Aizpitza, Gorramendi y Collado de Itzulegi desde Erratzu

Download

Trail photos

Photo ofAizpitza, Gorramendi y Collado de Itzulegi desde Erratzu

Author

Oihan Elorza Rekarte

159 17 147

See more trails from this author

Trail stats

Distance: 9.2 mi
Elevation gain: 2,605 ft
Technical difficulty: Moderate
Elevation loss: 2,618 ft
Max elevation: 3,495 ft
TrailRank: 51
Min elevation: 923 ft
Trail type: One Way

Moving time: 3 hours 49 minutes
Time: 4 hours 47 minutes
Coordinates: 2639
Uploaded: February 24, 2024
Recorded: February 2024

Be the first to clap

near Erratzu, Navarra (España)

Viewed 74 times, downloaded 4 times

Trail photos

Itinerary description

Erratzuko plazatik hasten da ibilbidea. Hasieran dena karretera da eta STOP baten ondoren ezkerrerantz hartuz pista batean sartzen gara. Pista jarraitu behar da eta momentu batean pista ezker goiti joaten da eta eskuinean xenda txiki bat dago. Xenda hartuko dugu eta baserri baten gainetik berriro pistan sartuko gara. Pista jarraitu behar dugu eta momentu batean hiru bideko bidegurutze batera ailegatzen gara. Hor, ezkerrera hartuz baserri batera joaten gara, eskuinera mendira eta zuzen jarraitu beharko dugu baserri batera. Bidea baserriaren atzetik joaten da eta bidea jarraituz eskuinera hesi bat ikusiko dugu kartel batekin. Hesi hori idekiko dugu eta pasatzean berriz itxi, zati hori xenda da dena eta gero belaiaren bertzaldean bertze hesi bat dago eta zubiri baten bidez pasako dugu. Hortik aurrera gehiena mendia da eta bidegurutze gehienetan eskuinera hartuko dugu goiti aldera. Xenda hoiek jarraituz iratze belai batera agertzen gara eta belai horretan ez daude bideak ia markatuta, horregatik belaia goiti joan beharko gara biderik gabe. Ia Aizpitza tontorrean gaude baina pixka bat baxuago hesiez inguratuta dagoen belai bat bezalako bat dago eta belai hori inguratu behar dugu eskuinetik. Hortik goiti jarraituz errepidera ailegatzen gara eta pixka bat gehiago igoz Aizpitza tontorrera. Aizpitza azpitik xenda moduko bat dago Gorramendi tontorreraino. Bide horretan animali hilak eta hezur aunitz aurkituko ditugu. Gure kasuan adibidez, zaldi bat eta ardi bat aurkitu genituen baina pixka bat gorago hezurrez beteta dagoen zona bat dago, ez dakigu ze animali diren zehazki. Zuzen jarraituz Gorramendi tontorrera ailegatzen gara zailtasunik gabe.
Ondoren, bide berdinetik Aizpitza tontorrera jaitsiko gara berriro eta etorri garen pista jarraituko dugu pixka bat. Momentu batean pistaren eskuin aldean dagoen belaiatik beiti joango gara bidez kanpo azpiko errepidera ailegatu arte, belaia jaisten bunker bat aurkituko dugu Frankok egina. Errepidera ailegatuta errepidea beiti jarraitu beharko dugu denbora luzeez, ondoren ezkerrean dagoen mendiko bide bat hartuko dugu eta hori jarraituko dugu eta bidean iturri batekin aurkituko gara. Bidegurutze batera ailegatuko gara eta Bozate markatzen duen aldera hartuko dugu. Gero, xenda batetik sartuko gara eta ondoren GR markak jarrraituko ditugu berriro errepidera atera arte. Errepidea igoera zati bat da eta igoera ondoren pistan sartuko gara, hemendik aurrera zati gehiena pista da eta gero momentu batean zati bat xendaz egingo dugu Erratzura iritsi arte.

EGURALDIA
Gu joan ginen egunean elurra hari zuen orduan zailtasun batzuk izan genituen igotzeko, elurra zati batzuetan gerriraino ailegatzen zelako eta bertze bide zati gehienean belaunera. Arropa aunitz eraman genuen, gainera tontorrean haize asko egiten du.

Waypoints

Erratzuko uholdeak

Hainbat denda, etxe, borda, landa lur hondatuta, zubiak eraitsiak... Hondamendia nonahi. Duela mende bat kaltetuak izan ziren uholdeetan Baztan harana, Bidasoko eskualdea eta Nafarroa Behereko eta Lapurdiko hainbat gune. Guztira, lau pertsona hil ziren: bi, Elizondon (Baztan); bat, Bidarrain (Nafarroa Beherea), eta beste bat, Itsasun (Lapurdi). Uholdeak gogor jo zuen inguru guztia, baina bereziki Baztango Erratzu eta Elizondoko herriak. Erratzuko Auza mendian lehertutako tanta hotz batek eragin zuen ezbeharra. Hondamendiaren garrantziaz jabetzeko, garai hartako prentsan gertakariak izan zuen oihartzuna begiratu besterik ez dago. Felix Mena Martin argazkilari elizondoarrak egindako argazkiak eta hainbat kazetarik jasotako testigantzak Euskal Herriko eta hainbat herrialdetako lagunak hunkitu zituen. Duela mende bat, 1913ko ekainaren 2an, urak eragin zuen izua oraindik gogoan dute herritarrek. Belaunaldiz belaunaldi, egun hartan gertatutako hondamendia memorian gorde dute askok. Kalterik larrienak Erratzun eta Elizondon, eta, Nafarroa Beherean, Baigorri, Urepele, Banka eta Bidarrain izan ziren. Baina uholdeak Behobiaraino (Irun, Gipuzkoa) iritsi ziren, Bidasoa ibaiaren bokaleraino. Hondamendi hura gogoratzeko, atzera begira jarri dira Erratzun. Dena galdu arren gehienek kontatzeko aukera izan zutelako. Horregatik, hondamena eta ospakizuna uztartu dituzte.

Eskuin

Bide gurutze honetan eskuin hartuko dugu. Bidea xuriagoa da eta beste aldetik Kanadiar pasoa dago.

Eskuin

Hemen pista utziko dugu eta eskinean dagoen xenda hartuko dugu. Lur eta harrizko bidea da eta egindako egunean euria egin zuenez irristakorra zen leku batzuetan.

Ezker

Eskuinetara malda goitiko bide bat dago baina guk bidea zuzen jarraituko dugu baserri batzuetara iritsi arte.

Zuzen

Orain ere zuzen jarraituko dugu baserrien alderantz.

Eskuin

Pista utziko dugu eta eskuineko bidea hartuko dugu. Hesi bat gurutzatu beharko dugu eta bidea lurrezkoa da.

Eskuin

Bidegurutze honetan eskuin joango gara. Bidea malda goitikoa da.

Eskuin

Bidea utzi eta xenda estu bat hartuko dugu. Hasieran bidea ez da ongi ikusten baina metro batzuk aurrera eginda ikusten da.

Eskuin

Xendatik errepidera aterako gara eta eskuinerantz hartuko dugu Gorramendira iristeko.

Ezker

Hemen ezher hartuko dugu. Aizpitza mendira joango gara bertan lehenengo atsedenaldia egiteko.

Aizpitza

Atsedena

Atsedena hemen egingo dugu Gorramendira igo aurretik. Lekua zelaia da eta atsedenerako aproposa.

Cromlech Maistrugain

Cromlech bat menhirrez edo harriz osatutako borobil handi bat da. Uste denez, monumentu horiek santutegiak zirela, eta bertan eguzkitan kultuak egiten ziren.Orain gutxi arte ez zaie garrantzi handiegirik eman interes handiko aztarna zahar hauei baina azkeneko hamarkadetan ikerketa eta sailkapen lan zehatzak egin dira zonalde guzian. Monumentu nabarmenenak aipatzearren: Urdintzeko monolitoa, Otaltzuko dolmenak, Xolborroko harria (Legaten), Urkizte, Luurzu, Beoltrin, Autrin, Zalu eta Maistrugain eta Soalarko cromlech-ak. Urlegiko tumulua (Alkurruntz), Uztanborroko dolmenak (Irurita), Sorginetxoa (Erratzu), Pas de Rolan (Erratzu-Alduides), Oiza (699mtan Elizondotik hurbil), Otsondon bertze 2 gehiago, sei gehiago eta menhir bat Legaten, Iparlako dolmen eta cromlech-a , Elorta eta Aznabazterrako dolmenak (Erratzu), Bagordiko menhir-a etab. Egiaztatua dago Kristo aurreko XIII. mendeko baztandarrak hemen bertan sortu, bizi, hil eta lurperatzen zirela. Euskara ere, gaztelera iritsi baino 2000 urte lehenagotik hemen zegoela frogatu da.

AMERIKAR BASEA

Nahiz eta gaur egun aztarna batzuk gelditu (hormigon plantxak Gorramakilen) ez da apenas han izandatakoaz nabaritzen; antena erraldoiak, hainbat pisuko eraikinak, kontrol dorreak, pabellonak… W-6ari 877 Squadron Warning Control izena zeukan eta egia esateko, 20 urtetan zehar, (1978an instalazioak bat-batean dinamitatu ondoren desagertu arte) misterioz inguratua egon zen, zeren inoiz ez zen argi azaldu han egiten ziren jarduerak. Basea (bailaran zauzen zen bezala) 1954an sortu zen. Urte haietan Europa ta mundua “Gerra hotza” izenako garaian bizi zen. Gerra hotza Bigarren Mundu Gerraren ondoren Estatu Batuak eta Sobietar Batasunak buru zituzten bi herrialde taldek bizitako tentsio garaiari deritzok eta “gerra” honek liskarrak eta tentsio une eta guneak sortaraziko ditu, bereziki Asian. AEBko gobernuak SESB blokeatzeko asmoarekin bere mugetatik kanpo Base militarrak sortzearen politika aurrera .