Mukhuri – Tobavarchkhili Lakes – Khaishi · მუხური - ტობავარჩხილის ტბები - ხაიში

~ For ENGLISH scroll down ~
GEO:
ხანგრძლივობა: 4-5 დღე.

მარშრუტის აღწერა
მარშრუტი საშუალებას გაძლევთ იმოგზაუროთ საქართველოს ერთ-ერთ ულამაზეს მხარეში და დატკბეთ სამეგრელოს მთიანეთის გამორჩეული ბუნებით. მოგზაურობისას თქვენ მოინახულებთ ცაშკიბულის ტობავარჩხილის, ტობავარჩხილის, დიდიღალის, კალაშის და წაქაწყარის ტბებს, მაღალ ჩანჩქერებს და ულამაზეს ხეობებს.

დღე 1 (მანძილი: 25 კმ. / 9 სთ. 30 წთ.)
მარშრუტი სოფ. მუხურის ცენტრში იწყება და მარტივი ბილიკით მიუყვება მდ. ხობისწყალის ხეობას. ბილიკი დასაწყისში გაივლის შურუბუმუს მღვიმეს, მინერალურ წყალ ლუგელას და გვალაშარასა და ღუნჯის ჩანჩქერებს (გვალაშარა ერთ-ერთი საუკეთესო ადგილია კანიონინგისათვის), შემდეგ კი საშუალო სირთულის კატეგორიაში გადადის და სერპანტინით ადის ნათიფურუს საბანაკე ადგილას.

შენიშვნა: მარშრუტის პირველი დღე მთლიანად ფეხით გასავლელად გრძელი და დამღლელია, განსაკუთრებით ნათიფურუმდე ასასვლელი სერპანტინი, ამიტომ რეკომენდებულია ამ მონაკვეთის მაღალი გამავლობის ავტომობილით დაფარვა. ტრანსპორტის დაქირავება შესაძლებელია სოფ. მუხურში.

დღე 2 (მანძილი: 9 კმ. / 6 სთ.)
ნათიფურუს საბანაკედან მარშრუტი ცაშკიბულის ტობავარჩხილის ტბისკენ მიემართება. ბილიკი გაივლის ალპურ და სუბალპურ ზონებს, საიდანაც ულამაზესი პანორამული ხედების იშლება. დაახლოებით 8 კმ-ში ბილიკი უღელტეხილზე ადის (2749 მ.) და ცაშკიბულის ტობავარჩხილთან ეშვება. ტბის ნაპირებზე ვრცელი მდელოებია სადაც შესაძლებელია კარვების გაშლა და დაბანაკება.

შენიშვნა: სურვილის შემთხვევაში, ამავე დღესვე შესაძლებელია მეორე უღელტეხილის გადავლა და ტობავარჩხილის ტბასთან დაბანაკება, რაც დამატებით 3 საათს მოითხოვს. ამ შემთხვევაში მარშრუტის ხანგრძლივობა შემცირდება 4 დღემდე.

დღე 3 (მანძილი: 3.4 კმ. / 3 სთ.)
ცაშკიბულის ტობავარჩხილიდან მარშრუტი მომდევნო უღელტეხილზე (2871 მ.) ადის, საიდანაც შთამბეჭდავი ხედები იშლება შემოგარენზე. უღელტეხილიდან ბილიკი ტობავარჩხილის (იგივე ჭითაგვალას) ტბასთან ეშვება, რომელიც მოსანახულებელ ტბებს შორის ყველაზე დიდი ზომისაა და საუცხოო სილამაზით გამოირჩევა. ტბის ნაპირებზე კარგი საბანაკე ადგილებია.

დღე 4 (მანძილი: 16 კმ. / 8 სთ.)
ტობავარჩხილის ტბიდან ბილიკი მცირე უღელტეხილზე (2785 მ.) ადის, საიდანაც მალევე გვხვდება ჯერ დიდიღალის ტბა, ხოლო შემდეგ ტბა - კალაში, რომელსაც გულის ფორმა აქვს და ხშირად გულის ტბასაც უწოდებენ. აქედან მარშრუტი ჯერ მდინარესთან ეშვება (კარგად ჩანს მწ. ჭითაგვალა და მდ. ხობისწყალის კასკადოვანი ჩანჩქერი) ხოლო შემდეგ მთა ურაშზე ადის, საიდანაც საუცხოო ხედები იშლება ეგრისის ქედზე და სვანეთის მთებზე. აქედან 6 კმ-ში ბილიკი მთა გვანდრას ძირში, მწყემსების ქოხთან მიდის. აქვეა სასმელი წყალი და საბანაკე ადგილი.

შენიშვნა: ტბა კალაშიდან 400 მ-ში შეგხვდებათ გადასახვევი, საიდანაც სურვილის შემთხვევაში - წაქაწყარის ტბაზე შეძლებთ მოხვედრას (მანძილი 1 კმ). გაითვალისწინეთ, რომ ეს ბილიკი განეკუთვნება რთულ კატეგორიას და სასურველია იქონიოთ თოკი, წრიაპი და ა.შ. ტბის მონახულება და გადასახვევთან დაბრუნება მინიმუმ 2.5 საათს მოითხოვს. ტბა წლის განმავლობაში უმეტესად ყინულით არის დაფარული.

დღე 5 (მანძილი: 17 კმ. / 5 სთ. 40 წთ.)
საბანაკე ადგილიდან ბილიკი განაგრძობს დაბლა დაშვებას, გაივლის ტყეს და სოფ. ზემო ვედში შედის (სოფელში დგას რამდენიმე საზაფხულო სახლი). სოფლიდან 3 კმ-ში ბილიკი მარტივ კატეგორიაში გადადის, გაივლის სოფ. ქვემო ვედს და საბოლოოდ სოფ. ხაიშში სრულდება.

შენიშვნები:
• გაითვალისწინეთ, რომ წლის სხვადასხვა პერიოდში უღელტეხილებზე შესაძლოა იდოს თოვლი, ამიტომ გამოიჩინეთ მეტი სიფრთხილე!
• მარშრუტზე ხშირად გვხვდება მცენარე „დიყი“ რომლის ფოთლებთან შეხებაც აღიზიანებს კანს და აჩენს წყლულებს, ამიტომ ჩაიცვით გრძელტოტებიანი შარვალი;
• ბილიკზე მრავლადაა წყაროები და ნაკადულები;
• მარშრუტზე ხშირად გვხვდება მწყემსების სეზონური სადგომები, რომლებიც უმეტესწილად ივნისიდან სექტემბრამდეა აქტიური. მწყემსები აქვე ამზადებენ სხვადასხვა რძის ნაწარმს და თაფლს, რომელთა დაგემოვნებაც ადგილზევე შეგიძლიათ;
• მარშრუტზე მობილური კავშირის დაფარვის ზონა ვრცელდება სოფ. მუხურში, ნათიფურუში და სოფ. ხაიშში.

ENG:
Duration: 4-5 days.

Description of the route
This amazing route gives us an opportunity to travel to one of the most beautiful parts of Georgia and enjoy the outstanding beauty of mountainous Samegrelo region. During the journey you will have a chance to discover Tsashkibulis Tobavarchkhili, Tobavarchkhili, Didighali, Kalashi and Tsakatskari lakes, together with high waterfalls and spectacular gorges.

Day 1 (Distance: 25 km / 9 h 30 m)
The route starts in the center of vil. Mukhuri and with easy trail goes along the gorge of the riv. Khobistskali, passing the Shurubumi Cave, mineral spring Lugela, Gvalashara Waterfalls (Gvalashara is one of the best places for canyoning) and Ghunji Waterfalls. Afterwards the route proceeds with the moderately difficult trail, following the serpentine and reaches Natipuru Campsite. Here you will also find a spring and shepherds’ hut.

Note: The first day of the route is long and tiring to hike, especially the serpentine leading to Natipuru. It is recommended to cover this distance with off-road vehicles. You can rent a car in vil. Mukhuri.

Day 2 (Distance: 9 km / 6 h)
From Natipuru campsite, the route proceeds to Tsashkibulis Tobavarchkhili Lake. The trail passes the alpine and subalpine zones, characterized with the most beautiful panoramic views. After about 8 km. the trail ascends to the pass (2749 m.) and sharply descends to the lake. There are extensive meadows on the lake shores, making them the best places for camping.

Note: According to your wish, on the same day you can proceed to the second pass and camp at the Tobavarchkhili Lake, which requires 3 more hours. In this case the route duration will be reduced to 4 days.

Day 3 (Distance: 3.4 km / 3 h)
Off from Tsashkibuli Tobavarchkhili Lake, the route ascends to the next pass (2871 m.), from where you can enjoy the spectacular views of surrounding areas. From the pass the trail descends to the outstandingly beautiful Tobavarchkhili Lake (aka Chitagvala), which is also the biggest lake among the others on the route. You can find many suitable campsites around the area.

Day 4 (Distance: 16 km / 8 h)
From Tobavarchkhili Lake the trail ascends to the small pass (2785 m.) and quickly approaches Didighali Lake, followed by the heart-shaped Lake Kalashi, often called as Heart Lake. From this spot, the trail descends to the river (you will have the clear scene of the Peak Chitagvala and the riv. Khobistskali cascade waterfalls) and ascends to the Mt. Urashi, offering splendid views on the Egrisi Ridge and Svaneti mountains. Within 6 km. from here, the trail leads to the bottom of the Mt. Gvandra and approaches shepherds’ huts and spring water. The area is perfect for camping.

Note: In about 400 m. after Lake Kalashi, you will find junction, from where in CASE YOU WISH SO, you can visit - Tsakatskari Lake (in 1 km distance). Keep in mind that this trail belongs to the DIFFICULT LEVEL and it’s highly desirable to have rope, crampons and etc. It will take minimum 2.5 hours to visit the lake and return to the main route. The lake is mostly covered by ice during the year.

Day 5 (Distance: 17 km / 5 h 40 m)
From the Mt. Gvandra campsite, the trail continues to descend and, after passing through the woods, it leads down to vil. Zemo Vedi (there are several summer houses in the village). In about 3 km. the trail difficulty changes to easy level, passes through vil. Kvemo Vedi and ends in the center of vil. Khaishi.

Notes:
• Please note, that depending on the season, the passes can be covered with snow, so be more careful on those sections!
• On some parts of the route grows plant – Hogweed, the leaves of which causes skin irritation and ulcers, so it is recommended to wear long pants;
• You can find many springs and brooks on the trail;
• There are shepherds’ huts along the route, which mostly function on June-September period. In those huts locals produce dairy products and honey, which you can taste onsite;
• The cell phone coverage area includes vil. Mukhuri, Natipuru and vil. Khaishi.