Activity

Enirio-Aralar: megalitoen bira

Download

Trail photos

Photo ofEnirio-Aralar: megalitoen bira Photo ofEnirio-Aralar: megalitoen bira Photo ofEnirio-Aralar: megalitoen bira

Author

Trail stats

Distance
10.18 mi
Elevation gain
3,261 ft
Technical difficulty
Easy
Elevation loss
3,261 ft
Max elevation
4,015 ft
TrailRank 
63
Min elevation
1,450 ft
Trail type
Loop
Coordinates
1538
Uploaded
January 11, 2015
Recorded
January 2015
Share

near Olaeta, País Vasco (España)

Viewed 3463 times, downloaded 188 times

Trail photos

Photo ofEnirio-Aralar: megalitoen bira Photo ofEnirio-Aralar: megalitoen bira Photo ofEnirio-Aralar: megalitoen bira

Itinerary description

(eu)

Ibilbide zirkularra: Olakosaroi-Auzogoi bordak-Errekonta lepoa-Atauru gaina-Goroskintxu bordak-Kobaurre bordak-Urruzti bordak-Olasoro-Ondartxuri-Txutxueta bordak-Oidoegi bordak-Kotaleku-Ondarre lepoa-Argarbi-Martxabaleta-Arrantsaro bordak-Olakosaroi.

Edozein mendietara urbiltzeak jarduera fisikoa egin eta gailurretara igotzeaz gain ingurumenaren beste ikuspegiak ere eskeintzen dizkigu normalean, geologia, natura, etnografia, arkeologia, eta abar. Askotan lasaitasuna eta pake apur bat aurkitzearekin nahikoa izaten degu mendizaleok.

Ibilbide hontan adibidez, leku eta txoko zorragarrietatik igaroz, Aralar Parke Naturalaren euskal ondare megalitikoaren gune garrantzitsuenetako bat ezagutzeko aukera dago. 1879an hasi ziren aurreneko indusketa arkeologikoak lehen trikuarriaren aurkikuntzaren ondoren. Gaur egun 3O bat monumentu megalitiko daude katalogatuta Gipuzkoako Aralar mendikatean eta txango hontan horietako batzuen aztarnak ikus ditzake. Enirioko alderdi hau arkaitz arteko larrez betetako ingurunea da eta artzai bordak ikusten dira banaturik. Nahiz eta tramo batzuetan balizatutako bideetatik ibili zati haundi bat mendian zehar bordak eta megalitoak lotuz doa. Paraje eta mendi tontor nahiko ezezagun eta bakartiak dira. Monumentu gehienak mendi muinoetan eraiki ziren, ikusleku aparta direnak. Eguraldiak lagundu ezkero panoramika ikusgarriak izango ditugu bide osoan zehar.

Olakosaroi (Akapulko) Zaldibiko aisialekutik abiatuta zailtasunik gabeko ibilbide berezia da, oso interesgarria. Tracka zehaztasunez jarraitzea komeni da. Aztarna batzuk oso nabarmenak dira zutabe informatiboa eta guzti. Besteak berriz arkaitz artean disimulaturik daude eta ondotik pasa arte ez dira ondo nabarmentzen.

PD: Arkuek (harri-iglú modukoak ziren) eta ganadua gordetzeko itxitura borobilak (asko ikusten dira banaturik) megalitoak izan gabe aspaldiko egiturak dira, artzai kulturaren lekukoak. Gaur egun artzantza bizirik dirau paraje hauetan eta udara aldean artalde eta bestelako abereen konpania izango dugu.



(es)

Ruta circular:Olakosaroi-Auzogoi bordak-Errekonta lepoa-Ataburu gaina-Goroskintxu bordak-Kobaurre bordak-Urrusti bordak-Olasoro-Ondartxuri-Txutxueta bordak-Oidoegi(Uidui) bordak-Kotaleku-Ondarre lepoa-Argarbi-Martxabaleta-Arrantsaro bordak-Olakosaroi.

El acercarse a las montañas nos suele ofrecer también otros puntos de vista, otros alicientes además del ejercicio físico, la satisfacción de culminar una ruta o alcanzar una cumbre. Esas formaciones geológicas que nos dejan admirados, la fauna y flora que las pueblan, caminos, edificaciones y pueblos llenos de historia o la actividad humana ligada a su entorno pueden ser atractivo suficiente para ponernos en marcha. Si bien es verdad que a muchos les sobra con encontrar un poco de paz y tranquilidad, que no es poco.

Uno de los ingredientes de esta excursión, no muy habitual por cierto, es recorrer Enirio por una de las zonas con mayor densidad de restos megalíticos del Parque Natural de Aralar. Desde la primera excavación realizada en 1879 se han encontrado decenas de estos restos en esta sierra, la mayor parte en su vertiente navarra. Unos 30 están catalogados en el Aralar guipuzcoano y ya forman parte del patrimonio cultural del País Vasco. Es una zona deforestada para la actividad ganadera desde tiempos ancestrales. Entre las sucesivas lomas se alternan los pastizales de montaña con los afloramientos de roca donde simas y dolinas forman también parte de este precioso y singular paisaje. Aunque algunos tramos del itinerario se realizan por caminos balizados y bastante conocidos, una gran parte de ellos son campo a través, uniendo las majadas de los pastores con los yacimientos arqueológicos. La mayoría de ellos se encuentran estratégicamente situados en lo alto de las colinas, con unas vistas inmejorables del entorno. Si la metereologia acompaña las panorámicas que se nos ofrecen durante la mayor parte del trayecto son realmente espectaculares.

Esta original e interesante ruta comienza en el área recreativa de Olakosaroi (Akapulko) en la localidad de Zaldibia. Algunos monumentos son perfectamente visibles a cierta distancia y van acompañados de un poste indicativo. Otros en cambio no son tan patentes y sus restos quedan desdibujados entre otras rocas, por ello es conveniente seguir el track lo más ajustadamente posible.

PD: los "arkuek" no son megalitos sino construcciones de piedras en forma de iglú (a los de Olasoro les falta la cúpula). Estos "arkuek", junto con restos de antiguas chabolas y de los numerosos rediles de formas circulares visibles por toda la sierra son testigos mucho más modernos de la pasada cultura pastoril de la Sierra de Aralar. El pastoreo sigue vivo en la Sierra de Aralar y durante los meses cálidos tendremos la compañía de los rebaños de ovejas, yeguas y vacas pastando plácidamente a nuestro alrededor.

Waypoints

Photo ofAranzadi trikuharria Photo ofAranzadi trikuharria Photo ofAranzadi trikuharria

Aranzadi trikuharria

Dolmen de Aranzadi

PictographSummit Altitude 2,723 ft
Photo ofArgarbi

Argarbi

cima

Photo ofArgarbi trikuharria Photo ofArgarbi trikuharria Photo ofArgarbi trikuharria

Argarbi trikuharria

Dolmen de Argarbi

PictographWaypoint Altitude 0 ft
Photo ofArkue Olasoro Photo ofArkue Olasoro

Arkue Olasoro

Arkue Olasoro

PictographWaypoint Altitude 0 ft
Photo ofArkue Olasoro1

Arkue Olasoro1

Arkue Olasoro1

PictographWaypoint Altitude 2,402 ft
Photo ofArrantsaro bordak Photo ofArrantsaro bordak Photo ofArrantsaro bordak

Arrantsaro bordak

Parque Natural de Aralar Chabola-Refugio

PictographWaypoint Altitude 0 ft
Photo ofAusogoi bordak Photo ofAusogoi bordak

Ausogoi bordak

Chabolas de Ausogoi (bajo Ausagaztelu)

Photo ofAusokoi trukuharria Photo ofAusokoi trukuharria Photo ofAusokoi trukuharria

Ausokoi trukuharria

Dolmen de Ausokoi

PictographWaypoint Altitude 1,574 ft

Arkakako goiko ur biltegiak

Depósitos de agua de Arkaka

Photo ofOlasoro trikuharria Photo ofOlasoro trikuharria Photo ofOlasoro trikuharria

Olasoro trikuharria

Dolmen de Olasoro

Photo ofZearragoena trukuharria Photo ofZearragoena trukuharria Photo ofZearragoena trukuharria

Zearragoena trukuharria

Dolmen de Zearragoena

PictographFountain Altitude 2,507 ft
Photo ofErrekonta lepoa eta iturria

Errekonta lepoa eta iturria

Collado y fuente deErrekonta

PictographFountain Altitude 0 ft
Photo ofGaitz Ola iturria Photo ofGaitz Ola iturria

Gaitz Ola iturria

Fuente de Gaitz Ola

Photo ofAtauru monolitoa Photo ofAtauru monolitoa Photo ofAtauru monolitoa

Atauru monolitoa

Monolito de Atauru

PictographWaypoint Altitude 0 ft
Photo ofGoroskintxu borda

Goroskintxu borda

Chabola de Goroskintxu

PictographIntersection Altitude 1,572 ft
Photo ofAusogoi Igoera Photo ofAusogoi Igoera Photo ofAusogoi Igoera

Ausogoi Igoera

Subida a Ausogoi

Photo ofJentillarri Trikuharria Photo ofJentillarri Trikuharria Photo ofJentillarri Trikuharria

Jentillarri Trikuharria

Dolmen Jentillarri

PictographWaypoint Altitude 3,073 ft
Photo ofKobaurre bordak Photo ofKobaurre bordak Photo ofKobaurre bordak

Kobaurre bordak

Chabolas de Kobaurre

PictographSummit Altitude 2,762 ft

Kotaleku

Parque Natural de Aralar

Photo ofKotaleku monolitoa Photo ofKotaleku monolitoa Photo ofKotaleku monolitoa

Kotaleku monolitoa

Monolito de Kotaleku

PictographFountain Altitude 0 ft
Photo ofLiztarre iturria eta aska Photo ofLiztarre iturria eta aska

Liztarre iturria eta aska

Fuente y abrevadero de Liztarre

PictographSummit Altitude 2,733 ft
Photo ofMartxabaleta (Pikuta) Photo ofMartxabaleta (Pikuta) Photo ofMartxabaleta (Pikuta)

Martxabaleta (Pikuta)

Parque Natural de Aralar

PictographWaypoint Altitude 0 ft
Photo ofMendibilko Leizea

Mendibilko Leizea

Sima de mendibil

PictographCar park Altitude 1,480 ft
Photo ofOlakosaroi

Olakosaroi

Area recreativa de OLakosaroi(Akapulko). Aparcamiento y fuente.

Photo ofOndarre harrespila

Ondarre harrespila

Cromlech de Ondarre

Photo ofOndarre lepoa Photo ofOndarre lepoa Photo ofOndarre lepoa

Ondarre lepoa

Collado de Ondarre

Photo ofOndarre zista Photo ofOndarre zista

Ondarre zista

Parque Natural de Aralar Cista de Ondarre en restauración

PictographSummit Altitude 0 ft
Photo ofOndartxuri Photo ofOndartxuri Photo ofOndartxuri

Ondartxuri

Buzón

PictographPanorama Altitude 3,513 ft
Photo ofTxutxueta bordak eta Aralar Parke Naturala Photo ofTxutxueta bordak eta Aralar Parke Naturala Photo ofTxutxueta bordak eta Aralar Parke Naturala

Txutxueta bordak eta Aralar Parke Naturala

Chabolas de Txutxueta-Parque Natural de Aralar

Photo ofSupitaitz iruinarria Photo ofSupitaitz iruinarria

Supitaitz iruinarria

Menhir de Supitaitz

Supitaitz trikuharria

Dolmen de Supitaitz

Photo ofUelogoena Hegoa trikuharria Photo ofUelogoena Hegoa trikuharria Photo ofUelogoena Hegoa trikuharria

Uelogoena Hegoa trikuharria

Dolmen Uelogoena Sur

Photo ofUelogoena Iparra trikuharria Photo ofUelogoena Iparra trikuharria Photo ofUelogoena Iparra trikuharria

Uelogoena Iparra trikuharria

Dolmen Uelagoena Norte

PictographSummit Altitude 2,874 ft
Photo ofOidoegi (Uidui)

Oidoegi (Uidui)

Parque Natural de Aralar

Photo ofOidoegi I trikuharria Photo ofOidoegi I trikuharria

Oidoegi I trikuharria

Dolmen Uidui I

Oidoegi II trikuarria

Doplmen Uidui II

PictographWaypoint Altitude 3,693 ft
Photo ofUrruzti borda

Urruzti borda

Chabola de Urruzti

Photo ofUrrusti tumulua

Urrusti tumulua

Túmulo de Urrusti

Comments

    You can or this trail