09 Hilversum Loenen

Op water, boot en brood.

De route over 23km rondt het Gooi aan de Zuidkant met haar plassen en venen. De naam Gooi komt van het Germaanse Gouw en was in oude tijden een stamgebied dat begrensd wordt door natuurlijke grensvormers zoals de Eem (later de grenspalendijk) en de Vecht. De erfgooiers waren de vrije boeren (mannen dus) die het recht hadden om het gooiland te ontginnen. Dat recht kregen ze al in de 13de eeuw onder Floris de 5de. Dit recht heeft door de eeuwen altijd stand gehouden tot in de 20ste eeuw! Uiteindelijk zijn de natuurgebieden verenigd in de Stichting Goois Natuurreservaat, en niet voor veel geld verkocht aan projectontwikkelaars. De gemeentes hebben wel een lelijk spelletje gespeeld door de armere erfgooiers, in de crisistijd van 1929 niet voldoende te compenseren.

De Loosdrechtse plassen zijn oorspronkelijk moerasgebieden, die van water worden voorzien uit de Utrechtse Heuvelrug. De plassen zijn verveend en afgegraven en daarna (soms) onder het wateroppervlak verder zijn uitgebaggerd. Hierdoor ontstond het afwisselend landschap van afgegraven veen en een plassengebied (Tienhoven). Er ontstaat ook trilveen. Dit is een proces waarbij de uitgegraven sloten (petgaten) weer langzaam aan land winnen door de voortdurende vegetatie. De Westbroekse Zodden zijn daar een mooi voorbeeld van. Je krijgt dan een soort land wat op het water drijft.

De Loosdrechtse plassen zijn een uiterst recreatieve omgeving die de natuur in de vorm van de vele (motor)bootjes fors belast. In de zomer krioelt het van de zeilers, de strijkbouters en gewoon dagjesmensen. Gelukkig zijn sommige plassen verboden gebied; ze worden vooral voor de watervoorziening gebruikt.

Aan de westkant wordt het Gooi begrensd door de Vecht. De rivier loopt langs Nieuwersluis. En daar heerste de schande van de Monarchie: Weigerde je dienst dan kwam je in Nieuwersluis terecht en wel in een voormalige Kazerne destijds gebouwd om het Fort Nieuwersluis (alweer vanwege de waterlinie). Tegenwoordig is het een vrouwengevangenis (penitentiaire inrichting heet dat). Het traject eindigt in Loenen aan de Vecht. Interessant aan Loenen is dat voor de oorlog de Loenense tijd gold voor heel Nederland, namelijk GMT + 20 minuten precies. Amsterdam, met zijn Westertoren lag op GMT+19m en 13.32sec. en dat was "niet zo handig". De wereld had sowieso een wirwar aan tijden. Pas in de 2de wereldoorlog zijn we naar GMT+1 gegaan en dat is natuurlijk nog handiger.