262 SMW: Wamel Winssen

Begin: Bushalte Hollenhof Wamel Eind: Bushalte Plakstraat Winssen

Door het Land van Maas en Waal
Van 1902 tot 1934 heeft het trammetje gereden tussen Wamel en Nijmegen. Het ontsloot een waterrijk gebied tussen Maas en Waal. Enkele straatnamen voeren nog "Stationsstraat", zoals in Wamel, waar we eerst de zuidkant van het dorpje omlopen om Huize Lakenburg te kunnen zien. Het bleek volledig tussen de rododendrons te liggen achter een zorgvuldig gesloten hek. Vroeger was het een kasteel. We lopen naar de door graven omgeven kerk van Wamel naar de Dorpsstraat waar de Gouden Leeuw (was dicht) met zijn beest pronkt.
We verlaten het trace voor de veel mooiere bandijk langs de Waal. Het wemelt hier van de wielen of waaien, die onstonden tijdens de veelvuldige dijkdoorbraken. Die dijken zijn voortdurende verhoogd, want door kanalisering en klimaatveranderingen neemt het gevaar toe. In 1995 werden op 31 januari 250,000 mensen geëvacueerd in dit rivierenland. In Lobith stond het water 16,61m boven normaal. Nederland had geluk, want er stond weinig wind, terwijl de dijk bij Ochten al begon te verzakken.
Als je nu over de dijk loopt lijkt alles pais en vree en kun je genieten van de waterrijke vergezichten. Te beginnen bij het zicht op de Willem Alexanderbrug. Hij dateert van 1972 en was bedoeld om de verbinding naar Tiel te verbeteren, want met die pontjes was dit gebied vrij onbereikbaar. Tot 1996 moest je tol betalen, wat niemand meer deed, want de brug leidde destijds van “niets naar nergens”. Met de verbrede N322 wordt de brug weer flink gebruikt.
We lopen langs Beneden en Boven Leeuwen, Beneden is het grootst, waar we langs een rivierstrang lopen vol met woonbootjes die aan hoge palen zijn afgemeerd, want water kan hier enorm stijgen. We vinden hier ook een watersnoodmonument. Het herinnert aan de ramp in 1861, waar op 1 februari 37 mensen uit het dorp verdronken. Dertien jaar later kwam Willem III langs om dat te gedenken.
We lopen voort over de dijk naar Druten, de grootste plaats uit de regio. Al die dorpjes waren redelijk welvarend, vanwege de akkerbouw op de vruchtbare riviergrond. We lopen langs de haven van Druten en het fietsveer naar Dodewaard opnieuw over de bandijk. Tijd voor een fragment van een gedicht van Peter, mijn wandelmaat:

Water in Water (Peter Waterkoort)

//Onze levens zijn als rivieren
in het landschap getekend
is doorgaan op de stroom van wat is
verbonden ademen//

Net voorbij Druten passeren we een verrassende heemtuin bij een soort theekoepeltje. Het is 18de eeuws en maakte deel uit van een kasteel wat ten westen van Druten heeft gelegen. We nemen de nieuwe dijk die de slingerende dijk om de wielen vervangt en komen aan in Deest, een klein dorp met een enorme steenfabriek en mooi gerestaureerde steenoven. Steenfabrieken hebben het gezicht van de waalkant altijd bepaald met hun grote schoorstenen. Er zijn er nog maar enkele over.
Het laatste stuk naar Winssen loopt door de uiterwaarden, waar we aan de overkant de Dodedwaar Kerncentrale zien liggen. In 1969 werd hij in gebruik genomen en precies 28 jaar stilgelegd. Het was een kleine centrale van 59MW en daarmee niet zo rendabel. Het stilleggen van zo’n ding is een enorme operatie. Pas in 2045 kunnen ze er verder om de kortlevende isotopen weg te halen. De langlevende isotopen zijn dan allang elders opgeslagen, zodat na 2045 je weer over de groene weiden kunt lopen.
We eindigen bij de roestkoepel van Huub Kortekaas in Winssen waar je van binnenuit een mooi uitzicht hebt.