Φαράγγι Ζηλιάνας, Όλυμπος

Η Ζηλιάνα είναι μία βαθιά και μεγάλη σε μήκος χαράδρα μήκους 15 χιλιομέτρων περίπου, που χωρίζει τον Όλυμπο από τον κάτω Όλυμπο. Στα αρχαία χρόνια το ποτάμι ονομαζόταν Συς (αγριόχοιρος). Κατά μήκος της κοίτης του θα συναντήσουμε πολλές εναλλαγές εικόνων και μορφολογίας. Η γέννηση του ποταμού γίνεται από το τεράστιο οροπέδιο όπου βρίσκονται η Συκαμινέα και η Καρυά. Η εντυπωσιακών διαστάσεων λεκάνη αποτελείται από μεταμορφωμένα πετρώματα τροφοδοτώντας με μεγάλη ποσότητα το ποτάμι και δημιουργώντας πλημμυρικά φαινόμενα. Στα 780μ υψμ δέχεται και τα νερά από τη λεκάνη που σχηματίζουν οι κορυφές του νότιου Ολύμπου (Κακάβρακας-Μεταμόρφωση-Φράγκου Αλώνι). Από εκεί και κάτω μετατρέπεται σε βαθιά χαράδρα. Θα μπορούσαμε να χωρίσουμε τη Ζηλιάνα σε τέσσερα τμήματα, το καθένα με διαφορετικό πέτρωμα:
To πρώτο τμήμα έχει μεγάλο όγκο νερών και τη μορφή ποταμού. Εντυπωσιακοί ογκόλιθοι βρίσκονται διάσπαρτοι μέσα στην κοίτη. Αποτελείται από μεταμορφωμένα πετρώματα.
Στο δεύτερο τμήμα που ξεκινάει από τα 450 μέτρα συναντάμε ασβεστόλιθο, με το νερό να χάνεται υπογείως. Η Ζηλιάνα μεταμορφώνεται και συνεχίζει στεγνή με φαρδιά κοίτη και μεγάλους ογκόλιθους. Σε αυτό το κομμάτι βρίσκονται και οι πρώτες καταβάσεις, μία 30μετρη, δύο 20μετρες και μία δεκάμετρη.
Στο 3ο τμήμα που ξεκινάει από τα 250 μέτρα υψόμετρο βρίσκεται το φαράγγι της Ζηλιάνας με αρκετά στενά τοιχώματα και μικρές απανωτές καταβάσεις 3-4 μέτρων. Σε αυτό το κομμάτι βρίσκεται το οφιολικό σύμπλεγμα της Ζηλιάνας. Πολύ όμορφες εικόνες με κατακόρυφα τοιχώματα και σμιλεμένα πετρώματα, μικρούς μαιάνδρους αλλά και κάποια στάσιμα νερά.
Τέλος στην έξοδο του φαραγγιού της Ζηλιάνας στα αρχαία Λίβηθρα συγκλίνουν άλλα δύο ρέματα. Το Λάζη Γρίβα από τα βόρεια και το Βαθύρεμα από το νότο. Η συνέχεια δημιουργεί μία εντυπωσιακή σε πλάτος κοίτη που μαρτυράει τον τεράστιο όγκο νερού που πέρασε κάποτε από εκεί. Αποτελείται από τα προϊόντα απόθεσης των τριών ρεμάτων (πλευρικά κορήματα)
ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι καταβάσεις στη Ζηλιάνα είναι διαίτερα σπάνιες λόγω του ότι έχει δύσκολη πρόσβαση και απαιτεί πολύ καλή φυσική κατάσταση, καθώς και καλή κίνηση στην κοίτη. Επίσης θα χρειαστεί ένα 60μετρο σχοινί και υλικά ασφάλισης. Βρέθηκε ένα σχισμόκαρφο και δύο πλακέτες σε κακή κατάσταση. Η ομάδα άφησε υλικά σε τρία ρελέ. Το στενό κομμάτι δεν έχει βίσματα, γίνονται φυσικές δεσιές. Το μήκος της διάσχισης ήτανε 8 χιλιόμετρα, ενώ θα χρειαστούν 7 με 8 ώρες περίπου για τη διάσχιση και μία ώρα για την πρόσβαση. Το φωτογραφικό υλικό είναι από τα 550μ μέχρι τα 70μ. Η κατάβαση έγινε στις 25/05/2020.