Jodoigne-saint marie geest

De wandeling vertrekt in het historische centrum van Jodoigne en brengt je in contact met de zachte en lichte Gobertangesteen. Ontdek het uitzonderlijke architecturale erfgoed van de ˝ witte dorpen ˝ Gobertange en Saint-Rémy-Geest, mooie Waalse dorpen. Veel wandelplezier!
Vertrekpunt: de grand-place van jodoigne. Rond het geplaveide plein ligt een
uitzonderlijk architecturaal erfgoed, dat grotendeels dateert uit de 18de eeuw. Het gebied, dat toen nog onder Oostenrijks bewind stond, kende een periode van vrede, de stad moderniseerde zich en werd opnieuw opgebouwd. De
gebouwen die in die periode werden neergezet, zijn stilistisch heel harmonieus,
klassiek of neoklassiek van stijl.
Deze architecturale eenheid wordt nog versterkt door het veelvuldige gebruik van Gobertangesteen, een lichte en zachte witte steen die in de naburige dorpen Gobertange, Mélin, Lathuy en Saint-Remy- Geest gewonnen werd.
We beginnen bij het Hôtel des Libertés (nr.1), centraal aan het plein. Dit
was vroeger het gemeentehuis. Dit mooie klassieke gebouw werd in de 18de eeuw
opgetrokken, op de plek waar een ouder gebouw stond. Klim de treden van de trap met de mooie Lodewijk XVI -leuning naar boven en ontdek op de deur in welk jaar precies dit gebouw werd neergezet: 1734. De gehele voorgevel van
het gebouw is bekleed met Gobertangesteen.
Net voor het Hôtel des Libertés staat de vrijheidsboom, die een schaduw werpt op de resten van een antieke waterleiding. Net als vele andere bomen op pleinen overal in het land werd deze hier in 1830 geplant, na de onafhankelijkheid van België.
Een paar huizen verder domineert de Mariakapel van de Markt het plein met haar robuuste vierkante gotische toren. De kapel werd in 1353 gebouwd binnen de walmuren van de middeleeuwse stad dankzij de giften van burgers en vakmensen van de stad. Het gebouw laat de Gobertangesteen prachtig tot zijn recht komen. Bewonder de technische hoogstandjes van het dak van de toren: boven op de toren staat een uitzonderlijke spiraalvormige toren die dateert van 1635.
Wandel in de richting van de Rue de la Grande Montagne. Let op het robuuste oude huis van de burggraaf (nr. 8-9), waarbij zowel Gobertangesteen als baksteen werd gebruikt. Het hart van het oorspronkelijke gebouw dateert van voor de 18de eeuw, zoals de verschillende elementen van de oude architecturale stijl, zoals de schuin afgewerkte ondermuur of de ankerstenen , aantonen. De Rue de la Grande Montagne loopt af naar de Grote Gete, die je oversteekt naar de Place Saint-Lambert. Aan dit plein staan mooie burgerhuizen uit de 18de en 19de eeuw. Het plein is tevens het hart van de wijk Saint-Lambert waar heel wat kunstateliers en handelszaken ondergebracht waren. Daarvan getuigen de vele houten uitstalramen op de benedenverdiepingen van de huizen. Waar het plein wat groter wordt, werd wekelijks een varkensmarkt gehouden. Sla rechts af, de Rue de l’Abattoir in. Verlaat Jodoigne in de richting van Gobertange. Het platteland dat je doorkruist, wordt Campagne des Vignes genoemd, het land van de wijnstokken. De wandeling voert langs de oude hoeve van Chebais (Rue de Chebais 51) van het jaar 1656 die een uitzonderlijke ligging geniet. Voor de muur en het gewelf van het portaal werd mooi gebruikgemaakt van de plaatselijke Gobertangesteen. De wandeling volgt enkele bochten van de stroom door het platteland van Grande Dame en brengt je naar de Rue du Champ des Fosses in het dorp Gobertange. De gelijknamige steen, Gobertangesteen, heeft trouwens een reputatie opgebouwd. De Gobertangesteen wordt gewonnen in Gobertange en in de omliggende dorpen Mélin, Lathuy en Saint-Rémy-Geest en wordt veelvuldig gebruikt in de plaatselijke architectuur. De steen is zelfs een voorbeeld voor de streek geworden en zorgde voor een sterk eigen karakter hier. Gobertangesteen was erg in trek omdat de steen zo helder van kleur is, gemakkelijk te bewerken en te gebruiken . Zelfs de Romeinen gebruikten de steen al. In de middeleeuwen werd de steen vaker ontgonnen.
Sinds de 18de en 19de eeuw waren een belangrijke periode voor de Gobertangesteen. Je vindt hem dan ook terug in tal van openbare gebouwen, herenhuizen en zelfs kerken die in die tijd werden gebouwd. Aan het eind van de 19de eeuw, vanaf 1870, gaat de ontginning achteruit en krijgt de Gobertangesteen stevige concurrentie van de Franse witte stenen. Vandaag is nog
een steengroeve geopend, die van Hussompont. De steen die hier wordt ontgonnen, in de openluchtsteengroeve, is voornamelijk bedoeld voor de restauratie van oude gebouwen. De plaatselijke steen werd in Gobertange bijna gebruikt voor alle woningen, voornamelijk kleine 19de eeuwse huizen die werden gebouwd door steenhouwers of landbouwers uit die tijd.
Op het kruispunt van de Rue de la Cloche met de Rue de Gobertange ligt een uitzonderlijk gebouw. Het mooie bakstenen huis (Rue de Gobertange 34) dateert uit de 19de eeuw. De Gobertangesteen benadrukt op typische manier de details van deze architectuur: de grondmuur, de raamlijsten, de ankerstenen en de bulstergaten . Wat verderop ligt de Sint-Maria- Magdalenakapel. Aan de stijl (gotisch) is te zien hoe oud deze kapel wel is (15de-16de eeuw). Grote ramen met spitsbogen verlichten het gebouw. De kapel werd in 1856 en wat recenter, in 1973, gerestaureerd. Wandel verder naar links, in de Rue des Carriers. De naam doet terugdenken aan de ontginning in deze streek. De wegen zijn geplaveid met kwartsiet en afgezoomd met voetpaden in Gobertangesteen. Je bent nu in Saint- Rémy-Geest, een andere wieg van de Gobertangesteen. Volg de Rue d’En-Bas naar rechts en sla verder af naar links, de Rue Basse Voie in. Het dorp is nagenoeg onveranderd gebleven sinds het begin van de 19de eeuw. Kleine huisjes die loodrecht op de wegen zijn gebouw, het ene net naast het andere. Hier woonden dagloners en steenhouwers. Vanaf dit kleine geplaveide plein in Saint-Remy maak je een lus rond de kerk. De kerk in Gobertangesteen staat op het hoogste punt en torent ui boven het dorp. De strakke lijnen en sobere inrichting weerspiegelen de klassieke stijl die in de 18de eeuw vaak werd gebruikt; de kerk dateert van 1768. Je komt opnieuw uit in de Rue de l’Ecole, volg de stroom de Chebais. Aan het kruispunt met de Rue du Moulin de Genville kom je voorbij de oude molen van Genville die lange tijd eigendom was van de leenheren van Mélin. In de 18de eeuw werd de molen omgevormd tot een oliepers en werden er heel wat verbouwingen uitgevoerd. Uiteindelijk kreeg het gebouw zijn oorspronkelijke bestemming als meelmolen terug. Binnen is een deel van de machines blijven staan. Het vochtige natuurgebied niet ver van de molen, aan de samenvloeiing van de Gobertange en de Grot Gete, is een geklasseerd natuurreservaat.De rijke fauna en flora is er heel uitgebreid. Er zijn zo’n 100 vogelsoorten opgetekend, daarnaast groeien er ook tal van boomsoorten zoals essen, elzen en hazelaars. Terwijl je via de Rue du Moulin de Genville, de Rue Sainte- Geneviève en de Rue de Filature terugwandelt naar Jodoigne, kom je langs het dorpje Sainte-Marie-Geest. Dit gehucht ligt aan de beide oevers van de Grote Gete, daar waar de rivier het meest is ingebed. Volg de Grote Gete. Aan de rand van Jodoigne ligt het domein van het kasteel van de Ardoisière dat aan het eind van de 19de eeuw werd gebouwd. Volg het pad van Bordia, dezelfde naam als het domein dat hiernaast ligt. Het kasteel van Bordia is een groot eclectisch bouwwerk; het werd in 1875 opgetrokken door Jules Charlet, een rijke burger uit die tijd. Wandel de Rue du Grand Moulin uit, hier staat een gebouw met dezelfde naam (nr. 11). Een deel van de indrukwekkende ruimten van de Grand Moulin dateren uit het eerste derde van de 18de eeuw. Aan de andere kant van de Grote Gete ligt het middeleeuwse centrum van Jodoigne. Net voor je de Ruelle des Rendanges inloopt, kijk je even naar de walmuur rechts, een overblijfsel van de vestingmuren die in de middeleeuwen rond de stad liepen. Jodoigne is een middeleeuwse stad: in de 12de eeuw stichtte Hendrik I, hertog van Brabant, een nieuwe stad ten noorden van de wijk Saint-Médart die er al lag. De stad werd natuurlijkerwijs gebouwd op het schistvlak dat boven de Grote Gete rijst en kreeg een walmuur en een kasteel met donjon. Hoog gelegen, op deze strategische plek, beschermd door de walmuren en in een rijke landbouwstreek werd Jodoigne aan het eind van de 13de eeuw een belangrijk handelscentrum, vandaar de naam Geldonia fori of Jodoigne-le-Marché. De tuin van het domein van het burggraafschap, die je vanaf de Grand-Place kunt zien, ligt tegen de overblijfselen van de walmuur. Aan het eind van de Ruelle des Rendanges kom je opnieuw uit op de Grand-Place van Jodoigne. traject j2 De legende van La Gadale Helemaal aan het begin van de wandeling loop je de Rue de la Grande Montagne in, langs de Grote Gete. Tegenover de brug leidt een trapdeel naar de steeg van La Gadale, een legendarische plek van de vertelster Diane Sophie Geerts...
La Gadale was een heks di e leefde aan het einde van de middeleeuwen. Ze woonde hier, in een huisje langs de trap. Ze was zwijgzaam, teruggetrokken... Haar gezel was een zwarte kat.De buren van La Gadale uit het veld geslagen: waar ging deze gekkin altijd zomaar heen, zonder reden? Waar ging ze ‘s nachts heen? Er deden allerlei verhalen de ronde. De geruchten werden steeds sterker, ook angst kwam om het hoekje loeren. Tot het moment waarop La Galade een heks werd genoemd. Ze werd levend verbrand op het plein. Ze heeft veel indruk gemaakt, zoveel zelfs dat vandaag nog dit steegje naar de Grand- Place haar naam draagt.