela river. After crossing the river, the route continues to the campsite of Kirnakhona. There is a tourist shelter where you can camp and spend the night. This section of the route belongs to the category of medium difficulty.
A forest dirt road leads from Kirnakhona to resort Skuri. It is possible to arrange a Suv car in advance at this place or walk down to Resort Skuri. The route goes downhill here. It crosses the Chanistskali river near the resort Skuri and ends at the mineral water spring. The route completely follows the forest dirt road, it is not associated with difficulties and belongs to the easy category.
Drinking water is often available throughout the route. Also, there is water near the camping sites, so it is not necessary to supply it in large quantities.
Cellular network coverage area: During the route, the coverage area extends to Mukhuri village, Natipuru campsite, Skuri resort area, Kirnakhona area, Khaishi and Kvemo Vedi village area.