Activity

Κράσι - Μινωικός οικισμός στο Καρφί - Κορυφή Καρφί - Αρχαίος οικισμός στην Παπούρα - Οροπέδιο Νήσιμος (κυκλική)

Download

Trail photos

Photo ofΚράσι - Μινωικός οικισμός στο Καρφί - Κορυφή Καρφί - Αρχαίος οικισμός στην Παπούρα - Οροπέδιο Νήσιμος (κυκλική) Photo ofΚράσι - Μινωικός οικισμός στο Καρφί - Κορυφή Καρφί - Αρχαίος οικισμός στην Παπούρα - Οροπέδιο Νήσιμος (κυκλική) Photo ofΚράσι - Μινωικός οικισμός στο Καρφί - Κορυφή Καρφί - Αρχαίος οικισμός στην Παπούρα - Οροπέδιο Νήσιμος (κυκλική)

Author

Trail stats

Distance
7.52 mi
Elevation gain
2,425 ft
Technical difficulty
Moderate
Elevation loss
2,425 ft
Max elevation
3,770 ft
TrailRank 
90 4.8
Min elevation
3,770 ft
Trail type
Loop
Moving time
3 hours 19 minutes
Time
5 hours 37 minutes
Coordinates
2165
Uploaded
March 5, 2022
Recorded
March 2022
  • Rating

  •   4.8 2 Reviews

near Krási, Crete (Greece)

Viewed 747 times, downloaded 36 times

Trail photos

Photo ofΚράσι - Μινωικός οικισμός στο Καρφί - Κορυφή Καρφί - Αρχαίος οικισμός στην Παπούρα - Οροπέδιο Νήσιμος (κυκλική) Photo ofΚράσι - Μινωικός οικισμός στο Καρφί - Κορυφή Καρφί - Αρχαίος οικισμός στην Παπούρα - Οροπέδιο Νήσιμος (κυκλική) Photo ofΚράσι - Μινωικός οικισμός στο Καρφί - Κορυφή Καρφί - Αρχαίος οικισμός στην Παπούρα - Οροπέδιο Νήσιμος (κυκλική)

Itinerary description

Μια υπέροχη πεζοπορία στα παλιά μινωικά μονοπάτια του οροπεδίου Λασιθίου. Η περιοχή στα βόρεια του οροπεδίου κατοικήθηκε από τους Μινωίτες μετά την κάθοδο των Δωριέων στο νησί. Θα περπατήσουμε κυκλική διαδρομή που ξεκινάει από το χωριό Κράσι με τον μνημειακό πλάτανο και τη μεγάλη βρύση και περνάει κατά σειρά από τις πηγές Πασπαρά, τη θρυλική "βιτσιλόβρυση", τον αρχαίο μινωικό οικισμό στο Καρφί, την κορυφή Καρφί και μικρή Κοπράνα, την πηγή Αστοιβιδερού, τον αρχαίο οικισμό στην Παπούρα, το οροπέδιο Νήσιμου και καταλήγει πάλι στο χωριό Κράσι. Όλη η πεζοπορική διαδρομή είναι πάνω σε μονοπάτια στα όρια των δύο ανατολικότερων νομών της Κρήτης με εντυπωσιακή θέα τόσο στην μια πλευρά όσο και στην άλλη.
Μία διαδρομή με εκπληκτικά πανοράματα προς το οροπέδιο Λασιθίου και τις κορυφές του, την βόρεια πλευρά του νησιού με τα χωριά Κερά, Γωνιές και Αβδού αλλά και το φράγμα Αποσελέμη καθώς και την Σελένα και μεγάλο ιστορικό ενδιαφέρον αφού θα συναντήσουμε απομεινάρια οικισμών που άκμασαν σε μία άλλη εποχή και ιστορικές πηγές για να δροσιστούμε. Η διαδρομή είναι μέτριας δυσκολίας λόγω της υψομετρικής διαφοράς και ενός σημείου προς το τέλος που χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή σε περίπτωση που κάποιος δεν θέλει να ακολουθήσει την εναλλακτική που δίνεται.

Waypoints

PictographReligious site Altitude 1,932 ft
Photo ofΙερός Ναός Αφέντη Χριστού Photo ofΙερός Ναός Αφέντη Χριστού

Ιερός Ναός Αφέντη Χριστού

Μια όμορφη πέτρινη δίκλιτη εκκλησία.

PictographIntersection Altitude 1,952 ft
Photo ofΔιασταύρωση Photo ofΔιασταύρωση

Διασταύρωση

Σ' αυτό το σημείο συναντάμε πινακίδα η οποία μας ενημερώνει για τις πεζοπορικές διαδρομές της περιοχής. Εμείς ακολουθούμε τον πετρόχτιστο δρόμο στα αριστερά μας προς την κεντρική πλατεία με τους πλάτανους και την πέτρινη μεγάλη βρύση του χωριού.

PictographMonument Altitude 1,969 ft
Photo ofΜνημείο Photo ofΜνημείο Photo ofΜνημείο

Μνημείο

Ένα μνημείο αφιερωμένο στους πεσόντες υπέρ της πατρίδος του χωριού. Απέναντι ένα μνημείο από το δήμο Μαλλίων αφιερωμένο στην πνευματική οικογένεια των Αλεξίου (Λευτέρης Αλεξίου, Έλλη Αλεξίου και Γαλάτεια Καζαντζάκη Αλεξίου).

PictographMountain hut Altitude 1,975 ft
Photo ofΚράσι Photo ofΚράσι Photo ofΚράσι

Κράσι

Το Κράσι είναι ένα παραδοσιακό, ορεινό χωριό σε υψόμετρο 600 μ, σε απόσταση 46 χλμ βορειοδυτικά από το Ηράκλειο και βρίσκεται στους πρόποδες του όρους Σελένα (1559μ). Βρίσκεται πάνω από την Σταλίδα και μόλις 8 χλμ μετά από τον Μοχό στον δρόμο για το Οροπέδιο Λασιθίου. Ο επισκέπτης, ανεβαίνοντας τον ανηφορικό και γεμάτο στροφές δρόμο με κατεύθυνση το Κράσι, έχει την ευκαιρία να θαυμάσει την πανοραμική θέα της βόρειας ακτογραμμής του Δήμου Χερσονήσου. Στα βορειοανατολικά του χωριού, στους πρόποδες του όρους Σελένα ,συναντάμε ένα δάσος που αποτελείται κυρίως από αζιλάκους και σπάνιους πρίνους που απαντώνται κυρίως στην Κρήτη. Το δάσος είναι επισκέψιμο μέσω μονοπατιών που ξεκινούν από το Κράσι αλλά και τα Μάλια. Το έδαφος στην περιοχή χαρακτηρίζεται πετρώδες με εξαίρεση το μικρό οροπέδιο στα πόδια του οικισμού ,στην βόρειο ανατολική του πλευρά, που αν και μικρό σε έκταση, έχει πολύ εύφορο έδαφος. Το Κράσι είναι ένας αγροτικός οικισμός με κύρια απασχόληση των κατοίκων την ελαιοκαλλιέργεια και την κτηνοτροφία. Από αρχαιολογικής άποψης, ένα από τα αξιοθέατα της περιοχής είναι ένας Πρωτομινωικός τάφος, που ανακαλύφθηκε το 1929 από τον Σπυρίδων Μαρινάτο και βρίσκεται στη θέση Αρμί, μετά το δυτικό άκρο του χωριού, σε απόσταση 300 μ. από την εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου. Πρόκειται για ένα κυκλικό θολωτό τάφο με κυκλαδική επίδραση που περιείχε διάσπαρτα οστά και όστρακα της Μινωικής περιόδου. Αρχαιολογικές έρευνες αποκάλυψαν οικιστικά και ταφικά κατάλοιπα των μινωικών χρόνων στην ευρύτερη περιοχή. Αναφορές σε ενετικές απογραφές επιβεβαιώνουν την μακραίωνη ιστορία του Κρασίου, σε συμβόλαια του 1280 Crassi καθώς και το 1583 όπου είχε 169 κατοίκους (Καστροφύλακας, Κ94), ενώ στην περίοδο της Τουρκοκρατίας δεν κατοικούσαν Τούρκοι. Όσον αφορά το Κράσι, φτάνοντας κανείς στην πλατεία του χωριού, θα δει να δεσπόζουν στο τοπίο οι 3 πελώριοι πλάτανοι και οι Βρύσες. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει ο μεγαλύτερος ,ο υπεραιωνόβιος πλάτανος ηλικίας 2400 ετών που βρίσκεται δίπλα από τη “Μεγάλη Βρύση” η οποία αποτελείται από δυο πηγές που τρέχουν καθαρό νερό όλο το χρόνο. Είναι επίσης γνωστό ότι ο Νίκος Καζαντζάκης πέρασε αρκετά καλοκαίρια της δεκαετίας του 1910-1920 με την παρέα του στο Κράσι, όπου είναι και τόπος καταγωγής της συζύγου του Γαλάτειας Αλεξίου. Στο Κράσι ηρεμούσε και εμπνεόταν και αυτό διαφαίνεται στα έργα του όπως στον “Καπετάν Μιχάλη” όπου αρκετές σκηνές εκτυλίσσονται στη σκιά του γέρικου πλατάνου, στη Σελένα. Άνθρωποι του πνεύματος και των γραμμάτων επέλεγαν το Κράσι για ανάπαυση αλλά και σαν χώρο έμπνευσης και δημιουργίας. Έτσι δημιουργήθηκε στο χωριό “ Το Σπίτι της Λογοτεχνίας “ το 2009 όπου στεγάστηκε σε ένα κτίριο του 1882 και διαμορφώθηκε από την τεχνική διεύθυνση του Δήμου ώστε να μπορεί να φιλοξενεί νέους συγγραφείς και ανθρώπους του πνεύματος. Στην Ευρώπη υπάρχουν 13 σπίτια λογοτεχνίας. Οι χώρες που συμμετέχουν είναι: Γερμανία, Βέλγιο, Ισπανία, Γαλλία, Μ. Βρετανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ιρλανδία, Ιταλία, Ολλανδία, Σλοβακία, Σουηδία. Το 2000 δημιουργήθηκε και το Δίκτυο Διεθνών Κέντρων Μεταφραστών Λογοτεχνίας. Μια βόλτα στα γραφικά στενά του χωριού όπου υπάρχουν πετρόκτιστα σπίτια κρητικής αρχιτεκτονικής και καλοδιατηρημένες ιστορικές εκκλησίες φτάνει για να νιώσει ο επισκέπτης την ζεστασιά και την φιλοξενία των τοπικών κατοίκων. Στο Κράσι υπάρχουν αρκετά καφενεία και παραδοσιακές ταβέρνες που φημίζονται για τα παραδοσιακά φαγητά τους ψημένα σε ξυλόφουρνους. Ο οικισμός του Κρασίου ανήκει σε προστατευόμενη φυσική περιοχή NATURA 2000, η οποία χρήζει συνολικής προστασίας και διαχείρισης,ενώ ο μνημειακός πλάτανος ανακηρύχτηκε με το προεδρικό διάταγμα 29/8/2011 ως διατηρητέο μνημείο φύσης.

PictographTree Altitude 2,014 ft
Photo ofΜνημειακός πλάτανος Photo ofΜνημειακός πλάτανος Photo ofΜνημειακός πλάτανος

Μνημειακός πλάτανος

Στη Μεγάλη Βρύση του χωριού Κράσι της επαρχίας Πεδιάδας βρίσκονται τρεις αιωνόβιοι πλάτανοι που αποτελούν τα στολίδια του χωριού. Σημαντικότερος είναι ο πλάτανος που βρίσκεται στο κέντρο της πλατείας, ο γερο-Πλάτανος όπως τον λένε, που θεωρείται ο παλαιότερος και μεγαλοπρεπέστερος από τους πλάτανους της Κρήτης και ένας από τους μεγαλύτερους στην Ελλάδα. Η περίμετρος του κορμού του είναι περίπου 24 μέτρα και η ηλικία του υπολογίζεται στα 2400 χρόνια, καθώς λέγεται ότι σε κάθε μέτρο περιμέτρου αντιστοιχούν 100 χρόνια. Είναι ογκώδης, έχει τεράστια κλαδιά και πυκνή φυλλωσιά, που καλύπτει όλη την πλατεία του χωριού. Δίπλα στον πλάτανο υπάρχουν δύο πηγές – βρύσες που τρέχουν με γάργαρο νερό σχεδόν όλο το χρόνο και τροφοδοτούν τις ρίζες του γιγάντιου αυτού δέντρου. Ο πλάτανος αυτός κατά τη διάρκεια της μακραίωνης ιστορίας του υπήρξε μάρτυρας αμέτρητων γεγονότων. Υπήρξε το κέντρο της κοινωνικής και πνευματικής ζωής του τόπου. Είναι γνωστό ότι ο Νίκος Καζαντζάκης πέρασε αρκετά καλοκαίρια της δεκαετίας 1910-1920 με την παρέα του στο Κράσι, τόπος καταγωγής της συζύγου του Γαλάτειας Αλεξίου.

PictographFountain Altitude 2,021 ft
Photo ofΜεγάλη Βρύση Photo ofΜεγάλη Βρύση Photo ofΜεγάλη Βρύση

Μεγάλη Βρύση

Στο ψηλότερο σημείο του χωριού είναι η «Μεγάλη Βρύση» , πηγή με άφθονα νερά, τα οποία αρδεύουν μια μεγάλη περιοχή, με πολλά καρποφόρα δέντρα, κυρίως καρυδιές. Οι Βρύσες στο Κράσι αποτελούν ένα από τα ωραιότερα συγκροτήματα ύδρευσης στην Κρήτη. Σύμφωνα με την αναγραφόμενη πινακίδα, κατασκευάστηκαν το 1890 με δαπάνες της κοινότητας από Μοχιανούς μαστόρους που ήταν περιζήτητοι και καταξιωμένοι. Οι Βρύσες είναι δύο και όπως τις αναφέρουν οι κάτοικοι η πάνω Βρύση και η κάτω. Είναι θολωτές με μια γούρνα η καθεμία. Ακριβώς δίπλα στην κάτω Βρύση βρίσκονται οι πέτρινες γούρνες του χωριού στις οποίες τα παλιά χρόνια ήταν ο τόπος συνάντησης των γυναικών και των μικρών παιδιών αφού εκεί περνούσαν ατέλειωτες ώρες ασχολούμενες με το πλύσιμο των ρούχων.

PictographWaypoint Altitude 2,028 ft
Photo ofΤαμπέλα

Ταμπέλα

Σε αυτό το σημείο συναντάμε ταμπέλα η οποία μας δείχνει τα σημάδια που θα ακολουθήσουμε κατά τη διαδρομή μας.

PictographIntersection Altitude 2,057 ft
Photo ofΔιασταύρωση

Διασταύρωση

Σε αυτή την διασταύρωση ακολουθούμε το καλντερίμι στα αριστερά μας για να οδηγηθούμε στον Ιερός Ναός Αγίων Παρασκευής και Παντελεήμονα.

PictographReligious site Altitude 2,057 ft
Photo ofΙερός Ναός Αγίων Παρασκευής και Παντελεήμονα Photo ofΙερός Ναός Αγίων Παρασκευής και Παντελεήμονα Photo ofΙερός Ναός Αγίων Παρασκευής και Παντελεήμονα

Ιερός Ναός Αγίων Παρασκευής και Παντελεήμονα

Δύκλιτος καμαροσκεπής ναός που τιμάται η Αγία Παρασκευή και ο Άγιος Παντελεήμονας. Βρίσκεται στην ανατολική άκρη του χωριού, μέσα σε ένα ειδυλλιακό τοπίο γεμάτο από ελιές, δρύες, πρίνους και κυπαρίσσια. Ολόκληρος ο ναός καλύπτεται από τα κλωνάρια ενός τεράστιου δρυ ο οποίος το καλοκαίρι δροσίζει τους πιστούς που προσέρχονται στην μνήμη των τιμώμενων αγίων στις 26 και 27 Ιουλίου. Πιθανολογείται ότι το κλίτος της Αγίας Παρασκευής υπήρχε και στη συνέχεια χτίστηκε το νότιο, του Αγίου Παντελεήμονα. Τα δύο κλίτη επικοινωνούν μεταξύ τους με δύο οξυκόρυφα ανοίγματα στον κυρίως ναό, ενώ στο ιερό με ένα χαμηλότερο άνοιγμα. Το τέμπλο είναι σύγχρονο και χωριστό για κάθε κλίτος, ενώ κοσμείται από τις εικόνες της Βρεφοκρατούσας, της Ευρέσεως του Τιμίου Σταυρού (1881), της Αγίας Παρασκευής (1871), του Αγίου Κωνσταντίνου και της Αγίας Ελένης, της Ζωοδόχου Πηγής (1886), του Παντοκράτορος (1871) και του Αγίου Παντελεήμονα (1872). Η είσοδος του ναού βρίσκεται στην δυτική πλευρά του νότιου κλίτους καθώς και στον βόρειο τοίχο του βόρειου κλίτους.

PictographIntersection Altitude 2,044 ft
Photo ofΔιασταύρωση

Διασταύρωση

Σ' αυτή τη διασταύρωση ακολουθούμε το χωματόδρομο στα δεξιά μας όπως μας υποδεικνύει η ταμπέλα.

PictographDoor Altitude 2,113 ft
Photo ofΠόρτα

Πόρτα

Εδώ συναντάμε μία πόρτα όπου καλό είναι αφού την περάσουμε να την ξανακλείσουμε.

PictographPanorama Altitude 2,287 ft
Photo ofΘέα Photo ofΘέα Photo ofΘέα

Θέα

Υπέροχη θέα στο μικρό οροπέδιο του Κράσιου.

PictographDoor Altitude 2,300 ft
Photo ofΠόρτα

Πόρτα

Ακόμα μία πόρτα όπου καλό είναι αφού την περάσουμε να την ξανακλείσουμε.

PictographFountain Altitude 2,385 ft
Photo ofΠηγές Πασπαρά Photo ofΠηγές Πασπαρά Photo ofΠηγές Πασπαρά

Πηγές Πασπαρά

Εδώ συναντάμε τις πηγές Πασπαρά όπως ονομάζονται όπου υπάρχει βρύση και χώρος για να ξαποστάσουμε από τον ανήφορο. Ακόμα από δω ξεκινάει το το ρυάκι του πασπαρά με το γάργαρο νερό, και δίπλα στέκεται ο Κάστελος πελώριος βράχος. Η παράδοση λέει ότι κάποτε ένας βοσκός καθόταν πάνω σε μια πέτρα παίζοντας το θιαμπόλι και απολαμβάνοντας τη θέα της πεδιάδας, κάποια στιγμή ταξιδεύοντας με τη μουσική αφαιρέθηκε και το θιαμπόλι του έπεσε σε μια τρύπα όσο και αν έψαξε δεν το βρήκε, μετά από χρόνια το θιαμπόλι βρέθηκε στη παραλία του Καρτερού.

PictographRuins Altitude 2,608 ft
Photo ofΕρείπια Photo ofΕρείπια Photo ofΕρείπια

Ερείπια

Εδώ συναντάμε πολλά πέτρινα ερείπια, σημάδια μιας άλλης εποχής που ίσως είναι κομμάτι του Μινωικού οικισμού που άκμασε στην κορυφή Καρφί πιο δίπλα.

PictographPanorama Altitude 2,802 ft
Photo ofΘέα Photo ofΘέα Photo ofΘέα

Θέα

Υπέροχη θέα στο φράγμα του Αποσελέμη, τα χωριά Αβδού και Γωνιές και την ευρύτερη περιοχή του Μαύρου Αζίλακα.

PictographIntersection Altitude 2,930 ft
Photo ofΔιασταύρωση Photo ofΔιασταύρωση Photo ofΔιασταύρωση

Διασταύρωση

Η περιοχή εδώ ονομάζεται Καλός Λάκκος και συναντάμε ένα σταυροδρόμι μονοπατιών. Το μονοπάτι στα αριστερά μας οδηγεί στο Βραχάσι, το μονοπάτι στα δεξιά μας οδηγεί πίσω στο χωριό Κράσι ή στο χωριό νερά και το μονοπάτι ευθεία θα μας οδηγήσει στην κορυφή Καρφί. Εμείς επιλέγουμε να ακολουθήσουμε το μονοπάτι προς την κορυφή και το μινωικό οικισμό στο Καρφί.

PictographWaypoint Altitude 2,936 ft
Photo ofΔιασταύρωση

Διασταύρωση

Η ταμπέλα εδώ μας ενημερώνει για το μονοπάτι που οδηγεί στην κορυφή και τον Μινωικό οικισμό στο Καρφί.

PictographRuins Altitude 3,143 ft
Photo ofΕρείπια Photo ofΕρείπια Photo ofΕρείπια

Ερείπια

Εδώ συναντάμε ένα σύμπλεγμα με πέτρινα ερείπια, που ίσως είναι κομμάτι του Μινωικού οικισμού που άκμασε στην κορυφή Καρφί πιο δίπλα.

PictographPanorama Altitude 3,140 ft
Photo ofΘέα Photo ofΘέα Photo ofΘέα

Θέα

Όσο ανεβαίνουμε η θέα γίνεται όλο και πιο εντυπωσιακή. Από εδώ μπορούμε να απολαύσουμε το φράγμα του Αποσελέμη τα χωριά Γωνιές και Αβδού καθώς και την χιονισμένη κορυφή Σπαθί στο βάθος.

PictographDoor Altitude 3,176 ft
Photo ofΠόρτα

Πόρτα

Άλλη μία πόρτα όπου καλό είναι αφού την περάσουμε να την ξανακλείσουμε.

PictographPanorama Altitude 3,255 ft
Photo ofΘέα Photo ofΘέα

Θέα

Σ' αυτό το σημείο ακριβώς από πάνω μας και αριστερά μας υψώνονται η Μικρή Κόπρανα και το Καρφί.

PictographRuins Altitude 3,346 ft
Photo ofΝεκροταφείο ή Μνήματα

Νεκροταφείο ή Μνήματα

Σ' αυτή την περιοχή θα παρατηρήσουμε φυτεμένους 17 μικρούς θολωτούς μινωικούς τάφους κάτι που δίνει δίκαια το όνομα "Μνήματα" στην περιοχή. Πολλοί από αυτούς ήταν συλημένοι. Οι αρχαιοκάπηλοι έρχονταν όταν άρχιζε να λιώνει το χιόνι για να εντοπίσουν τους τάφους. Στις περιοχές όπου υπάρχουν τάφοι, το χιόνι λιώνει πιο γρήγορα, καθώς από κάτω ο αέρας ανεβάζει τη θερμοκρασία. Μάλιστα λέγεται ότι κάποιος κάτοικος του Οροπεδίου Λασιθίου, του οποίου η οικογένεια σήμερα έχει τεράστια περιουσία, έγινε πάμπλουτος όταν εντόπισε μια χρυσή γουρούνα και τα γουρουνάκια της σε έναν από αυτούς τους τάφους.

PictographFountain Altitude 3,412 ft
Photo ofΒιτσιλόβρυση ή Πηγή των αετών Photo ofΒιτσιλόβρυση ή Πηγή των αετών Photo ofΒιτσιλόβρυση ή Πηγή των αετών

Βιτσιλόβρυση ή Πηγή των αετών

Η ύδρευση των κατοίκων του αρχαίου οικισμού γινόταν από την "πηγή των αετών" ή "βιτσιλόβρυση" όπως χαρακτηρίζεται λόγω του υψομέτρου και ότι βιτσίλες λένε στην περιοχή τα όρνια και η οποία πρέπει τότε να είχε μεγαλύτερη ποσότητα νερού στο παρελθόν. Σήμερα η πέτρινη βρύση φέρει την επιγραφή : "...Ω ΞΕΙΝ ΕΥ ΜΕΝ ΠΙΝΕ ΧΑΡΙΝ Δ΄ΕΧΕ ΤΟΙΣΙ ΤΟ ΠΙΣΤΡΟΝ ΔΕΙΜΑΣΙΝ ΧΗΜΙΝ ΗΝ ΣΤΟΜΑΘ'ΑΥΛΛΕΑ ΕΝΘΥΜΙΟΝ ΤΩΝ ΑΓΓΛΙΚΩΝ ΑΡΧΑΙΟ- ΛΟΓΩΝ ΧΓΗΗΗΗΔΔΔΓΙΙΙ... " που όπως αναφέρει αποτελεί ενθύμιο της Αγγλικής Αρχαιολογικής Σχολής που είχε ξεκινήσει την ανασκαφή στον αρχαίο οικισμό στο Καρφί υπό την εποπτεία του αρχαιολόγου John D. Pendlebury από το 1930. Η πέτρινη βρύση σήμερα τρέχει λίγο νερό που ξεδιψά τους πεζοπόρους που περνούν από την περιοχή, είναι όμορφα φτιαγμένη περίτεχνα με τετράγωνα πελέκια σχηματίζοντας ένα μικρό τετράγωνο χώρο περίπου τεσσάρων τ.μ.. Στην αρχή του αριστερού τοιχείου και κάτω χαμηλά υπάρχει άλλη μια πέτρα με σκαλισμένα γράμματα που αναφέρει όσους βοήθησαν στην κατασκευή της : Δ. ΡΟΜΠΕΡΤΣΟΝ ΜΕ ΣΥΝΕΓΡΑΨΕ, Ε.ΓΚΙΛΛ ΜΕ ΕΣΧΕΔΙΑΣΕ, Μ.Π.Γ, ΚΑΡΓΙΩΤΗΣ ΚΑΙ Ν.Κ.ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ ΜΕ ΚΤΙΣΑΝΕ ΙΟΥΝΙΟΣ 1939 Την φροντίδα σχεδίασης της πηγής είχε ο ίδιος που δημιούργησε και την γνωστή γραμματοσειρά που χρησιμοποιήθηκε αρχικά στις γραφομηχανές ενώ υπάρχει ακόμα και σήμερα κατοχυρωμένη με το όνομα του και στους υπολογιστές. Ήταν και αυτός Άγγλος, γλύπτης, γραφίστας, και σχεδιαστής τύπου, με πολλά έργα σε όλη την Αγγλία και απογόνους επίσης διάσημους σχεδιαστές ακόμα και σήμερα στην "Γηραιά Αλβιώνα". Οι Καργιώτης και Αποστολάκης που αναφέρονται επίσης στην επιγραφή ήταν κτίστες από το Τζερμιάδο που βοηθούσαν τον Άγγλο αρχαιολόγο στις ανασκαφές αλλά και στο κτίσιμο της Βρύσης, ο οποίος εκείνη την περίοδο έμενε μόνιμα στο μεγάλο Λασιθιώτικο χωριό.

PictographRuins Altitude 3,602 ft
Photo ofΕρείπια Photo ofΕρείπια

Ερείπια

Όσο ανηφορίσουμε προς τον Μινωικό οικισμό στο Καρφί η παρουσία των πέτρινων ερειπίων γίνεται όλο και πιο έντονη.

Photo ofΜινωικός οικισμός στο Καρφί Photo ofΜινωικός οικισμός στο Καρφί Photo ofΜινωικός οικισμός στο Καρφί

Μινωικός οικισμός στο Καρφί

Εδώ βρίσκονται τα ερείπια ενός από τους σημαντικότερους ύστερο-μινωικούς οικισμούς. Το αρχαίο όνομα του οικισμού δεν διασώθηκε και έτσι είναι γνωστός ως «Μινωικός οικισμός στο Καρφί». Στο ύψωμα αρχικά υπήρχε ιερό κορυφής από τη μεσομινωική εποχή 2200 - 1550 π.Χ. Ο οικισμός όμως αναπτύχθηκε μεταξύ 1200 - 1100 π.Χ. μετά την κάθοδο από τους Δωριείς οι οποίοι ήταν ένα ελληνικό φύλο που μετανάστευσε από την ηπειρωτική Ελλάδα στη Κρήτη. Ο Μινωικός πολιτισμός σταδιακά παρήκμασε και διατηρήθηκε μόνο σε κάποιες δυσπρόσιτες θέσεις σε κορυφές βουνών – ιδιαίτερα στο ανατολικό τμήμα του νησιού – που προφανώς παρείχαν ασφάλεια. Οικισμός όπως το Καρφί στα βουνά του Λασιθίου, κατοικήθηκε από τους Μινωίτες, οι οποίοι αποκαλούσαν τους εαυτούς τους Ετεοκρήτες (αληθινοί Κρήτες, αυτόχθονες). Οι Μινωίτες , κυνηγημένοι από τους Δωριείς, μετακινήθηκαν από τα πεδινά στα ορεινά και επέλεξαν το ύψωμα για αμυντικούς λόγους καθώς αποτελούσε απόκρημνη και φυσικά οχυρή θέση σε μεγάλο υψόμετρο με εξαιρετική εποπτεία στο Κρητικό πέλαγος και στο Οροπέδιο του Λασιθίου. Ανέπτυξαν ένα μεγάλο και αξιόλογο οικισμό μέχρι το 725 π.Χ. όπου και εγκαταστάθηκαν χαμηλότερα, βορειοανατολικά του χωριού Λαγού, στο ύψωμα Παπούρα (υψόμετρο 1.026 μ.,) ο οποίος και κατοικήθηκε αδιάλειπτα έως τα ρωμαϊκά χρόνια. Ο οικισμός χτίστηκε στην ανατολική πλευρά της κορυφής Καρφί και καταλάμβανε όλη την επίπεδη έκταση μεταξύ των κορυφών Μικρή και Μεγάλη Κoπράνα και, σύμφωνα με τους ερευνητές, ο πληθυσμός του υπολογίζεται ότι ήταν περίπου 3500 κάτοικοι που ζούσαν από την κτηνοτροφία, το κυνήγι αλλά και την καλλιέργεια της ελιάς. Στην περιοχή εντοπίστηκαν συγκροτήματα μονώροφων οικιών, με στενά πλακόστρωτα δρομάκια και αυλές. Αξιοσημείωτη είναι, επίσης, η ύπαρξη οργανωμένου δικτύου ύδρευσης και αποχέτευσης των αποβλήτων και των νερών της βροχής στον οικισμό. Επιπλέον, ανακαλύφθηκε ένα μεγάλο τριμερές κτίριο που λειτουργούσε ως ιερό. Στο ιερό αυτό βρέθηκαν αρκετά τελετουργικά αγγεία, λατρευτικά αντικείμενα και αγαλματίδια, συμπεριλαμβανόμενης και της θεότητας με τα υψωμένα χέρια σε στάση δέησης που εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείου του Ηρακλείου. Γενικά τα ευρήματα ήταν κυρίως αγγεία και αντικείμενα καθημερινής χρήσης. Η ύδρευση του Μινωικού οικισμού πιθανότατα γινόταν από την πηγή Βιτσιλόβρυση (βιτσίλες λένε στην περιοχή τα όρνια). Η πηγή, που εκείνη την εποχή θα πρέπει να είχε περισσότερο νερό, βρίσκεται σε μικρή απόσταση, περίπου τα 100 μέτρα χαμηλότερα, από τον οικισμό. Επίσης, κοντά στον οικισμό, η ανασκαφική έρευνα έφερε στο φως δύο νεκροταφεία όπου εντοπίστηκαν υπολείμματα δεκαεπτά θολωτών τάφων. Ο οικισμός ανακαλύφθηκε από τον Arthur Evans το 1896 και οι ανασκαφές συνεχίστηκαν από τον αρχαιολόγο John D. Pendlebury το 1930 καθώς και από την Αγγλική Αρχαιολογική Σχολή τα έτη 1937-39. Οι ανασκαφείς, αφού ολοκλήρωσαν τις έρευνες τους, άφησαν τα ερείπια χωρίς να κάνουν αναστηλωτικές- στερεωτικές εργασίες, με αποτέλεσμα σήμερα να έχουν σωθεί μόνο τα θεμέλια του τότε οικισμού. Η πρόσβαση στο Καρφί αξίζει, όχι τόσο για τον αρχαιολογικό χώρο καθ'αυτόν, όσο για την ωραία διαδρομή και την εκπληκτική θέα στις τριγύρω περιοχές, αλλά και για να αναρωτηθεί κάποιος ποιοι λόγοι οδήγησαν τόσους ανθρώπους να αποσυρθούν σε ένα τόσο απόκοσμο μέρος. Η πρόσβαση γίνεται είτε με χωματόδρομο που ξεκινάει κοντά στην Κερά και σταματάει κοντά στη Βιτζιλόβρυση, είτε ακολουθώντας το μονοπάτι Ε4 που ξεκινάει από το ναό της Αγίας Αριάδνης στο οροπέδιο του Νήσιμου (πρόσβαση από το Τζερμιάδων).

PictographSummit Altitude 3,730 ft
Photo ofΜικρή Κοπράνα Photo ofΜικρή Κοπράνα Photo ofΜικρή Κοπράνα

Μικρή Κοπράνα

Η Μικρή Κοπράνα είναι ένα ύψωμα περίπου 1120 μ. στα βουνά της Σελένας στα ανατολικά του ελληνικού νησιού της Κρήτης. Ενώ η κορυφή είναι προσβάσιμη από τα νότια και τα ανατολικά, πέφτει απότομα προς τα βόρεια. Στα δυτικά πέφτει απότομα για λίγα μέτρα και στη συνέχεια η κλίση είναι πιο γλυκιά. Η κορυφή Καρφί, περίπου 170 μ. ανατολικότερα. Περίπου 400 μέτρα νότια βρίσκεται το ύψωμα Μεγάλη Κόπράνα.

PictographSummit Altitude 3,711 ft
Photo ofΚορυφή Καρφί Photo ofΚορυφή Καρφί Photo ofΚορυφή Καρφί

Κορυφή Καρφί

Το Καρφί είναι βουνοκορφή στη Σελένα των Λασιθιώτικων Βουνών, νότια από το χωριό Κράσι, σε υψόμετρο 1148 μ., ένα χαρακτηριστικά μεγάλο βραχώδες εξόγκωμα, το οποίο θυμίζει καρφί και έχει δώσει το όνομα του στη ευρύτερη περιοχή με απίστευτη θέα προς τις βόρειες ακτές της Κρήτης και το Οροπέδιο Λασιθίου, ψηλά πάνω από τη Μονή Κεράς Καρδιωτίσσης.

PictographWaypoint Altitude 3,694 ft
Photo ofΜονοπάτι Ε4 Τζερμιάδο - Νήσιμος - Καρφί

Μονοπάτι Ε4 Τζερμιάδο - Νήσιμος - Καρφί

Εδώ συναντάμε το μονοπάτι Ε4 Τζερμιάδο - Νήσιμος - Καρφί. Αυτό το μικρό τμήμα του μονοπατιού Ε4 προσφέρει μια πολύ ωραία και αρκετά εύκολη εμπειρία στην απόκοσμη κορυφή Καρφί όπου οι Μινωίτες εγκαταστάθηκαν γύρω στο 1200 π.Χ., μετά την ξαφνική καταστροφή των μεγάλων μινωικών κέντρων και του πολιτισμού τους. Η θέα από την κορυφή προς την κοιλάδα του Αβδού και την λίμνη του φράγματος Αποσελέμη είναι καταπληκτική. Η πορεία ξεκινάει από το Τζερμιάδο, το οποίο είναι η πρωτεύουσα του Οροπεδίου Λασιθίου. Ανηφορίζει σε τσιμεντόδρομο και φτάνει στο μικρό οροπέδιο του Νήσιμου και μέσω χωματόδρομου μέχρι την εκκλησία της Αγίας Αριάδνης, το μοναδικό ναό στην Ελλάδα αφιερωμένο στην άγνωστη αυτή Αγία. Λίγα μέτρα δυτικότερα ξεκινάει το μονοπάτι που ανηφορίζει στο Καρφί. Το μονοπάτι συνεχίζει προς την κορυφή Καρφί και γύρω μπορούμε ακόμα να διακρίνουμε τις βάσεις των κτιρίων που σχημάτιζαν αυτόν τον οικισμό φάντασμα στη λεγόμενη Σκοτεινή Εποχή (1200 π.Χ. - 800 π.Χ.). Οι κάτοικοι έπαιρναν το πολύτιμο νερό από την παρακείμενη πηγή της Βιτσιλόβρυσης, την οποία συναντάμε αν ακολουθήσουμε το άλλο μονοπάτι που έρχεται βόρεια από το Καρφί.

PictographDoor Altitude 3,638 ft
Photo ofΠόρτα

Πόρτα

Εδώ συναντάμε ακόμα μία πόρτα όπου καλό είναι αφού την περάσουμε να την ξανακλείσουμε.

PictographFountain Altitude 3,287 ft
Photo ofΠηγή Αστοιβιδερού Photo ofΠηγή Αστοιβιδερού Photo ofΠηγή Αστοιβιδερού

Πηγή Αστοιβιδερού

Σ' αυτό το σημείο του μονοπατιού συναντάμε την πηγή νερού του Αστοιβιδερού («αστοιβιδερος» είναι ο τόπος που έχει πολλές αστοιβίδες, τυπικός θάμνος των κρητικών φρυγανότοπων), από όπου έπαιρνε νερό όλο το οροπέδιο για πότισμα καλλιεργειών και ζώων. Το νερό του αστοιβιδερού θεωρείται από πολλούς σαν το πιο γευστικό όλης της περιφέρειας του Οροπεδίου Λασιθίου. Απέναντι παρατηρούμε τις πετρόχτιστες πεζούλες που οι Μινωίτες κατασκεύασαν για να κρατήσουν το χώμα και να καλλιεργήσουν σε ένα τόσο αφιλόξενο μέρος. Το μονοπάτι συνεχίζει προς το οροπέδιο του Νήσιμου.

PictographInformation point Altitude 3,140 ft
Photo ofΠληροφορίες Photo ofΠληροφορίες

Πληροφορίες

Σ' αυτό το σημείο συναντάμε πινακίδα με ιστορικές πληροφορίες της ευρύτερης περιοχής. Ακόμα πιο δίπλα υπάρχει ένα πέτρινο κιόσκι όπου μπορούμε να ξεκουραστούμε.

PictographReligious site Altitude 3,104 ft
Photo ofΙερός Ναός Αγίας Αριάδνης Photo ofΙερός Ναός Αγίας Αριάδνης Photo ofΙερός Ναός Αγίας Αριάδνης

Ιερός Ναός Αγίας Αριάδνης

Ο Ιερός ναός της Αγίας Αριάδνης βρίσκεται 56 χλμ. νοτιοανατολικά του Ηρακλείου, σε 1000 μ. υψόμετρο στο οροπέδιο Νησίμου. Τον εντυπωσιακό αυτό τόπο διάλεξε ο Τζερμιαδιανός οδοντίατρος Μανόλης Νικολάου Σπανάκης και έκτισε, με τη βοήθεια της οικογένειάς του και του αδερφού του Γεωργίου Νικολάου Σπανάκη, ένα μικρό εκκλησάκι αφιερωμένο στην Αγία Αριάδνη και εις μνήμη της μάνας του Αριάδνης Σπανάκη-Βογιάκη. Δυστυχώς γι’ αυτόν και την οικογένειά του έφυγε άδικα από τη ζωή, πριν λίγα χρόνια. Πανέξυπνος, ευρηματικός, πρωτοτυπούσε και ξάφνιαζε ευχάριστα, με τι ενέργειές του. Δημιουργούσε ευχάριστη ατμόσφαιρα και πολιτισμό (πολιτιστικές εκδηλώσεις) σε όλους τους τόπους που εργάστηκε και έζησε. Έβλεπε τα πράγματα, τη ζωή, από μια έξυπνη προοδευτική οπτική γωνία. Ο Μανόλης μελετώντας τον βίο της Αγίας Αριάδνης, πιστεύω, να σκέφτηκε ότι δεν υπήρχε πιο κατάλληλο μέρας από τον Νήσιμο, για να κτίσει το ξωκκλήσι, γιατί η Αγία καταδιωκόμενη από τους ειδωλολάτρες κατέφυγε στο βουνό όπου και μαρτύρησε. Η Αγία Αριάδνη, σύμφωνα με τις πληροφορίες της εκκλησίας μας, έζησε στα χρόνια των βασιλέων Αδριανού και Αντωνίου (117-139 μ.Χ.) και έγινε χριστιανή, στην πόλη των Προμισέων ή Πρυμνησού της Φρυγίας. Όταν μαθεύτηκε ότι ήταν χριστιανή ο αφέντης της Τέρτυλος την πίεζε να θυσιάσει στα είδωλα, την ήμερα που γιόρταζε τα γενέθλια του ο γιος του. Αρνήθηκε και τότε τη βασάνισαν σκληρά. Κατάφερε να ξεφύγει και ενώ την καταδίωκαν, έπεσε σε γκρεμό όπου και βρήκε τον θάνατο. Άλλες συναξαριστικές πηγές αναφέρουν ότι η ίδια η μάρτυς παρακάλεσε τον Θεό, για να μην ξαναπέσει στα χέρια των ειδωλολατρών, να ανοίξει μια μεγάλη πέτρα, ένας βράζος, που είδε μπορστά της και να τη δεχθεί στη ρωγμή του. Εκεί μέσα η Αριάδνη, ευχαριστώντας τον Κύριο, παρέδωσε το πνεύμα. Εορτάζεται στις 18 Σεπτεμβρίου. Το ξωκκλήσι εντυπωσιάζει έτσι όπως είναι φωλιασμένο στο κέντρο του Νήσιμου. Βλέποντάς το έρχεται στα χείλη μου το ποίημα: “Εις το βουνό ψηλά εκεί, ειν’ εκκλησιά ερημική, το σήμαντρό της δε χτυπά, δεν έχει ψάλτη ούτε παπά… Αλλ’ ο διαβάτης σαν περνά, στέκεται και το προσκυνά…”

Photo ofΑρχαίος οικισμός στην Παπούρα Photo ofΑρχαίος οικισμός στην Παπούρα Photo ofΑρχαίος οικισμός στην Παπούρα

Αρχαίος οικισμός στην Παπούρα

Οι ακραίες καιρικές συνθήκες του χειμώνα φαίνεται ότι ανάγκασαν τους κατοίκους του μινωικού οικισμού στο Καρφί να αναζητήσουν νέο τόπο κατοικίας σε άλλες περιοχές και αυτό έγινε έναν αιώνα αργότερα. Γενικά τα ευρήματα από τον οικισμό δεν είναι πλούσια, καθώς οι κάτοικοι εγκατέλειψαν την περιοχή παίρνοντας και τα υπάρχοντα τους μαζί τους, σε αντίθεση με άλλους αρχαιολογικούς χώρους που καταστράφηκαν από σεισμό ή πυρκαγιά. Γύρω στο 725 π.Χ. οι κάτοικοι του Καρφιού εγκατέλειψαν τον οικισμό και εγκαταστάθηκαν σε γειτονικό μέρος, στο ύψωμα Παπούρα, βορειοανατολικά του χωριού Λαγού. Εκεί έφτιαξαν μια νέα μεγάλη πόλη με πολλούς ναούς και ιερό του Ασκληπιού. Το όνομα της πόλης αυτής δεν μας είναι γνωστό. Διάφορες προτάσεις εν προκειμένω έχουν διατυπωθεί: Λάσυνθος (Paul Faure), Δαταλά (Watrouss) κ.α. Έτσι την υστερομινωική εποχή αναπτύσσεται γύρω από το ιερό ένας οικισμός που επεκτάθηκε και στην γειτονική θέση Παπούρα και εικάζεται ότι βρισκόταν ο οικισμός της αρχαίας πόλης Έρανος ή Ερώνος της Γεωμετρικής περιόδου, αυτόνομη και μεγάλη με πολλούς ναούς και το ιερό του Ασκληπιού. Κάποτε, μάλιστα, έφτασε να είναι η 4η σε μέγεθος πόλη της Κρήτης, κάτι που μαρτυρούν και τα πολλά ευρήματα -μεταξύ των οποίων υπήρχε και σειρά μικρών θολωτών τάφων. Ερώνος (ή Ερράνος). Παπούρα Λασιθίου ; Η ύπαρξη της πόλης έγινε γνωστή από τις συνθήκες των κρητικών πόλεων με την Τέω της Ιωνίας, αναφορικώς με την ασυλία του Ιερού του Διονύσου. Μεταξύ των εν λόγω κρητικών πόλεων αναφέρεται και η Έραννος, η οποία κατά την σχετική επιγραφή είχε πολλούς ναούς, εκ των οποίων ο ένας ήταν <<το ιερόν του Ασκληπιού>>. Στην επιγραφή αυτή οι κάτοικοι φέρονται Εράννιοι: <<ο δάμος ο Εραννίων - ταν Εραννίων εύνοιαν - πολίτας Εραννίων και τας των Εραννίων πόλιος>>, αλλά και Ερώνιοι εκαλούντο επίσης: <<έδοξεν Ερωνίων τοις κόσμοις - α πόλις των Ερωνίων>>. Η πόλη συγκαταλέγεται επίσης σ΄αυτές που συνθηκολόγησαν με το Ευμένη της Περγάμου, σ΄αυτή την επιγραφή οι κάτοικοι λέγονται Ερώνιοι. Από αυτές φαίνεται ότι ήταν σε χρήση και τα δύο εθνικά ονόματα. Αλλά το πιο ενδιαφέρον είναι ότι από τις συνθήκες αποδεικνύεται η αυτονομία της πόλης, στην οποία αποδίδονται μερικά νομίσματα που έχουν βρεθεί. Η Παπούρα εγκαταλείφθηκε κατά την κλασσική εποχή. Εκτός από ορισμένες δοκιμαστικές ανασκαφές και επιφανειακές έρευνες ο χώρος ουσιαστικά παραμένει ανεξερεύνητος.

PictographMountain pass Altitude 3,068 ft
Photo ofΟροπέδιο Νήσιμος ή Ονήσιμος Photo ofΟροπέδιο Νήσιμος ή Ονήσιμος Photo ofΟροπέδιο Νήσιμος ή Ονήσιμος

Οροπέδιο Νήσιμος ή Ονήσιμος

Το μικρό Οροπέδιο του Νήσιμου ή Ονήσιμου βρίσκεται 55χλμ νοτιοανατολικά του Ηρακλείου, στην περιφέρεια του χωριού Τζερμιάδο του Οροπεδίου Λασιθίου και σε υψόμετρο 890μ. Σχετικά με την προέλευση του ονόματος υπάρχουν διάφορες εκδοχές, με επικρατέστερη εκείνη που υποστηρίζει ο αείμνηστος Στέργιος Σπανάκης. Ότι, δηλαδή, το “Νήσιμος” προέρχεται από το όνομα του μαθητού του Αποστόλου Παύλου Ονήσιμου, επ’ ονόματι του οποίου θα υπήρχε ναός στη περιοχή που έδωσε το όνομα στο μικρό Οροπέδιο. Η πρόσβαση είναι αρκετά εύκολη, καθώς υπάρχει βατός ανηφορικός δρόμος μήκους 2.5χλμ από το Τζερμιάδο που οδηγεί μέσα στο Νήσιμο. Ο Νήσιμος δεν κατοικείται και το μόνο που θα συναντήσετε είναι κατσίκες κτηνοτρόφων από το Οροπεδιο Λασιθίου. Έχει πάρα πολύ γόνιμο έδαφος στο οποίο καλλιεργούνται σιτηρά και δημιουργεί εντυπωσιακή αντίθεση με τις εντελώς πετρώδεις και γυμνές γύρω πλαγιές. Μέσα από το Νήσιμο διέρχεται ο δρόμος που οδηγεί στο εκκλησάκι του Τιμίου Σταυρού, το οποίο στέκεται πάνω από το χωριό του Τζερμιάδο. Ένας άλλος δρόμος οδηγεί δυτικά, στο εκκλησάκι της Αγίας Αριάδνης που έκτισε η οικογένεια Σπανάκη από το Τζερμιάδο και αποτελεί το μοναδικό εκκλησάκι σε όλη την Ελλάδα αφιερωμένο σε αυτή την αγία (εορτάζει 18 Σεπτεμβρίου). Δίπλα από το εκκλησάκι ξεκινάει ένα ανηφορικό μονοπάτι που οδηγεί στον υστερομινωϊκό οικισμό Καρφί. Το Καρφί είναι ένα απόκρημνο ύψωμα που έχει απέραντη θέα στις βόρειες ακτές της Κρήτης και φαίνεται ότι αποτέλεσε σημαντική πόλη, λόγω της στρατηγικής θέσης του. Επίσης, από το Νήσιμο ξεκινάει μονοπάτι που ανηφορίζει στην κορυφή της Σελένας (1558μ) μέσω της τοποθεσίας Ζάρωμα (η σελήνη στο τοπικό γλωσσικό ιδίωμα από το «σελήνη» στα Δωρικά => σελάνα => σελένα). Ο Ονήσιμος είναι διαφορετικός σε κάθε εποχή του χρόνου και αλλάζει εντελώς πρόσωπο. Το χειμώνα είναι σκεπασμένος με χιόνι, την άνοιξη γεμίζει με παπαρούνες και άλλα λουλούδια. Το ξερό καλοκαίρι παίρνει ένα γήινο καφέ χρώμα, ενώ το φθινόπωρο τα φύλλα από τα σφεντάμια που αλλάζουν χρώμα πριν πέσουν στη γη γεμίζουν με χρώματα τις γύρω πλαγιές. Το Οροπέδιο του Νήσιμου είναι το δεύτερο σε μέγεθος (μετά από το Λιμνάκαρο) από τα μικρά Οροπέδια του Δήμου μας. Εκτείνεται σε υψόμετρα 930 μ. στις ΝΔ υπώρειες του υψώματος της Σελένας (1588 μ.). Έχει σχήμα ακανόνιστο ελλειπτικό και η επιφάνειά του είναι ομαλή και μόνο προς το Β. και Α παρουσιάζει μικρές βραχώδεις εξάρσεις. Παλαιότερα καλλιεργείτο με δημητριακά, ζωοτροφές (αρακά ραβί). Σήμερα, παραμένει ακαλλιέργητο και έχει σκεπαστεί από αστοιβίδες και άγρια φρύγανα. Μόνο ελάχιστες αχλαδιές διατηρούνται ζωντανές. Το οροπέδιο Νήσιμου, αν και περιβάλλεται από βουνό δεν πλημμυρίζει γιατί υπάρχουν σε διάφορα σημεία καταβόθρες που απομακρύνουν τα όμβρια ύδατα. Έχει δύο πηγές: η μία κοντά στη Νότια είσοδό του στο Αστιβιδερό και η άλλη προς τον αυχένα: “Ζάρωμα”. Και οι δύο εξυπηρετούν τα κοπάδια της περιοχής. Το Όνομα του Οροπεδίου είναι γνωστό από τα ενετικά χρόνια, αναφέρεται από τον Basilicata (1630) και από τον Raulin (1845).

PictographWaypoint Altitude 3,045 ft
Photo ofΜονοπάτι Οροπέδιο Λασιθίου - Βραχάσι

Μονοπάτι Οροπέδιο Λασιθίου - Βραχάσι

Εδώ συναντάμε το παλιό μονοπάτι που ανηφορίζει στο διάσελο, και που παλιά χρησιμοποιούσαν οι κάτοικοι του οροπεδίου για να βγουν στο Βραχάσι. Περπατάμε στο πετρώδες έδαφος με τα φρύγανα που ανάμεσα τους χιλιάδες μικροσκοπικές ορχιδέες φυτρώνουν αυτή την περίοδο, στο άγονο τοπίο των λασιθιώτικων βουνών και μετά από λίγο βρισκόμαστε στο ψηλότερο σημείο της διαδρομής του μονοπατιού.

PictographIntersection Altitude 3,383 ft
Photo ofΔιασταύρωση Photo ofΔιασταύρωση

Διασταύρωση

Σ' αυτή την διασταύρωση αν ακολουθήσουμε το μονοπάτι στα δεξιά μας θα οδηγηθούμε στο Βραχάσι γι΄ αυτό λοιπόν εμείς επιλέγουμε το μονοπάτι στα αριστερά μας για να συνεχίσουμε προς τον Μαύρο Αζίλάκα και την επιστροφή μας στο Κράσι. Ακόμα το συγκεκριμένο σημείο μας προσφέρει υπέροχη θέα προς τα χιονισμένα βουνά του οροπεδίου. Μπροστά μας απλώνεται ένα μικρό οροπέδιο με το χωριό Κράσι, και πίσω μας το οροπέδιο του Νίσιμου.Στο σημείο εδώ το μονοπάτι ενώνεται με αυτό έρχεται που κατεβαίνει από την κορυφή της Σελένας,και κατηφορίζει ακολουθώντας πορεία δυτική,αρχικά στην βραχώδη πλευρά του βουνού και στην συνέχεια μέσα από το μικρό πρινόδασος που σχηματίζεται και φτάνει μέχρι το χωριό,το Κράσι

PictographIntersection Altitude 3,350 ft
Photo ofΔιασταύρωση

Διασταύρωση

Σ' αυτή την διασταύρωση καλό θα ήταν όσοι είναι αρχάριοι πεζοπόροι να ακολουθήσουν το μονοπάτι στα δεξιά και στην επόμενη διασταύρωση το μονοπάτι στα αριστερά για να οδηγηθούν προς την τοποθεσία Καλός Λάκκος. Εναλλακτικά όσοι επιλέξουν το μονοπάτι στα αριστερά θα περάσουν ένα απαιτητικό – επικίνδυνο κομμάτι που περνάει μέσα από ένα απότομο φαράγγι και μία σάρα 20 μέτρων για να προσεγγίσουν την τοποθεσία Καλός Λάκκος.

PictographRuins Altitude 3,333 ft
Photo ofΕρείπια

Ερείπια

Εδώ συναντάμε πέτρινα ερείπια, σημάδια μιας άλλης εποχής που ίσως είναι κομμάτι του Μινωικού οικισμού που άκμασε στην κορυφή Καρφί πιο δίπλα.

PictographRisk Altitude 3,284 ft
Photo ofΠροσοχή

Προσοχή

Ιδιαίτερη προσοχή σε αυτό το σημείο γιατί το μικρό Φαράγγι είναι αρκετά απότομο και αμέσως μετά η σάρα εξίσου επικίνδυνη.

PictographRuins Altitude 2,982 ft
Photo ofΕρείπια Photo ofΕρείπια

Ερείπια

Εδώ συναντάμε κάποια πέτρινα ερείπια όπου ο βοσκός της περιοχής έχει εκμεταλλευτεί και έχει δημιουργήσει μία αυτοσχέδια στάνη για τα ζώα του.

PictographRuins Altitude 2,884 ft
Photo ofΕρείπια

Ερείπια

Εδώ συναντάμε πέτρινα ερείπια, σημάδια μιας άλλης εποχής που ίσως είναι κομμάτι του Μινωικού οικισμού που άκμασε στην κορυφή Καρφί πιο δίπλα.

PictographDoor Altitude 2,710 ft
Photo ofΠόρτα

Πόρτα

Εδώ συναντάμε μία πόρτα όπου καλό είναι αφού την περάσουμε να την ξανακλείσουμε.

PictographInformation point Altitude 1,998 ft
Photo ofΠληροφορίες

Πληροφορίες

Σ' αυτό το σημείο βρίσκομαι πινακίδα με πληροφορίες, από το Δήμο χερσονήσου, για διάφορα σημεία ενδιαφέροντος της περιοχής.

PictographReligious site Altitude 1,988 ft
Photo ofΙερός Ναός Αγίου Γεωργίου και Σπίτι της Λογοτεχνίας Photo ofΙερός Ναός Αγίου Γεωργίου και Σπίτι της Λογοτεχνίας Photo ofΙερός Ναός Αγίου Γεωργίου και Σπίτι της Λογοτεχνίας

Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου και Σπίτι της Λογοτεχνίας

Ο Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου είναι ένας κοιμητηριακός ναός με όμορφη αυλή. Σπίτι της Λογοτεχνίας δημιουργήθηκε στο Κράσι. Είναι ένα σπίτι διαφορετικό από τα υπόλοιπα. Με θέα το απέραντο πράσινο, αυλές περιτριγυρισμένες από δέντρα και πολλές “πηγές έμπνευσης” θα στεγάζει τις δημιουργίες λογοτεχνών και μεταφραστών ολόκληρου του κόσμου. Το Σπίτι της Λογοτεχνίας αποτελεί προϊόν συνεργασίας του δήμου Μαλίων και του Ευρωπαϊκού Κέντρου Μετάφρασης και Λογοτεχνίας. Χώροι χαλάρωσης και δημιουργίας για λογοτέχνες, θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν τα Σπίτια της Λογοτεχνίας, που υπάρχουν σε ολόκληρη την Ευρώπη. Συνολικά, τα Σπίτια Λογοτεχνίας είναι 14 ενώ η Ελλάδα διαθέτει μόλις ένα στις Λεύκες της Πάρου. Το Σπίτι Λογοτεχνίας στο Κράσι είναι το δεύτερο στην Ελλάδα και το πρώτο σε ολόκληρη την Κρήτη. Οι συγκεκριμένοι χώροι, ουσιαστικά διατίθενται σε λογοτέχνες και μεταφραστές, προκειμένου να καταλύσουν και να παράγουν μέρος ή σύνολο του έργο τους. Υποχρέωση τους από την παρεχόμενη φιλοξενία είναι να αναφέρουν στο έργο, το Σπίτι ή τα Σπίτια Λογοτεχνίας στα οποία φιλοξενήθηκαν. “Οι περιοχές όπου υπάρχουν Σπίτια Λογοτεχνίας, ουσιαστικά χρωματίζονται σε πολιτιστικό επίπεδο και γίνονται ευρύτερα γνωστές” εξηγεί σε δηλώσεις της η διευθύντρια του Εθνικού Κέντρου Μετάφρασης και Λογοτεχνίας, κ. Ελένη Ζέρβα για να προσθέσει: “Όσοι συγγραφείς περνούν από ένα Σπίτι της Λογοτεχνίας δεσμεύονται με συμβόλαιο να αναφέρουν το σπίτι αυτό στη μελλοντική έκδοση του έργου που δουλεύουν, ακόμα κι αν δουλεύουν ένα απόσπασμα μόνο του έργου. Από την Πάρο για παράδειγμα, περνούν κάθε χρόνο 300 συγγραφείς και μεταφραστές, οπότε 300 βιβλία σε όλο τον κόσμο, αναφέρουν τις Λεύκες της Πάρου ως τόπο παραγωγής λογοτεχνικών και μεταφραστικών έργων”. Σημειώνεται πως το Σπίτι Λογοτεχνίας στο Κράσι, στεγάζεται στον χώρο του παλιού δημοτικού σχολείου, όπου έχουν δημιουργηθεί όλες οι απαιτούμενες υποδομές. Όλη η ανακατασκευή του Σπιτιού βασίστηκε στον παραδοσιακό χαρακτήρα του χωριού, ενώ οι εγκαταστάσεις και υποδομές ικανοποίησαν απόλυτα τους εκπροσώπους του Ευρωπαϊκού Κέντρου Μετάφρασης και Λογοτεχνίας. Στόχος είναι η δημιουργία ενός “πολιτισμικού χωριού” στο Κράσι που θα συνδέεται με το Σπίτι Λογοτεχνίας και θα φιλοξενεί εκδηλώσεις καθ’ όλη την διάρκεια του χρόνου. Το Κράσι που έχει πολιτισμική αναφορά ως γενέτειρα της οικογένειας των Αλεξίου, ως γενέτειρα του πρώτου πρωθυπουργού της Κρητικής Πολιτείας, Αντώνη Μιχελιδάκη, αλλά και ως συνέχεια των όσων εκδηλώσεων γίνονται στο Κράσι τα τελευταία χρόνια στο πλαίσιο του Κρασανού κύκλου. “Όπου υπάρχει Σπίτι της Λογοτεχνίας αγκαλιάζει την τοπική κοινωνία, αλλά κατά κανόνα και η τοπική κοινωνία αγκαλιάζει τα σπίτια της λογοτεχνίας.

Comments  (2)

  • Tsitrona Apr 23, 2022

    I have followed this trail  View more

    Μια από τις πιο όμορφες και με μεγάλο ιστορικό υπόβαθρο διαδρομές που έχω ακολουθήσει!!

  • Nik Syr May 28, 2023

    I have followed this trail  verified  View more

    Nice and easy

You can or this trail