Çankırı - Konak (İstiklal Yolu 8. Etap)

Çankırı (Kengırı), İstiklal Yolu’nu oluşturan üç ilin ortasındaki ildir. İlçesi Ilgaz ise, hem İstiklal Yolu’nun orta noktası hem de İstanbul (Bolu) Çerkeş- Tosya ( Merzifon)Samsun yolundan gelenlerin İstiklal Yolu’na katıldığı kavşaktır.

Bulunduğu bölgenin stratejik önemi, güvenirliği, örümcek ağı gibi Milli Mücadele yollarının bulunduğu ve kesiştiği Çankırı, Tekâlif-i Millîye emirlerinin uygulanmasında ordu ihtiyat erzakının, silah ve cephanesinin toplanma bölgesi olmuştur.

İstiklal Yolu Çankırı ili güzergâhı (mesafe ve rakımları ile)

(0 km – R 1875 m) Kastamonu- Çankırı il sınırı ( Ilgaz Dağı Zirvesi)
(0,6. km – R 1823 m) Ilgaz Dağı doruğu (Derbent) Jandarma Karakolu (barınak)
(8,6. km – R1250 m) Çomarın Yenice Köy
Yenice Köy Hanı
Hacı Behçet Hanı
(1.5 km doğusunda R 1318 m) konaklama yeri Çomar (Cömert) köyü. (Derbent Karakoluna orman yolundan 4.5 km )
(12,3. km – R1090 m) Kazancı Köyü
Kazancı Köyü Hanları ( köylüler işletmekteydi)
(16,5. km – R1013 m) Musa Köyü
Musa Köyü Hanı
(18,6. km – R957 m) Kale (Halil Ağa) Hanı
ve Sıhhiye İstasyonu
(22,5. km – R890 m) Koçhisar (Ilgaz) ilçesi
Nokta Komutanlığı (2.sınıf)
Menzil nokta komutanlığı,
Menzil Reviri,
Erzak deposu (2 adet)
Sıhhiye istasyonu
Hacı Mehmet Ağa Hanı
Ilgaz’ın (2,5 km – R 1022 m) kuzeyinde Kese Köyü
Samsun –İstanbul Yolu kavşağı (2 km güneyinde)
(25,5. km – R 840) İnköy
İnköy Hanları
İstiklal Yolu ve Samsun –İstanbul yolu
(33. km – R 1360 m) Üçoluk Jandarma Karakolu
(37,7. km – R1270 m) Kızılsin/ Kızılin/ Kıyısın Köyü
Menzil Konak Komutanlığı
(38,1 km,R 1285 m – 39 km , R 1392 m), Boruklu Dere
(42,2. km – R1420 m) Topal Ali Hanı
ve Sıhhiye İstasyonu
43,7. km – R 1470 m: Doğdu tepesinde Gündoğdu (Doğdu) Jandarma Karakolu (barınak)
( 49,7 km – R 1207m) İkiçam Köyü
(57,4. km –R 825 m) Ayan Köyü
(60. km –R 780 m) Deve Yolu kavşağı ( deve, katır kolları için)
(68km- R720m) KENGIRI (ÇANKIRI) İLİ
Çankırı Hat Komutanlığı
Çankırı Nokta Komutanlığı,
Çankırı Menzil Nokta Komutanlığı
(1 Kasım 1922)

Erzak ambarı,
Teçhizat ambarı
Mühimmat deposu (2),
Memleket Hastanesi
Hayvan hastanesi ve deposu
Nekahethane,
Revir
Merkez Çankırı hanları: Hacı Kadir’in icarında (kirasında) soluğan Hanı, İpliklerin Hafız Ağa’nın Hanı, Nevşehirli İsmail icarında Hacı Hasanın Hanı, Kel İmamın İsmaillin Hanı, Kel İmamın Hafızın Hanı, Hanağasının Hilmi’nin Hanı, Parmaklı Büyük Han, Dervişin Hanı, Vakıf Çukur Han, Başağanın Hanı, Hafızın Hanı, Camgöz Mehmet Efendinin Hanı, Hintlinin (Hindilinin) Hanı, Eski Arap oğlunun icarındaki üstü otel altları han, Koçhisarlıoğlu Ahmet’in Hanı, Nalbant Hacı Hasanlar’ın Hanı, Salim Beyler’in Hanı, Ilgazlı Tataroğlu’nun Hanı, İsmail’in icarında Vakıf Han, Kâtibin icarında İskilip Han, Osman Çavuş’un Hanı, Pilakici’nin Hanı, Gâvurun Hanı, Nakib’in Hanı, Orta Pazarda Arabacıların Hanı, Odun Pazarı’nda Sülonun Hanı, De Mehmet’in Alinin Hanı, De Mehmetlerin diğer hanları, Hacı Bayramlar’ın Hanı, Natır Ahmet’in icarında İmaret’teki hanı, Nalbant Şükrü’nün icarında imaret’teki eski han,
Çankırı merkez otelleri: Karataylı İsmail Efendi’nin han ve otelleri; ayrıca Çankırı Türk Otel, Su Yolu Oteli Subay misafirevi
(84,3. km-R 654 m) Aşağı Pelitözü Köyü
( 92,3. km –R 704 m) Germece Köyü
(95,3. km- R 648 m ) Karaşıh (Konak) Köyü
(106,2 km –R 740m) Tüney Köyü,
Hacıbey Hanı,
Töney (Tüney) Jandarma Karakolu (barınak)
107 km – R 755 m; Çankırı-Ankara İl sınırı
ÇANKIRI’DA ANA YOLDAN BAŞKA MİLLÎ MÜCADELE YOLLARI ŞUNLARDI:

1) Alternatif Ana yol: Çankırı’dan (şimdiki Küçük Sanayi Sitesi yerinden) sonra istiklal Yolu ikiye ayrılmıştı. Ana Yolun alternatifinin güzergâhı (Çankırı’ya mesafeleri ve rakımları) şöyledir:

(7.7 km- R 767 m) Aşağı Yanlar Köyü
( 11,5 km-R 821 m) Yukarı Yanlar Köyü
(18 km-R 937 m ) Dümelli Köyü ( şimdi Eldivan İlçesi)
(19 km-R1028 m) Saray Köyü
Saray Köyü Menzil Konak Komutanlığı
(32 km-R1044 m) Arap (Bakırlı) Köyü
Arap Menzil Konak Komutanlığı
(43 km – R 1035 m) Şabanözü nahiyesi
(50,5 km –R 850 ) Kara Musa Köyü ve Çankırı- Ankara sınırı
(Sınırdan sonra, Çankırı’ya Çubuk Nokta Komutanlığı89 km. ve Ankara 129 km.dir.)

2)Kervan Yolu: Asırlardır kullanılan ve sadece deve, katır vb hayvanların yürüyebildiği izdir. Çankırı merkezine uğramak istemeyen deve ve katır kolları, Ilgaz-İnköy’ünde (Kayı Dağı/İndağı yamacında) ana yoldan ayrılarak Kuyupınar-Korgun-Karatekin-Seydiler köyü (Hanyası Hanı)-Han Yolu (tepelerin sırtı) Saray Köyünün 3 km doğusundan geçer ve Saray Dağı’nda alternatif ana yolla birleşir; Şabanözü-Çubuk üzerinden Ankara’ya ulaşırlardı.

3) Deve Yolu: Ilgaz-İnköy’ünde kervan yoluna sapmayan deve ve katır kolları Çankırı merkezine 7 km kala ana yoldan saparak 1 km mesafedeki şimdiki şimdiki İçyenice köyü Köyü, Fidanlık, Çankırı Merkez Taşmescit, Hıdırlık, tepesini aştıktan sonra Seydiler köyü Hanyası kavşağında Kervan Yoluyla birleşerek Ankara’ya ulaşırlardı.

4)Çerkeş Yolu: Bolu istikametinden gelen (depolanması gereken) bazı lojistik malzemeler (Ankara’nın emriyle) Çerkeş güzergâhından Çankırı’ya gönderiliyordu.

Menzil reviri
İaşe merkezi

5) Tuht (Yapraklı) Yüklü Köyü menzil konak komutanlığı

6) Orta Aşağı Kapı /Aşağı Kayı Köyü menzil konak komutanlığı

7) Eviç Köyü menzil konak komutanlığı ( fakat Çankırı’da aynı veya benzer isim taşıyan köy bulunamamıştır)

8) Çankırı’dan teğet geçen diğer millî mücadele yolları: İnebolu-Ankara hattı, Çankırı’nın tam ortasından geçerken,

“Samsun-Çorum-Sungurlu Yahşihan-Ankara hattı” Çankırı il sınırları içinden teğet geçmişti;
“Ereğli-Gerede-Kızılcahamam-Ankara hattı” ve “İzmit-Adapazarı-Düzce-Bolu-Gerede- Kızılcahamam-Ankara hattı Çankırı sınırlarının dışından teğet geçmişti.