Behramkale Assos

Aristo

Assos Antik Kenti Assos Antik kentinin tarihçesi M.Ö. 6.yy'a kadar gidiyor. Zamanında kent, yüzünü denize dönmüş ve teraslarla iniliyormuş denize. Osmanlıların yerleşmesinden sonra yerleşim ters istikamette gelişme göstermiş ve Behramkale köyü ortaya çıkmış. Kent sönmüş bir volkanik tepe üzerine, andezit kayalıkları arasına, denizden 236 metre yüksekliğe kurulmuş. Assos'un etrafında bol bulunan andezit taşı kentin inşasında kullanılmış. Assos taşı zor işlenen ama çok dayanıklı bir taş. Eskiler onun için insan yiyen taş diyorlarmış. Bu taştan yapılan lahitler zamanında Assos'dan ihraç edilen mal türlerindenmiş. Assos'da arkeolojik ilk kazı 1881-1883 yıllarında Amerikalı bir arkeoloji grubu tarafından yapılmış.1981 yılında tekrar başlayan kazılarda ilk olarak nekrapol yani mezarlık ortaya çıkarılmış. Surlar Kentin çevresi günümüzde de görülebilen 3200 metre uzunluğunda 20 metre yüksekliğinde surlarla çevrilidir. Surlar M.Ö. 4. yy'da inşa edilmiştir. Kente giriş ve çıkışı sağlayan iki ana kapı bulunmaktadır. Doğu ve batı kapılarının önündeki alan nekrapol(mezarlık) olarak kullanılmıştır. Nekrapolde basit mezarların yanı sıra görkemli anıtsal mezarlar da bulunmuştur. Nekrapol Nekrapolün 9 yüzyıl boyunca mezarlık olarak kullanıldığı tespit edilmiş.En eski gömülerde yakılan cesetlerin küllerinin küplere konulup ağızlarının kapanması şeklinde gömüldüğü görülmüş. Sonra daha büyük küplere ana karnındaki pozisyonda yerleştirilmiş ölüler. Küplerin içine ölü için hediyeler de konuluyormuş. Daha sonra lahit şeklinde mezarlar kullanılmış. Lahitler yüzeye yakın oldukları için kolayca ortaya çıkarılmış ve define avcıları tarafından soyulmuş çoğu. Lahitlerin içinde ele geçirilen, ölü için konulan hediyelerden en ilginci pişmiş topraktan yapılmış bir kadınlar orkestrası heykelciği ! Athena Tapınağı Antik kentin en yüksek noktasında Athena Tapınağı bulunuyor. Arkaik çağ'da Anadolu'da yapılan ilk ve tek dor düzenindeki tapınak, hala büyüleyici ortamını koruyor. Zeus’un kızı ve 12 Olimpos Tanrısından biri olan Athena kentin koruyucu tanrıçasıymış. Sağlam sütunlardan çıkarılan örnek kalıplarla dökülen yeni sütunlar ayakta. Karşınızda Midilli adası, görkemli Ege denizi, yüzünüzü okşayan rüzgar, özellikle gün batımında sizi antik çağlara götürecek kadar etkileyici. Tapınağın kutsal odasında bulunan tanrıça heykeli 1800'lü yıllarda Amerikalılar tarafından götürülmüş. Sütunların üzerlerindeki frizlerin(kabartmaların) bir kısmı Boston Müzesi, Louvre Müzesi ve İstanbul Arkeoloji müzesinde saklanıyor. Kabartmalarda Herakles ile ilgili bir hikaye anlatılıyor. Amfi Tiyatro Antik kentin güney yamacında Midilli Adası'na karşı kurulmuş tiyatronun bir deprem sonucunda yıkıldığı tespit edilmiş. Doğal bir kaya oyuğuna yapılmış, tahmini 2500 kişilik olan tiyatro sonraki yıllarda taş ocağı olarak kullanılmış. Yapım tekniği ve plan özellikleri açısından bir Roma çağı tiyatrosudur. Tiyatronun yıkılan duvarları restorasyon sonucunda yeniden örüldü. Aslına uygun oturma sıraları yeniden dökülerek yapıldı. Şu anda tiyatro 1500 kişiyi ağırlama kapasitesinde ve çeşitli festival ve konserlere ev sahipliği yapabilmekte. İskeleye inen yol üstünde, solda, giriş kapısını farkedeceksiniz tiyatronun. Agora Agora insanların biraraya geldiği kentin en hareketli yeri. Assos agorası farklı zamanlarda inşa edilmiş karşılıklı iki stoa ile çevrelenmişti. Stoalar üzeri kapalı, insanları güneşten ve yağmurdan koruyan yürüyüş ve oturma alanlarıydı. Ayrıca Agora etrafında spor eğitimi için inşa edilmiş gymnasion, bouleuterion(meclis binası), Bizans Kilisesi kalıntıları bulunmaktadır. Kazı Sponsoru Efes Pilsen 1995 yılından beri Assos Antik Kenti'nin kazı sponsorluğunu üstlenmiş durumda. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Başkanı Doç. Dr.Nurettin Arslan'ın başkanlığında, kırk kişilik kazı ekibi tarafından gerçekleştirilen kazı çalışmalarında ortaya çıkartılan ve günlük hayatın tanıklığını koruyan tüm eserler Çanakkale Arkeoloji Müzesi'nde sergileniyor. Assos kazıları ile ilgili güncel bilgileri takip edebileceğiniz site : www.assosarchproject.com

Kale

Assos Antik Kenti Assos Antik kentinin tarihçesi M.Ö. 6.yy'a kadar gidiyor. Zamanında kent, yüzünü denize dönmüş ve teraslarla iniliyormuş denize. Osmanlıların yerleşmesinden sonra yerleşim ters istikamette gelişme göstermiş ve Behramkale köyü ortaya çıkmış. Kent sönmüş bir volkanik tepe üzerine, andezit kayalıkları arasına, denizden 236 metre yüksekliğe kurulmuş. Assos'un etrafında bol bulunan andezit taşı kentin inşasında kullanılmış. Assos taşı zor işlenen ama çok dayanıklı bir taş. Eskiler onun için insan yiyen taş diyorlarmış. Bu taştan yapılan lahitler zamanında Assos'dan ihraç edilen mal türlerindenmiş. Assos'da arkeolojik ilk kazı 1881-1883 yıllarında Amerikalı bir arkeoloji grubu tarafından yapılmış.1981 yılında tekrar başlayan kazılarda ilk olarak nekrapol yani mezarlık ortaya çıkarılmış. Surlar Kentin çevresi günümüzde de görülebilen 3200 metre uzunluğunda 20 metre yüksekliğinde surlarla çevrilidir. Surlar M.Ö. 4. yy'da inşa edilmiştir. Kente giriş ve çıkışı sağlayan iki ana kapı bulunmaktadır. Doğu ve batı kapılarının önündeki alan nekrapol(mezarlık) olarak kullanılmıştır. Nekrapolde basit mezarların yanı sıra görkemli anıtsal mezarlar da bulunmuştur. Nekrapol Nekrapolün 9 yüzyıl boyunca mezarlık olarak kullanıldığı tespit edilmiş.En eski gömülerde yakılan cesetlerin küllerinin küplere konulup ağızlarının kapanması şeklinde gömüldüğü görülmüş. Sonra daha büyük küplere ana karnındaki pozisyonda yerleştirilmiş ölüler. Küplerin içine ölü için hediyeler de konuluyormuş. Daha sonra lahit şeklinde mezarlar kullanılmış. Lahitler yüzeye yakın oldukları için kolayca ortaya çıkarılmış ve define avcıları tarafından soyulmuş çoğu. Lahitlerin içinde ele geçirilen, ölü için konulan hediyelerden en ilginci pişmiş topraktan yapılmış bir kadınlar orkestrası heykelciği ! Athena Tapınağı Antik kentin en yüksek noktasında Athena Tapınağı bulunuyor. Arkaik çağ'da Anadolu'da yapılan ilk ve tek dor düzenindeki tapınak, hala büyüleyici ortamını koruyor. Zeus’un kızı ve 12 Olimpos Tanrısından biri olan Athena kentin koruyucu tanrıçasıymış. Sağlam sütunlardan çıkarılan örnek kalıplarla dökülen yeni sütunlar ayakta. Karşınızda Midilli adası, görkemli Ege denizi, yüzünüzü okşayan rüzgar, özellikle gün batımında sizi antik çağlara götürecek kadar etkileyici. Tapınağın kutsal odasında bulunan tanrıça heykeli 1800'lü yıllarda Amerikalılar tarafından götürülmüş. Sütunların üzerlerindeki frizlerin(kabartmaların) bir kısmı Boston Müzesi, Louvre Müzesi ve İstanbul Arkeoloji müzesinde saklanıyor. Kabartmalarda Herakles ile ilgili bir hikaye anlatılıyor. Amfi Tiyatro Antik kentin güney yamacında Midilli Adası'na karşı kurulmuş tiyatronun bir deprem sonucunda yıkıldığı tespit edilmiş. Doğal bir kaya oyuğuna yapılmış, tahmini 2500 kişilik olan tiyatro sonraki yıllarda taş ocağı olarak kullanılmış. Yapım tekniği ve plan özellikleri açısından bir Roma çağı tiyatrosudur. Tiyatronun yıkılan duvarları restorasyon sonucunda yeniden örüldü. Aslına uygun oturma sıraları yeniden dökülerek yapıldı. Şu anda tiyatro 1500 kişiyi ağırlama kapasitesinde ve çeşitli festival ve konserlere ev sahipliği yapabilmekte. İskeleye inen yol üstünde, solda, giriş kapısını farkedeceksiniz tiyatronun. Agora Agora insanların biraraya geldiği kentin en hareketli yeri. Assos agorası farklı zamanlarda inşa edilmiş karşılıklı iki stoa ile çevrelenmişti. Stoalar üzeri kapalı, insanları güneşten ve yağmurdan koruyan yürüyüş ve oturma alanlarıydı. Ayrıca Agora etrafında spor eğitimi için inşa edilmiş gymnasion, bouleuterion(meclis binası), Bizans Kilisesi kalıntıları bulunmaktadır.

Athane Tapinagi

Kaz dağlarının eteklerinde yer alan Athena Tapınağı, günümüzde kadar ulaşan en önemli tarihi kalıntılar arasında yer alıyor. Yaklaşık 120 yıl öncesinde Assos’ta kazı çalışmalarının başlatıldığı biliniyor. Bu kazı çalışmaları sonrasında elde edilen kalıntılar ise görmeye değer. Tanrı Athena adına yapılan bu tapınağın 6. Yüzyılda inşa edildiği biliniyor. Dikdörtgen şekilde planlanarak inşa edilen tapınak oldukça hoş bir deniz manzarasına da sahip. Oldukça etkileyici fotoğraflar çekebileceğiniz Athena Tapınağı’nı görmeden dönmemeniz gerektiğini düşünüyorum. Akropol’ün en tepesinde yer alan Athena Tapınağı’nın iç yapısında ve dışarısında çevreleme işlevi gören sütunlar yer alıyor. Tapınakta toplamda 34 sütun yer alıyor. Bunlardan ikisi dışında tümünün başlığı bulunuyor. Sütunların neredeyse 5m uzunluğunda olduğu biliniyor. Oldukça güzel bir görünüme sebep olan bu yapı, günümüzde oldukça fazla kişi tarafından ziyaret ediliyor. Athena Tapınağı’nın bir kısmının ise günümüzde dünyada oldukça fazla kişi tarafından ziyaret edilen önemli müzelerde de sergilendiği biliniyor. Bu müzeler arasında Louvre ve Boston Müzesi yer alıyor. Türkiye’de ise Athena Tapınağı’nın bir kısmı İstanbul Arkeoloji Müzesi’nde sergileniyor. Bu müzelerde sergilenen sütunlarda yer alan kabartmaların üzerinde, Herakles hakkında hikâyelerin yer aldığı biliniyor. Athena Tapınağı’nın Konumu Ege Denizi, Midilli Adası ve Edremit Körfezi’nin hakimiyetine sahip olan Athena Tapınağı, mimari açısından da oldukça önemli bir konuma sahip. Neredeyse Assos’u ziyaret eden herkes tarafından ziyaret edilen bu yapının mimari açıdan Dor düzeninde inşa edildiği ve iyonik mimari özelliklere sahip olduğu biliniyor. Dor düzeninde inşa edilen bu tapınakta farklı şekillerde taş levhalar kullanılmış. Frizlerin üzerinde Heraklas döneminde gerçekleşen mücadeleler ile bazı hayvanların kabartmalarının yer aldığı biliniyor. Antik Çağ’da tapınakların genellikle değer verilen kişilere ithafen inşa edildiği biliniyor. Athena Tapınağı ise Zeus’un kızı Athena’ya ithaf etmek sebebiyle inşa edilmiş. Surların inşasından sonra konum özenle belirlenmiş. Bu belirlenme sürecinde bölgenin hâkim bir konumda olması dikkate alınmış. Böylelikle Athena Tapınağı Antik Kent’in tam tepesinde yer almış. Assos’ta Athena’ya ithaf edilen bu tapınağın yanı sıra farklı bölgelerde de Athena’ya ithaf edilen tapınaklar inşa edilmiş. Bu tapınaklar Milet, Bergama, Foça ve Erythrai’de yer alıyor. Athena Tapınağı ve Mimari Yapısı Bölgede bulunan taş ocaklarında yer alan Andezit taşı ile inşa edilen Athena Tapınağı ilk olarak bir platform üzerine yerleştirilmiş. Daha sonra sütunlar yerleştirilmiş ve günümüzdeki görünümüne benzer bir görünüm kazandırılmış. Dor düzeni ile inşa edilen bu tapınak toplamda 19 sütun ile çevrelendirilmiş. Bu 19 sütundan 13’ü tapınağın uzun kenarında 6’sı ise kısa kenarına yerleştirilmiş. 60 ile 140 cm’e kadar farklı ölçülerde yerleştirilen bu sütunlar bölgenin oldukça hoş bir görünüm kazanmasını sağlamış. Estetik açıdan bölgenin güzelleşmesini sağlayan bu tapınak, bulunduğu dönemin izlerini taşımaya ve binlerce kişinin buna şahit olmasına devam ediyor. Mimari açıdan da oldukça önemli olan bu bölgeyi ziyaret etmeyi ihmal etmeyin!

Midilli Adasi

Midilli, Ege Denizi'nin kuzeydoğusunda bulunan, dağlık bir Yunan adası. Yunanistan'ın ana karasından çok Türkiye'nin Ayvalık ile Burhaniye ilçelerine yakın olan ada, Girit ve Eğriboz'dan sonra Yunanistan'ın en büyük üçüncü adasıdır. Başkenti Mytilene'dir. Ünlü Yunan şairleri Alcaeus ve Sappho'nun memleketidir.