Afshar قله افشار تویسرکان 2915

گزارش برنامه قله افشار، تویسرکان
تاریخ اجرای برنامه 12 شهریور 1400
ارتفاع 2915 متر
قله افشار تویسرکان به ارتفاع 2915 متر، بام شهرستان تویسرکان در استان همدان می باشد. با توجه به نامگذاری قلل و مسیرهای اطراف به نام نادرشاه، می توان حدس زد که در روزگاران گذشته این منطقه از تمدن بالایی برخوردار بوده است. برای پیمایش این مسیر، راههای متعددی وجود دارد. مسیری که در ادامه شرح داده شده است، ممکن است اندکی طولانی تر باشد، ولی از چشمه محمودیه و مسیر پاکوب مناسبی برخوردار است.
شروع مسیر از آرامگاه سید رضی آرتیمانی در دامنه کوه آغاز می گردد. ارتفاع شروع 1930 متر است. پس از حدود دو ساعت و نیم مسیر از کرمانشاه، ساعت 7 صبح به انتهای جاده آسفالت در آرامگاه می رسیم. آفتاب صبحگاهی در تلاش است که خود را از پس کوههای شرقی افشار بالا بکشد. سایه خنک و نسیم ملایم، رخوت صبحگاهی را می زداید و کوله بر دوش آماده پیمودن مسیر می شویم. جاده خاکی مشخص به سمت شرق را پس می گیریم. در سمت راست جاده در امتداد رودخانه، انبوه باغات گردو شانه به شانه در خوابی عمیق فرو رفته اند. خاک نرم و پودری جاده و شکل سنگهای سیاه و مدور اطراف، کاملا با آنچه در زاگرس می شناسیم متفاوت است. حدود 3 کیلومتر جاده خاکی را ادامه می دهیم، سیل بندهای ساخته شده در دره های اطراف و آبگیرهای کوچک نشان از حجم بارش در فصلهای سرد سال است. به جز باغات گردو، تقریبا هیچ پوشش گیاهی خاصی در دامنه ها وجود ندارد. پس از حدود یک ساعت به تک درختی می رسیم که انتهای جاده خاکی است. ساعت 8 صبح. ارتفاع 2100 متر.
بعد از یک شیب ملایم، دقایقی بعد به گوسفند سرایی موسوم به سرقلا (سر قلعه) می رسیم. آنطور که محلی های منطقه میگفتند، این محل در زمان جنگ اعراب و ایرانیان، اردوگاه لشکر ایران برای اعزام به جنگ نهاوند بوده است. و اندکی غم و بهت زدگی از عمق تاریخ به سراغمان می آید. به پیشنهاد محلی ها برای صرف صبحانه به سمت چشمه و درختان سپیدار موسوم به محمودیه راهی می شویم. راه پاکوب مشخص از میان انبوه تیغزاران تپه ها را دور می زند، و به تدریج ارتفاع می گیریم. حدود نیم ساعت بعد به سایه چند درخت می رسیم، تصمیم بر این است که صبحانه همینجا صرف شود، و بعد به سمت غار و چشمه محمودیه حرکت کنیم. آفتاب هنوز نتوانسته است از پس قله ها راهی بیابد، بید مجنون کنار رودخانه آخرین بازی گیسوانش را در نسیم صبحگاهی غنیمت می شمرد. صبحانه ای صمیمی در اواسط شهریور، نان و انگور و البته چایی دل انگیز.
ساعت 9 و نیم صبح . حدود یک ساعت است که توقف کرده ایم و باید سریعترراهی شویم. ارتفاع 2300 متر است. حدود ربع ساعت بعد در ارتفاع 2400 متری به چشمه محمودیه می رسیم. اساتید کوهنوردی تویسرکان بی درنگ به استقبالمان می شتابند و بازار حال و احوال و خدا قوت گرم است. انصافا گوشه دنجی فراهم کرده اند، چشمه ای از دل دیواره ای سنگی و سکو و بخاری هیزمی. فقط یک کوهنورد و عاشق طبیعت می تواند این چنین بهشتی را تصور کند. از ترکیب قرار گرفتن تخته سنگهای عظیم، پناهگاه موقتی برای استراحت های زمستانی شکل گرفته است و در گوشه ای دیگر زحمت ساخت دستشویی تمیزی را متحمل شده اند. لختی استراحت و گرفتن عکسی به امید جاودانه شدن دوستی ها. ساعت 10 صبح ارتفاع 2400 متر.
تا بدینجا 5 کیلومتر از مسافت 7 کیلومتری را پیموده ایم و به نظر می رسد که راهی دراز در پیش نداشته باشیم. اما به محض شروع، داستان شکل دیگری می گیرد، شیب سینه کش کوه به یکباره افزایش پیدا می کند، و هرچه بالاتر می رویم شیب بیشتر می شود. با راهنمایی کوهنوردان تویسرکانی، مسیر دره را تا رسیدن به آخرین تک درخت زالزالک، یا گوج به زبان محلی، ادامه باید داد. این تک درخت در ارتفاع 2500 متری است، پس از آن به سمت راست و در جهت یال شرقی ادامه مسیر می دهیم. شیب تند و شنهای ریز حرکت را کند می کند. با نفسهای شمرده و قدمهای کوتاه، پیچاپیش در پی قدمهای استوار سر قدم، گام بر می داریم. فرصتی است که با خود خلوتی کنی و یا با دوستانی که همراهت شده اند، بیشتر آشنا شوی. حدود ساعت 11 و نیم به ارتفاع 2650 متری و ابتدای یک راه پاکوب طولانی می رسیم. بهترین انتخاب ادامه دادن این راه مشخص به سمت چپ است، ولی ما از راه فاصله می گیریم و اندک زمانی نگذشته است که انبوه خارهای مغیلان و سنگهای زمخت سیاه پذیرای ساق ها و کفش هایمان می شوند. تیغهای بسیار تیز وبلند که حتی از کفه کفش عبور می کنند. به زحمت بسیار خود را به بالای خط الراس می رسانیم. ساعت 12 ظهر است. برای اولین بار می توانیم منظره پشت کوه را ببینیم. یک سد خاکی بزرگ و جاده عشایری که تا نزدیکی خط الراس بالا آمده است. سیاه چادرها و دامهایشان فارغ از غوغای روزگار تکیه بر کوه زده اند و چشم امید شان به آب و خاک و آسمان است. ارتفاع 2900 متر است. هر یک از این قله های فرعی می تواند، به عنوان مقصد صعود برگزیده باشد، در حالیکه بلندترین نقطه خط الراس مطابق معمول، در دورترین قسمت آن قرار گرفته است. پیمایش این مسیر حدود یک ساعت دیگر زمان می برد و ساعت 13 بر روی رفیعترین مکان در ارتفاع 2915 متری قرار می گیریم.
حسی که در رسیدن به مقصد داری در کلام نمی آید، حس یکی شدن با کوه، شادی عمیقی از اینکه در مکانی خاص پذیرفته شده ای و یا به خلوتگاه راه یافته ای، یه ویژه اینکه راه سختی را برایش پیموده باشی و خار مغیلان باز دارنده ات بوده باشد. در یک لحظه همه مصائب فراموش می شود، و تمام آن سختی ها و صبوری ها به تو اضافه می شوند و تو انسان دیگری می شوی، صبورتر و سخت تر. سخت تر از کوهی که بر فرازش ایستاده ای. با نگاهی مالکانه و خریدار به اطراف چشم می اندازی و بلافاصله هوس می کنی که هفته بعد آن قله دیگر را که در روبرویت قد علم کرده، صعود کنی.
نکته : مسیر نمایش داده شده در نقشه، مسیر صحیح است.
جعفر مسگریان
گروه کوهنوردی پراو بام چالابه