Kavrun - Mezovit - Serdar Aşıtı - Büyük Deniz Gölü - Kavrun

Verçenik Kapılı Göler'deki kamptan sonra sıra Mezovit'te, Kaçkar'ın kucağında, gecelemeye gelmişti. Araçla Verçenik Yaylası'ndan yavaş yavaş inmeye koyulduk. Trovit Aşıtı'nda kahvaltı yapıp Samistal üzerinden Kavrun'a inecektik. Orada arabayı bırakıp Mezovit'e geçecek ertesi gün de Serdar Aşıtı'ndan aşıp Büyük Deniz Gölü üzerinden tekrar Kavrun'a inecektik. Kabaca plan bu şekildeydi.

Elevit-Verçenik yol ayrımından Elevit'e sapıp parke taşlı yolu yavaş yavaş tüketmeye devam ettik. Güney tarafında minik bulut parçaları sökün etmişti. Dünki çıplak gökyüzünün ve sert gün ışığının aksine bugün hava bulutlu olacaktı. Hatta belki hafif bir yağmur bile görebilirdik. Dağ yürüyüşleri için en ideal hava koşulları mevcuttu kısaca. Arkadaşım 2 yıl önce Çamlıhemşin'e geldiğinde hava gün yüzü göstermemiş, Ambar Gölü'nde yaptığımız muhteşem kamptan sonra Verçenik'te kamp yapmayı planlarken amacımızı gerçekleştiremeyip geziyi bitirmek zorunda kalmıştık. Zira Verçenik'e Ortaköy'den baktığımızda kara bulutlar hiç de hayra alamet görünmüyordu o gün. Bugünkü gibi Elevit'e inmiş, Çat Köprüsü civarında, araç yoluna yakın kuytu bir noktada kamp yapıp yoğun sis altında Trovit'i aşmış. Amlakit patikası üzerinden Hazindag'a kısa bir yürüyüş yapmıştık. Donumuza kadar da ıslanmıştık tabi. Neyse, bugünkü havanın o günkü huysuzluğuyla alakası yoktu. Kollarını iki yana açmış, bütün hevesiyle bizi koynuna çağıran davetkar ve anaç bir kadın vardı karşımızda.

Elevit Yaylası'na ulaştığımızda yol haliyle bozuldu. Aracı fazla yormadan sallana, devrile çıkarken yolu, bölgede kalıntılıları bulunan Yeğnovit Manastırı'ndan bahsettim biraz. Kalıntıların nerede bulunabileceğini ve ileride yapmayı planladığım muhtemel araştırmayı anlattım arkadaşa. Derken sırayla Karunç, Nafkar, ve Trovit yaylalarını geçip vurduk Trovit Yaylası'nın aşıtına. Ermenice kapı yayla (Tıro Hovid) anlamına gelen kelimeden galat olan "trovit" sözcüğünden hareketle bu geçidin tarihte sıklıkla kullanıldığını tahmin ettiğimi söyledim. Konu hakkında konuşurken aşıtın üstüne ulaştık. Karmik Vadisi bu irtifadan pürüzsüz ve yayvan görünümü belirgin bir şekilde sergiliyordu. Kusursuz bir buzul teknesiydi, buzul çağlarından miras kalmış muhteşem bir doğa hazinesi. Coğrafya öğretmeni olan partnerimle biraz buzul aşınımından da bahsederek artık kahvaltı hazırlamaya başlamamız gerektiğine karar verdik.

Malzemeleri indirmek üzere aracın bagajını açtığımda "Çayı ne ile yapacağız?" diye soran arkadaşıma bön bön baktım bir süre ve masum bir küfür savurup bagajı kapattım. Zira su almayı ihmal etmiştim. Her yerden su aktığı için suyu hiç problem etmem bu coğrafyada ama Trovit Aşıtı gibi etrafından yüksek noktalarda kaynak suyu çok sık değildir. Bunu unutmuştum. "Neyse," dedik, "Aşağıda bir yerde yaparız, Palovit Yaylası'nın civarında olabilir." Kahvaltıyı tekrar erteleyip manzaranın tadını biraz daha çıkardıktan sonra Palovit'e doğru inişe koyulduk.

"Z" virajları tüketip Samistal-Palovit yoluna ulaştık. Burada tekrar yemek işini erteleyip Samistal'e doğru devam ettik. Yolun kuzeye döndüğü yüksek bir sırtta küçük bir meteoroloji istasyonunun yanında aracı bırakıp malzemeleri indirdikten sonra sırtın ucuna doğru ilerleyen patikayı takip ettik. Uygun bir yerde çay demleyip yemeğe başladık. Yemek sırasında 4 yaşlı adam selam vererek yanımızdan geçip sırtta ilerlediler. Biz de yemeği bitirip sırtın ucuna gittik. Buradan kuzeybatı tarafında Kotençur ve onun aşağısında Amlakit, kuzey tarafında Sal ve Pokut Yaylaları ile Ğazindag patikası görülebiliyordu. Güney tarafta ise devasa buzul teknesinin gün ışığı ve parça parça bulut gölgeleri ile alacalanmış manzarası kaimdi. Biraz daha oyalanıp toparlandık ve Samistal için son virajın üstünden geçtiği ikinci sırta doğru ilerledik. Sırta geldiğimizde Samistal karşımızdaydı. Şarkılara konu olan bu yaylanın konumu biraz kuytu kalıyordu. Çok durmayıp yaylanın güneyinden seyreden bozuk yoldan ilerlemeye devam ettik.

Bizi Kavrun Vadisi'ne geçirecek olan aşıta bir viraj kala aracın aynalarından Kaçkarların devasa duvarları görünmeye başladı. Bu aşıta ilk kez geliyordum. Bu gezi sırasında hep arkadaşım ilkleri yaşamıştı ama şimdi ikimiz de bir ilkin heyecanını paylaşıyorduk. Viraja geldiğimde aracı durdurdum. Kuzey tarafında harika bir bulut denizi vardı. Ğazindag da görüş alanımıza girmişti. Sabah yanıbaşından hareket ettiğmiz Verçenik de belirgin üç doruğuyla güneybatıda yükseliyordu. Arkadaşım anı kayıtlarını aldıktan sonra yola devam edip Kavrun Vadisi'ne inmeye başlayacağımız noktaya geldik. Burada tekrar araçtan indik zira ilk kez gördüğümüz manzara olağanüstüydü. Artvin sınırlarındaki Gudashev ve Marsis'ten itibaren Verçenik hariç Kaçkarların bütün zirveleri önümüzdeydi. Yolun güneyinde kalan kayalık tepeye hızlıca tırmanıp bir iki görüntü aldım. Arkadaşım da peşimden geldi ve Kaçkarların fonunda birbirimizin fotoğrafını çektikten sonra araca dönüp yola devam ettik.

Sol yanımızda, aşağıda Kavrun ve etrafındaki vadiler bütün ayrıntılarıyla görülüyordu. Biraz sonra yürümeye başlayacağımız rota karşımızdaydı. Partnerime güzergah seçeneklerini ve nerelerden geçeceğimizi büyük bir keyifle göstererek anlattım. Derken yolun üstündeki bir kayaya iri bir şahin kondu. Fotoğraf makinesine sarılıp birkaç kare aldım. Araçta olduğumuzdan kuş irkilmemiş gayet uzun bir süre duruşunu bozmamıştı. Bir fotoğrafta doğrudan bana bakarken yakalamıştım.

Kuş havalanıp semada gözden yittikten sonra inmeye devam ettik ve yayla yerleşkesine ulaşıp aracı park ettik. Hazır olan çantaları sırtlanıp yaylanın içerisinden patikaya doğru yola koyulduk. Araç yolu üzerinde anne ve iki çocuğu olduğunu düşündüğüm 3 kişi ile nereye gittiğimiz konusunda ayaküstü sohbet ettikten sonra patikaya ulaştık.

15-20 dakikalık bir yürüyüşten sonra patikanın Hala Deresi ile yakınlaştığı bir noktada arkadaşıma dereye girip biraz serinlemek isteyip istemediğini sordum, yanıt olumluydu. Çantaları indirip ayakkabıları çıkardık. Paçaları dizüstüne sıvayıp girdik coşkun akan dereye. Sert güneşin altında biriken ter yok olup gitti, can veren bir serinlik sardı her yerimizi. Yaklaşık 10 dakikalık dinlenceden sonra patikaya devam ettik. Güzergahın dere kenarından ayrılıp doğu yönünde yamaca doğru dikleştiği yerde yukardan birkaç yürüyüşçünün indiğini gördüm. Önce iki ergen kız ardından bir kadın ve bir erkek olmak üzere iki yetişkin ile yollarımız kesişti. Adam selam verdi. Biraz muhabbet ettik, yukarıda birilerinin olup olmadığını sorduk. Bir kişi var dediğinde rahat bir nefes aldım zira hafta sonuna rastlayan bu muhteşem havada Mezovit'in tenha olması büyük şanstı. Gruptan ayrılıp dik güzergahta tırmandıktan sonra patikanın düzleştiği bir diğer noktada yüksüz iki kişiyle daha karşılaştık. Kısaca selam verip bizi Mezovit'e geçirecek olan demir kapıdan geçtik.

Rotanın en dik kısmının üzerinde yavaş adımlarla ve arada dinlenerek kısmen düz bölgeye ulaştık. Dağların ardından sökün eden parça pamuk bulutlar yoğunlaşmış, kısım kısım kararmışlardı. Hafif bir yağmur serpintisi dışında önemli bir yağış olmayacağa benziyordu. Güneşte yakıp gölgede serinleten havanın da desteğiyle öküzlerin yayıldığı bölgeye ulaştık. Öküzlerin derinden gelen gök gürültülerini andıran azgın böğürtüleri kulaklarımızdaydı şimdi. Bu bölgede öküz tarafından peşlendiğimi hatırladığımdan arkadaşımı öküzlerin yaban doğada bölgelerini korumacı davranışlar sergileyebileceğini, patikadan ayrılıp hafif bir çember çizerek öküzlerin uzağından geçmemiz gerektiğini söyledim. Uzaktan uzağa bizi kesen devasa kas yığınlarını ardımızda bırakıp son bir diklik tırmandıktan sonra tatlı akan derenin yanındaki düzlükte ilerleyen patikaya koyulduk. Kamp bölgesine çok bir şey kalmamıştı. Dağlar bulut perdesiyle gölgelenip halimleşen gün ışığı ve gölgeyle alacalı bir surette olduğundan bu manzarayı ardımıza alıp birbirimizin fotoğraflarını aldık yine. Ardından kamp bölgesine ulaşıp çadırımızı kurduk. Bu sırada bir silah sesi duydum ama etrafta kimseyi göremedim. Buraya tek başına geldiğini öğrendiğimiz adamın yaban hayvanlarını uzak tutmak için tedbir aldığını tahmin ettim.

Kuru ve düz alpin çayırlık üzerinden çadırı kurup yerleştikten sonra yemek faslı başladı. Aşçının sipesyali yine tel peynirli tereyağlı makarna ile konserve kurufasülye idi. Midenin arzusu tamam oldukta çayıra uzanıp dinlenceye koyulduk. Gün batımına yakın dolaşmaya çıktığımızfa batı tarafında dizilmiş taş babalarla karşılaştık. Büyük bir tane biz yapmak istedik ve başladık taş dizmeye. Sonra eksilen günün mor bulanık fonunda silüet oluşturacak şekilde taş babalarının yanında poz verip fotoğraf çekildik. Yaşlanmaya, hayata, hayatın anlamına dair altmetni olan güzel bir görsel çıktı ortaya.

Çadıra dönüp dinlenceye orada devam ettik. Ara ara hafif pıtırtılarla kendini hissettiren kısa yağmur geçişleri oldu. Gece yarısına yakın bir saatte çadıra dışarıdan fener ışığı vurduğunu fark ettik, bir süre sonra insan sesleri gelmeye başladı. İhtiyat amacıyla dışarı çıkıp kafa lambasıyla çevreyi kolaçan ettim ve geri çadıra girip yine rahatsız ve kesintili bir uykuyla sabahı çekip getirdim yanıma.

Bugünkü hedef Serdar Aşıtı üzerinden Büyük Deniz Gölü ve oradan da yine Kavrun Yaylası'ydı. Kahvaltıyı Koçdüzü'nde durumumuzdan habersiz anneme devretmeyi planladığımızdan dün akşam erzak namına ne varsa hiç etmiştik. Dolayısıyla hızlıca hazırlanıp yola koyulmalıydık. Çay malzemelerini çantaların en kolay ulaşılabilir yerine koyup toparlanmayı bitiriyorduk ki dün gece gelen iki kişiden biri samimi bir gülümsemeyle yaklaşıp İngilizce bilip bilmediğimi sordu. Sanırım konuşabilirim dedim. Zirveye mi gittiğimizi sordu. Hayır deyip, neler yapacağımızı anlattım. Yunanistanlı olduğunu arkadaşının da Kıbrıslı olduğunu söyledi. Kıbrıslı olan yanımıza gelince Türkçe bildiğini öğrendim. Zirve rotası hakkında bilgi istedi; hangi rotadan çıkıldığını kabaca anlattım, zor olmadığını rotanın işaretli olduğunu söyledim. İyi eğlenceler dileyip Serdar Aşıtı'nın dikliğine vurduk dinç bacakları.

Aşıta ulaşan belli belirsiz patikayı takip edip kayalık sekinin üzerine çıktıktan sonra taş babaları takip edetek aşıtın en az 45 derecelik eğime sahip yamacına tırmanmaya başladık. Bu açıdan bakıldığında arkamızda Mezovit, Kavrun ve Gez Tepe birleşmiş yekpare bir kaya kütlesi gibi duruyordu. Bir süre sonra 1995 yılında bu aşıttan inerken düşüp ölen dağcının anıtıyla karşılaştık. Anıttan sonra yine dinlene dinlene tırmandık dikliği ve aşıtın üstüne ulaştık.

Batımızda Kaçkar kütlesi doğumuzda Meterez, Büyük Deniz Gölü ve Kemerli Kaçkar kaimdi şimdi. 3200 metre irtifada biraz oyalanıp inişe geçtik. Göle ulaştığımızda çantaları indirip dalmaya uygun yer aradık lakin hem kıyıdaki yosun kokusu ile sığ su hem de üşengeçlik dolayısıyla yüzmekten vazgeçip çay demledik. Fındık fıstık eşliğindeki çay faslını bitirip Çeymakçur aşıtına doğru gölün etrafından dolanarak yürüdük. Yusufelili arkadaşa onun yurduna kapı olan Naletleme Geçidi'ni gösterdim. Burası Kaçkar Trans yürüyüşlerinde sık kullanılan bir dağ geçidiydi. Aşağıda ise Cornavit Gölü yine masmavi pırıldıyordu. Civar coğrafya hakkındaki kısa bir sohbetten sonra tatlı patikayı izleyerek Kavrun'a doğru inişe devam ettik. "Z" virajlardaki soğuk kaynak suyunda sulanıp vadinin düzüne indik. Çok sürmeyen rahat bir yürüyüşten sonra Kavrun'daki aracımıza ulaştık. Sonrası Galer Düzü, Avusor, Huser, Aşağı Kaçkar ve Koçdüzü Yaylası üzerinden devam eden araç yolculuğuydu. Koçdüzü'nde annemin ellerinden yemek yeyip Samayile'nin arkasındaki uçurumda vakit geçirdik. Koçdüzü'ndeki dinlenceden sonra tekrar araçla yola koyulup bulut denizi manzarası eşliğinde Dikkaya Köyü'ne yollandık. Bu muhteşem gezi böylece anılar arasında kendine sağlam bir yer edinmiş oldu.