Γράμμος (Γράμμουστα-Αετομηλίτσα)

Διάσχιση από βορρά προς νότο στο Γράμμο, από τη Γράμμουστα στην Αετομηλίτσα, τα δύο θρυλικά Βλαχοχώρια, από τους ορεινότερους οικισμούς της Ελλάδας.
Περνάμε την τσιμεντένια γέφυρα του Αλιάκμονα στο ύψος του οικισμού της Γράμμουστας και ανηφορίζουμε την πλαγιά μέχρι να βγούμε σε δασικό-κτηνοτροφικό δρόμο, στα 1.450 μέτρα υψόμετρο.
Στο δρόμο αυτό θα κινηθούμε για 3 χιλιόμετρα με κατεύθυνση νότια. Κινούμαστε παράλληλα με την κοίτη του Αλιάκμονα, ενώ στο βάθος οι επιβλητικές βόρειες ορθοπλαγιές του Περήφανου (2.444 μ.) συντροφεύουν την πορεία μας.
Στόχος μας (που δεν είναι ακόμη ορατός) το διάσελο Κιάφας-Περήφανου, το πέρασμα από τον βορρά στο νότο.
Περνάμε την περίφραξη μιας χαρακτηριστικής κυκλικής στάνης, που είναι χτισμένη σε φουρκέτα του δρόμου και λίγο πιο κάτω αφήνουμε τον δρόμο για ν’ ανηφορίσουμε σε γυμνή, χορταριασμένη πλαγιά. Είμαστε ακόμη στα 1.580 μέτρα υψόμετρο και η ουσιαστική ανάβαση τώρα ξεκινά.
Καθώς ανεβαίνουμε (χωρίς ν’ ακολουθούμε κάποιο μονοπάτι ή σήμανση) κερδίζοντας γρήγορα υψόμετρο, θα διασχίσουμε κάθετα τον ίδιο δρόμο για εφτά φορές, μέχρι να τον ξαναπιάσουμε πάλι, αυτή τη φορά στα 1.900 μ. υψόμετρο.
Θα περπατήσουμε περίπου 700 ακόμη μέτρα στον κτηνοτροφικό δρόμο, που σβήνει οριστικά στα αλπικά λιβάδια λίγο πριν το διάσελο της Κιάφας, στα 1.960 μέτρα υψόμετρο.
Το διάσελο είναι πλέον ορατό μπροστά μας. Χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα, φτάνουμε στο ψηλότερο σημείο της διαδρομής μας, στα 2.150 μ. υψόμετρο.
Στ’ αριστερά μας σηκώνεται ο τεράστιος όγκος της Κιάφας (2.395 μ.), ενώ στα δεξιά μας ορθώνονται οι απότομες πλαγιές του Περήφανου-Σκίρτσης.
Μπροστά μας ξεδιπλώνεται μια τεράστια κοιλάδα, του Άσπρου Ποταμιού που τροφοδοτεί με τα νερά του τον Σαραντάπορο. Είναι τα αλπικά βοσκοτόπια της Αετομηλίτσας.
Η κατάβαση θα γίνει ακολουθώντας πλέον ένα καλογραμμένο μονοπάτι που κινείται στην αριστερή πλευρά της κοιλάδας.
Φτάνουμε σε χαρακτηριστική συστάδα οξιών. Δεν είμαστε μακριά, αλλά δεν έχουμε ακόμη οπτική επαφή με το χωριό.
Η Αετομηλίτσα αποκαλύπτεται ξαφνικά μπροστά μας καθώς κατηφορίζουμε απότομη πλαγιά και χωρίς ιδιαίτερες δυσκολίες μπαίνουμε στα στενά δρομάκια του χωριού.