Bahçeköy-Ahtapot Çınar-Bilezikçi Çiftliği

Bu rotada tarihi Ahtapot Çınarı ve aşağıda bilgileri bulunan Bilezikçi Çiftliği’ni görebilirsiniz.

Bilezikçi Çiftliği, İstanbul’un kuzey alanında, Büyükdere sırtlarından Belgrad Ormanı ve tarihi su bentlerine kadar uzanan araziyi kapsar. Çiftlik, 1800’lü yıllarda Darphane Nazırı olan Boğos Bilezikçiyan tarafından kurulmuştur. Çiftliğin bilinen ikinci sahibi ise Mısır Hıdivi İsmail Paşa’nın İstanbul’daki mali işlerine bakan Abraham Paşa’dır. Bu yüzden bazı kaynaklarda çiftlik “Abraham Paşa Çiftliği” olarak da geçer. Abraham Paşa da, çiftliğin ilk sahibi Bilezikçiyan gibi İstanbullu bir Ermeni’dir. Çiftliğin üçüncü sahibi ise yakın tarihin en önemli isimlerinden Enver Paşa ve eşi Naciye Sultan’dır. Enver Paşa’nın I. Dünya Savaşı bitiminde ülkeyi terk etmesinin ardından Mahmut Muhtar Paşa çiftliğin sahibi olmuştur. Özel orman olarak işletilen çiftlik ormanı 1945’te 4785 sayılı kanunla kamulaştırılmış, sahipleri ve Tarım, Orman ve Köyişleri Bakanlığı arasında ormanın mülkiyetine ilişkin dava sürüp gitmiş, bu arada bir kısım arazi şahıslara (önce Şark Deri, sonra Alarko Holding) satılmıştır. Çiftik 1980 yılında İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi’nin “Eğitim ve Araştırma Ormanı” olarak kamulaştırılmıştır.

Bilezikçi Çiftliği’nin içinde, aralarında av köşklerinin de olduğu tam beş konak yer alır. Ayrıca ahırlar, kümesler, çadırlar, çalışanların evleri de bu konakları çevreler. Tarihi Bilezikçi Çiftliği benzerine az rastlanan mimari altyapısı vardır. Çiftlik içindeki köşklerde, Fransa’dan gelen kiremitler, yekpare banyo mermerleri ve Abraham Paşa tarafından yaptırılan açılıp kapanabilen musluklar kullanılmıştır. Ayrıca köşklerde balkonların altına su sarnıçları yerleştirilmiş ve şarap mahzenleri yapılmıştır. Çiftlik sınırları içinde yer alan araziler bugün de ziyarete gidildiğinde görülebilecek Büyük Çınar’ın altındaki kapaktan kolayca kontrol edilen bir sistemle sulanmıştır. Evin içme suyu, İstanbul’un aranan içme sularından olan ünlü Neşet Suyu ve Sultan Suyundan tepelere kurulan sifon sistemiyle ulaştırılmıştır.

Çiftlik arazisinde yüzlerce yıllık kaynak suları, 600-700 yaşındaki sayılı “anıt” ağaçların yanı sıra nesli tükenmekte olan pek çok çınar çeşidi de bulunur. Çiftliğin arazilerinde bugün “Londra Çınarı,” “Ahtapot Çınar,” “Doğu Çınarı,” “Saplı Meşe,” “İkiz Çınar” ve “Atlas Sediri” gibi nadir türler vardır.

Bilezikçi Çiftliği binaları ve bitki çeşitliliği ile çok önemli olsa da asıl ününü Yeşilçam’dan almıştır. 1953 yılından itibaren Türk sinemasında çekilen pek çok filme ev sahipliği yapmıştır.