Maastricht, stadswandeling

We bezoeken vandaag het oude, historische deel van Maastricht op de westelijke oever van de Maas. We laten de auto achter in de ruime, maar dure (€3/uur) Onze Lieve Vrouweparkeergarage aan de Maasboulevard.

Aan de uitgang van de parking gaan we meteen naar links de trappen op van de O.L.-Vrouwewal, een deel van de eerste stadsmuur uit 1230. Vanop de wal kijken we uit over stadsdelen Wyck en Céramique aan de overkant van de Maas en linksachter in de verte zien we de oude Maasbrug uit de 13de eeuw.

Aan het eind van de wal de trappen af en links onder de Helpoort door. Aan de overkant ligt het Pesthuis, een watermolen uit 1775 die diende als papiermolen. Pestlijders zater er nooit, die woonden in barakken wat verderop.

We gaan links door het voormalige stadspark, steken het bruggetje over de Jeker over en op de T-splitsing rechts langs de vijver. Om de vijver heen gaat het via de Pieterskade naar de ‘Vijf Koppen’-poort, waar in 1638 werden de hoofden van vijf geestelijken tentoongesteld werden. Terechtgesteld omdat ze verdacht werden van verraad aan de Spanjaarden.
Onder de poort door komen we in de Begijnenstraat. Rechts zien we het Pater Vinck-torentje, genoemd naar een onschuldig terechtgestelde geestelijke. Het gebouw in Maaslandse renaissance met de rood-witte luiken is het Faliezusterklooster uit 1647.

Aan het einde van de straat gaan we rechts de Sint Pieterstraat in en komen voorbij de Minderbroederskerk. Na de kerk rechtsaf het straatje 'Achter de oude Minderbroeders' in en meteen links de Bisschopsmolengang in met op het binnenpleintje een oude watermolen. We keren terug naar de Pietersstraat links en stappen voorbij de Waalse Kerk met haar uivormige spits. Voorbij de kerk rechtsaf het Lang Grachtje in, waar we langs de goed bewaarde stadsomwalling lopen.

Aan het eind van het Lang Grachtje linksaf de Grote Looierstraat in met zijn vele markante gebouwen. We nemen de eerste straat links, de Zwingelput, waar in klooster de Nieuwenhof nu de faculteit rechtsgeleerdheid gevestigd is. Aan het einde is een poortje dat het Varkenspoortje genoemd wordt. Waarom staat op de gedenksteen aan de buitenzijde boven het poortje.

Naast het poortje nemen we de trappen naar boven op omwalling, met uitzicht op het hertenpark en op de Jeker. Volg het pad op de muur naar rechts tot aan het ijzeren hek en daar de trappen af en het Heksenstraatje in. Voor het conservatorium linksaf en meteen weer rechts naar de Bonnefantenstraat.
We komen voorbij ‘het huis op de Jeker’. Aan het einde van de straat is het Bonnefantenklooster en bereiken we de Tongersestraat.

We steken over en lopen de Bouillonstraat in, rechts voorbij het oude gouvernementsgebouw met wachthuisje. Voorbij de eerste straat links gaan we de trapjes op, Kanunnikencour en komen op het Henric van Veldekeplein. Op de plaats van de grote driebeukige, romaanse Sint Servaasbasiliek stond vermoedelijk al in 560 een kerkje, gebouwd op het graf van Sint Servaas. Hier staat ook de gotische Sint Janskerk met zijn 70m hoge rode toren. De rode kleur werd aangebracht om de poreuze mergelsteen enigszins te beschermen tegen weersinvloeden.

Na een bezoek aan de kerken gaan we naar het Vrijthof dat we schuin oversteken naar de Perroen, het monument met de leeuwen. We lopen de Grote Staat in, de belangrijkste winkelstraat van Maastricht. Aan het einde van de Grote Staat ziet u het gotische Dinghuis, waar de VVV gevestigd is. Het dateert uit de 15de eeuw en werd gebruikt als gerechtsgebouw.

Hier gaan we rechts de Kleine Staat in. Negeer de eerste straat links, rechtdoor naar de Kersenmarkt en hier meteen naar links de Maastrichter Smedenstraat in. We nemen de tweede straat rechts, de Stokstraat, een exclusieve winkelstraat.

In het Stokstraatkwartier was in de 1ste eeuw de Romeinse nederzetting. We nemen de eerste straat rechts, het Morenstraatje en dan meteen links. We zijn nu 'Op De Thermen'. De anders gekleurde plaveien markeren waar de Gallo-romeinse thermen en hoektorens stonden. Op de Thermen naar links en de Plankstraat in. Naar rechts komen we op het plein voor de Romaanse O.L. Vrouwbasiliek met zijn hoog front en twee ronde traptorens. Het is de oudste kerk van Maastricht.

Linksom rond het plein komen we voorbij de Stokstraat en gaan rechtdoor de Graanmarkt op, met op de hoek een wachthuisje uit 1786, dat diende voor de bewaking van de voormalige O.L.-Vrouwepoort. Achter de hoek rechts zijn we dan weer aan de parkeergarage.

Na dit eerste rondje met vooral aandacht voor de historische gebouwen beginnnen we een tweede wandelingetje met wat meer aandacht voor Maastricht als vestingstad, want Maastricht is de oudste vestingstad van Nederland.
We gaan weer de trappen omhoog, de OL-Vrouwwal op. Aan het einde van de wal de trappen af. Links de Jekertoren, rechts onder de Helpoort door en dan rechts. Hier aan de Pater Vincktoren begon de tweede stadsomwalling die eind 13de begin 14de eeuw werd aangelegd. We steken de Jeker weer over en lopen rechtdoor naar de Begijnenstraat.

Eerste straat links De Vijf Koppen. Links ziet u de achterkant van het Pesthuis. Na een groot wit huis rechts ziet u een bordje ‘Stadsomwalling’, hier klimmen we naar boven. Het eerste rondeel heet ‘Vijf Koppen’. Vervolgens lopen we over de poort Waarachtig. Het volgende rondeel is Haet ende Nijd, met een ingang naar de kazematten.

Loop de trappen af en we komen weer bij de Jeker. Negeer het sluisje maar steek bij het volgende bruggetje rechts de Jeker weer over. U passeert de Leeuwenmolen en komt in de Sint Pieterstraat. Hier gaat u rechtsaf. Neem de tweede straat links, we gaan weer door het Laag Grachtje en linksaf de Grote Looierstraat in, aan het einde door de Heksenstraat naar de Bonnefantenstraat langs het conservatorium en naar de Tongersestraat.

We steken schuin links over en lopen de Minderbroedersberg op. Boven aangekomen gaan we langs de voormalige Minderbroederskerk, nu in gebruik door de universiteit. We gaan rechts de Abtstraat in. Langs de Calvariestraat, Sint Servaasbolwerk en Polvertorenstraat bereiken we de Tongerse Poort, een onderdeel van de tweede omwalling. Hier steken we over en gaan rechtsaf.
Op het hoekhuis van het Aldenhofpark en de Tongerseweg ziet u ter hoogte van de eerste verdieping een prachtige mozaiek van d’Artagnan. Aan de overkant ziet u de walmuur en na 50m komen we aan het nieuwe standbeeld van d’Artagnan, in 2003 gemaakt door de Russische kunstenaar Taratynov.

En inderdaad: de beroemde D’Artagnan uit ‘De Drie Musketiers’ van Alexandre Dumas, heeft echt bestaan en is populair in Maastricht. Hij heette Charles Debatz-Castelmore, graaf van Artagnan en was musketier van zonnekoning Lodewijk XIV. Bij de belegering van Maastricht door de Fransen is hij op 25 juni 1673 gesneuveld door een musketkogel in de keel.

We gaan terug naar het mozaiek op de hoek. Slaan linksaf en komen op het Tongerseplein, hier gaan we links. We steken bij het zebrapad over en lopen naar het Waldeckpark. We doorkruisen het hele parkje waar graaf d’Artagnan in 1673 gesneuveld zou zijn.
Omhoog achterin het het park staat de graftombe van baron Destombe, opperbevelhebber van de stad Maastricht. We lopen de trappen af en gaan links en dan weer meteen links de holle weg in. Rechts ziet u een dichtgemetselde doorgang (die niet origineel is). We lopen dit pad uit en gaan scherp rechts langs de walmuur terug. Hier is een ingang van de kazematten. Aan het eind van dit pad lopen we naar de verkeerslichten, waar we oversteken.

Aan de overkant aangekomen kijken we even omlaag bij het bruggetje: het riviertje is de Jeker. Links ziet u nog een gedeelte van het Wilhelmina bastion. We lopen het Aldenhofpark in en blijven de Jeker volgen. Aan het eind van het pad de trapjes omlaag en rechts. We steken de Jeker over. Aan de linkerkant ziet u de splitsing van de Jeker, via de Reek gaat een tak de stad in en de andere arm stroomt langs de walmuur, die we blijven volgen.

Aan het eind van het park steken we de brug over naar de Sint Pieterstraat, volgen die naar de Koestraat en komen zo terug op het O.L.-Vrouweplein waar we op een van de leuke terrasjes onze wandeling afsluiten.